Kültürel zekanın ihracat performansına etkisinde örgütsel yeteneklerin aracılık rolü: Batı Akdeniz işletmeleri üzerine bir araştırma
The mediating role of organizational capabilities in the effect of cultural intelligence on export performance: A research on Western Mediterranean enterprises
- Tez No: 949761
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET DİNÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret ve İşletmecilik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (KOBİ'ler) için özellikle uluslararası faaliyetlere girişme sürecinde küresel pazarların karmaşık hale gelmesi ve ulusal kültürlerin etkisi sonucunda kültürel yetkinlikler ve bilişsel yetenekler farklı kültürel ortamlardan doğan zorlukları aşmada kilit faktörler haline gelmiştir. Söz konusu tespitlerden hareketle bu çalışma ilk olarak, ihracat yapan KOBİ'lerin sahiplerinin ve yöneticilerinin kültürel zekâ düzeylerinin işletmelerinin ihracat performansına olan etkisini incelemeyi amaçlamıştır. Ayrıca ikinci olarak, çalışma bu etkileşimde işletmelerin örgütsel yetenekleri arasında sayılan uluslararası bilgi edinme yetenekleri ve uluslararası pazarlara uyum yeteneklerinin aracılık rolünü açığa çıkarmayı da amaçlamıştır. Çalışmada anket tekniği uygulanarak Türkiye'de Batı Akdeniz Bölgesinde yer alan Antalya, Burdur ve Isparta illerinde faaliyet gösteren işletmelerin sahiplerinden ve yöneticilerinden oluşan 408 kişilik bir örneklemden veriler toplanmıştır. Anketler, 7'li Likert tipi ölçekler kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler için geçerlilik ve güvenilirlik analizi, doğrulayıcı faktör analizi (DFA) uygulanmıştır ve araştırma modelinde yer alan araştırma hipotezleri yapısal eşitlik modellemesi ile test edilmiştir. Ancak öncesinde yapılar arasında ilişkinin olup olmadığı korelasyon analizi ile değerlendirilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, araştırma modelinde yer alan tüm değişkenler arasında anlamlı, orta düzeyde ve pozitif yönde ilişkiler tespit edilmiştir. Analiz sonuçları, kültürel zekânın üç alt boyutu (meta-bilişsel, bilişsel ve davranışsal KZ) ile ihracat performansı arasındaki ilişkide uluslararası bilgi edinme yeteneğinin aracılık etkisinin olduğunu göstermiştir. Kültürel zekânın iki alt boyutu (meta-bilişsel ve davranışsal KZ) ile ihracat performansı arasındaki ilişkide uluslararası pazarlara uyum yeteneğinin aracılık etkisinin olduğu bulunmuştur. Araştırma sonucunda elde edilen bilgiler, başta ihracat yapabilme yeteneğine sahip KOBİ'ler olmak üzere ilgili diğer tüm işletmelere de faydalı olacak ve bu işletmelerin sahiplerine ve ihracatla ilgili karara verici konumundaki tüm yöneticilere özgü bakış açıları verebilecek şekilde önerilere dönüştürülmüştür.
Özet (Çeviri)
For Small and Medium Sized Enterprises (SMEs), especially in the process of entering international activities, as a result of the complexity of global markets and the influence of national cultures, cultural competencies and cognitive abilities have become key factors in overcoming the difficulties arising from different cultural environments. Based on these findings, this study firstly aimed to examine the effect of the cultural intelligence levels of the owners and managers of SME-type businesses that export on the export performance of their businesses. Secondly, the study also aimed to reveal the mediating role of the organizational capabilities of the businesses, which are their ability to acquire international knowledge and their ability to adapt to international markets, in this interaction. In the study, data were collected from a sample of 408 people consisting of the owners and managers of businesses operating in the provinces of Antalya, Burdur and Isparta in the Western Mediterranean Region of Turkey by applying the survey technique. The surveys were conducted using 7-point Likert-type scales. Validity and reliability analysis, confirmatory factor analysis (CFA) were applied to the obtained data and the research hypotheses in the research model were tested with structural equation modeling. However, beforehand, the existence of a relationship between the structures was evaluated with correlation analysis. According to the analysis results, significant, moderate and positive relationships were found between all variables in the research model. It was shown that the ability to acquire international knowledge had a mediating effect on the relationship between the three sub-dimensions of cultural intelligence (meta-cognitive, cognitive and behavioral KZ) and export performance. It was found that the ability to adapt had a mediating effect on the relationship between the two sub-dimensions of cultural intelligence (meta-cognitive and behavioral KZ) and export performance. The information obtained as a result of the research was transformed into suggestions that will be useful for all other related businesses, especially SME-style businesses with the ability to export, and will provide specific perspectives for the owners of these businesses and all managers who are in a position to make decisions regarding exports.
Benzer Tezler
- Kültürel mesafe ve kültürel zekanın ilişki kalitesi aracılığıyla ihracat performansı üzerindeki etkisi
The effect of cultural distance and cultural intelligence onexport performance through relationship quality
AVŞAR BAŞ
- Kültürel zekanın iş performansı üzerindeki etkisi: Konya'daki ihracat yapan firmalar üzerine araştırma
The effect of cultural intelligence on business performance: Research on exporting companies in Konya
EMRE AKOSMANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İşletmeNecmettin Erbakan ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA KAVACIK
- Role of software technologies in the economic development of countries: A Case study of India and Pakistan
Yazılım teknolojilerinin ülkelerin ekonomik kalkınmasındaki rolü: Hindistan ve Pakistan'a ilişkin bir vaka çalışması
HIRA JAVED
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Uluslararası İlişkilerİstanbul Medeniyet ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL ERMAĞAN
- Kültürel zekânın iş performansına etkisinde kültürlerarası iletişim etkililiğinin düzenleyici rolü
The Moderating role of intercultural communication effectiveness on the effect of cultural intelligence on job performance
CEMİLE TURALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
EkonomiIsparta Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiEkonomi ve Yönetim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET DİNÇ
- Kültürel zekânın çalışanların örgütsel çatışmaları çözme yöntemlerine etkisi
Impact of cultural intelligence on styles of handling organizational conflict of employees
GÖKHAN KENAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Kamu YönetimiMehmet Akif Ersoy Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERAL BEKTAŞ