Ortaokul öğrencilerinin dijitalokuryazarlıkları ile bilgi işlemsel düşünme becerisi öz yeterlikleri arasında kodlamaya yönelik tutumlarının aracı rolü
The mediating role of middle school students' attitudes to coding between their digital literacy and computational thinking skill self-efficacy
- Tez No: 949665
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜL ÖZÜDOĞRU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Bu araştırmanın amacı ortaokul öğrencilerinin dijital okuryazarlığı ile bilgi işlemsel düşünme becerisi özyeterliği arasında kodlamaya yönelik tutumlarının aracı rolünün incelenmesidir. Araştırmada ortaokul öğrencilerinin dijital okuryazarlığı, bilgi işlemsel düşünme becerisi özyeterliği ile kodlayama yönelik tutumları arasındaki ilişkiler ağını ortaya koymayı hedeflemektedir. Araştırma tarama modellerinden ilişkisel tarama modeli ile yürütülmüştür. Değişkenler arasındaki ilişkileri ortaya koymak için yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Bu araştırmanın katılımcıları 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Kırşehir ili Merkez ilçesinde bulunan devlet ortaokullarında 5., 6., 7. ve 8. sınıflarda öğrenim gören 1005 öğrencidir. Katılımcılar uygun örneklem yöntemi ile seçilmiştir. Katılımcılara gerekli ön bilgi ve talimatlar verildikten sonra, kişisel bilgi formu, dijital okuryazarlık ölçeği, bilgi işlemsel düşünme becerisi özyeterliği ölçeği ve kodlamaya yönelik tutum ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 27 ve AMOS 23 paket programları kullanılmıştır. Verilerin çarpıklık basıklık değerleri incelenerek normal dağılım gösterdiği tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre dijital okuryazarlık düzeylerinin genel ve alt boyutlarda ortalamanın üzerindedir. Bilgi işlemsel düşünme becerisi öz yeterlik düzeyleri genel ve alt boyutlarda ortalamanın üzerindedir. Kodlamaya yönelik tutum düzeyleri ortalamanın üzerindedir. Öğrencilerin dijital okuryazarlıkları karşılaştırıldığında erkeklerin kadınlara göre dijital okuryazarlık düzeyleri anlamlı olarak daha yüksektir. Sınıf düzeyine göre ise 5. sınıfların dijital okuryazarlıkları 6., 7. ve 8. sınıflardan anlamlı olarak düşüktür. Evde bilgisayarı olanların olmayanlara göre dijital okuryazarlıkları anlamlı olarak daha yüksektir. Günlük bilgisayar kullanımı 3 saatten fazla olanların dijital okuryazarlıkları daha az olanlara göre anlamlı olarak daha yüksektir. Bilgi işlemsel düşünme becerisi öz yeterlik algıları ise evde bilgisayarı olanların olmayanlara göre anlamlı olarak yüksekken, cinsiyete, sınıf düzeyine ve günlük bilgisayar kullanım süresine göre anlamlı farklılık göstermemektedir. Kodlamaya yönelik tutumları ise cinsiyete, sınıf düzeyine, evde bilgisayar olma durumuna ve günlük bilgisayar kullanım süresine göre anlamlı farklılık göstermemektedir. Dijital okuryazarlık ile bilgi işlemsel düşünme becerisi öz yeterliği arasında kodlamaya yönelik tutumun kısmi aracı bir role sahip olduğu tespit edilmiştir. Dijital okuryazarlığın bilgi işlemsel düşünme öz yeterliğini pozitif yönde yordadığı, dijital okuryazarlığın kodlamaya yönelik tutumu pozitif yönde yordadığı, kodlamaya yönelik tutumun bilgi işlemsel düşünme öz yeterliğini pozitif yönde yordadığı araştırmanın bulgularındandır. Bu sonuçlardan yola çıkarak öğretim programlarında öğrencilerin hem dijital okuryazarlığın hem de kodlamaya yönelik olumlu tutumların desteklenmesine yönelik etkinliklere ver verilerek, bilgi işlemsel düşünme becerisi öz yeterliklerinin artırılması sağlanabilir.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to examine the mediating role of middle school students' attitudes towards coding between their digital literacy and computational thinking skill self-efficacy. The research aims to reveal the network of relationships between middle school students' digital literacy, computational thinking skill self-efficacy and their attitudes towards coding. The research was carried out with the relational screening model, one of the screening models. Structural equation modeling was used to reveal the relationships between variables. The participants of this study are 1005 students studying in the 5th, 6th, 7th and 8th grades in public secondary schools in the Central district of Kırşehir province in the 2023-2024 academic year. Participants were selected using the convenience sampling method. After the necessary preliminary information and instructions were given to the participants, a personal information form, a digital literacy scale, a computational thinking skills self-efficacy scale, and an attitude towards coding scale were applied. SPSS 27 and AMOS 23 package programs were used in the analysis of the data. By examining the skewness and kurtosis values of the data, it was determined that they showed a normal distribution. According to the research results, digital literacy levels are above average in general and in sub-dimensions. Self-efficacy levels for computational thinking skills are above average in general and in sub-dimensions. Attitude levels towards coding are above average. When the digital literacy levels of students are compared, males have significantly higher digital literacy levels than females. Regarding the grade level, the digital literacy of 5th graders is significantly lower than 6th, 7th and 8th graders. Those who have a computer at home have significantly higher digital literacy than those who do not. Those who use computers for more than 3 hours a day have significantly higher digital literacy than those who use computers less. While the self-efficacy perceptions of computational thinking skills are significantly higher in those who have a computer at home than in those who do not, there is no significant difference according to gender, grade level and daily computer use duration. Attitudes towards coding do not differ significantly according to gender, grade level, having a computer at home, and daily computer use time. It has been determined that attitude towards coding has a partial mediating role between digital literacy and computational thinking skill self-efficacy. The findings of the study are that digital literacy positively predicts computational thinking self-efficacy, digital literacy positively predicts attitude towards coding, and attitude towards coding positively predicts computational thinking self-efficacy. Based on these results, students' computational thinking skills can be increased by including activities in the curriculum to support both digital literacy and positive attitudes towards coding.
Benzer Tezler
- Altıncı sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme becerileri ile dijital okuryazarlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigating the relationship between critical thinking skills and digital literacy of the sixth grade students
AYŞE MELİKE İŞLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET NALÇACI
- Ortaokul öğrencilerinin dijital okuryazarlıkları, dijital ortamda ahlaki değerlerine dönük algıları ve siber zorbalık düzeyleri
Middle school students' digital literacy, their perceptions of moral values in the digital environment and levels of cyberbullying
MELTEM GÖNEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Bilim ve TeknolojiAmasya ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGEN KORKMAZ
- Sosyal bilgiler öğretmenlerinin teknoloji kullanımı öz yeterlilikleri ile öğrencilerin sosyal bilgiler dersine yönelik tutumları ve dijital okuryazarlıkları arasındaki ilişki
The relation between social studies teachers' self-efficacy of technology usage and students' attitudes towards social studies course and their digital literacy
SELÇUK MACİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞENOL MAİL PALA
- 7. sınıf öğrencilerinin stem tutumları ile dijital okuryazarlıkları, öğrenme-öğretme anlayışları ve epistemolojik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between 7th gradestudents' stem attitudes and their digital literacy,conceptions of learning and teaching and epistemological beliefs
ZEHRA NACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERALP BAHÇİVAN
- Ortaokul öğrencilerinin medya okuryazarlığı dersine ilişkin tutumları
The attitudes of the secondary school students towards media literacy course
CEYDA NAZA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ERTÜRK