A sociological perspective on the digitalisation of the translation process: The effects on the occupational status of translators
Sosyolojik bir bakış açısıyla çeviri sürecinde dijitalleşme: Dijitalleşmenin çevirmenlerin mesleki statüsüne etkileri
- Tez No: 949967
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SİNEM BOZKURT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık (İngilizce) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 340
Özet
Dijitalleşme tüm dünyada çeşitli değişikliklere sebep olmuştur ve olmaya da devam etmektedir. İstisnai olmayan çeviri sektörü ise çeviri ile ilgili dijital teknolojilerin piyasaya tanıtılması, geliştirilmesi ve yaygınlaşmasından önemli düzeyde etkilenmiştir. Değişen dijital ortamın, mesleki statüyü etkilediği kabul edilen pek çok parametreyi kökten ve geri döndürülemez bir şekilde etkilediği savunulmaktadır. Dijitalleşmenin bir meslek olarak çevirmenlik ile ilgili statü algılarını etkileyen ana (f)aktör olduğu ileri sürülmektedir. Bu doğrultuda, bu tezde ortaklaşa inşa edilmiş sosyoteknik ağda faaliyet gösteren sosyal ve teknik aktörler arasındaki etkileşimin Callon, Latour ve Law tarafından ortaya konan aktör-ağ kuramı (AAK) ışığında araştırılması amaçlanmaktadır. Çevirmenlerin mesleki ağlarında kendilerini nasıl konumlandırdıkları, aktörlerin birbirini nasıl dönüştürdüğü ve teknik aktörlerin sosyal düzene nasıl katıldığı Türkiye'deki serbest çevirmenler, kurum çevirmenleri ve ilgili işverenler, proje yöneticileri veya çeviri bürosu sahipleri ile yapılan anketler ve görüşmeler aracılığıyla ayrıntılı şekilde incelenmiştir. Dijital çeviri teknolojilerinin tüm çevirmenlerin ağına dâhil olduğu ve dijitalleşmenin tüm statü parametrelerini belirli bir noktaya kadar etkileyen kritik bir (f)aktör olduğu ortaya konmuştur. Ayrıca çevirmenler kendilerini ve dijital becerilerini zorunlu geçiş noktası olarak konumlandırabildiği sürece ağın stabilitesini koruyabileceği, bunun da daha yüksek bir statü algısına katkıda bulunabileceği sonucuna varılmıştır. Mesleki statünün dijitalleşmenin etkisiyle şekillenen bir kavram olarak anlaşılması; çevirmenler ve diğer aktörlerin farkındalığının artmasına katkıda bulunabilir, potansiyel ve bilfiil çalışan çevirmenlerin mesleki ağlarının stabilitesini sürdürmek için mesleki kimliklerini yeni bir çerçeveye oturtup yeni beceri setleri edinmelerine destek olabilir ve mütercim ve tercümanlık bölümlerinin değişen piyasaya uyum sağlamasına ve geleceğin çevirmenlerini bu alana yönlendirebilmesine yardımcı olabilir.
Özet (Çeviri)
Digitalisation has changed and continues changing the world in various aspects. The translation sector, being no exception, has been highly affected by the introduction, development and dissemination of translation-related digital technologies. It is argued that this evolving digital environment has radically and irreversibly affected many parameters which are generally accepted as factors that affect the occupational status. Digitalisation is claimed to be the arch f(actor) that impacts the status perceptions in relation to translation as a profession. To this end, this thesis aims to investigate the interplay between the social and the technical actors operating within the co-constructed sociotechnical network based on the actor-network theory (ANT) proposed by Callon, Latour and Law. How translators position themselves in their occupational networks, how actors translate each other and how technical actors participate in the social order were scrutinised conducting questionnaires and interviews with freelance translators, institutional translators and the respective employers, project managers or translation bureau owners in Turkey. It is revealed that digital translation technologies are involved in every translator's network and digitalisation is a critical (f)actor that affects all status parameters to a certain extent. Furthermore, it was concluded that as long as translators could position themselves and their digital skills as the obligatory passage points, the network could maintain its stability, contributing to higher status perceptions. Developing an understanding of the occupational status that is shaped by the effects of digitalisation may raise awareness among translators and other actors, lead the prospective and practising translators to reframe their occupational identity and acquire new skill sets to maintain the stability of their occupational networks and help the translation and interpreting departments tailor their structures to adapt to the changing market and attract future translators.
Benzer Tezler
- Bir metafor olarak köpük kent
Foam city as a metaphor
SABRİYE DERYA YÜCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM AKSOY
- Toplumsal değişim süreci olarak dijitalleşme, dijital mizah ve din: İnternet Mem'leri örneği
As a process social change the digitalization, digital humor and religion: The example of Internet Meme's
MERYEM BASUĞUY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAtatürk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA MACİT
- Toplumsal değişme ve çocuk: Mardin örneğinde değişen çocukluk pratikleri üzerine sosyolojik bir çalışma
Social change and children: A sociological study on changing childhood practices in the example of Mardin
GÜLBAHAR KUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
SosyolojiMardin Artuklu ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAZİFE GÜRHAN
- Başlangıçtan günümüze resmin toplumsal anlamı ve NFT'ye sosyolojik bakış
The social meaning painting from the beginning to the present and sociological at perspective on NFT
MEHTAP İLKNUR KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SosyolojiMaltepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERHAT DEĞER
- Bir kültür unsuru olan müzik ve toplum ilişkisine dijitalleşmenin etkisi
The effect of digitalisation on the relationship between music as a cultural element and society
ESRA ÇIPLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SosyolojiKırıkkale ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ KARMAZ