Geri Dön

Rana Demiriz'in kitaplarında söz varlığı unsurları ve Türkçe öğretimindeki yeri

Elements of vocabulary Rana Demiriz's books and their place in Turkish language teaching

PDF İndir

  1. Tez No: 949971
  2. Yazar: AYNUR YILDIRIM
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET TURAN SİNAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Fırat Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 383

Özet

Dil, insanlar arasında anlaşmayı sağlayan çok boyutlu bir sistemdir. İnsanın kendisini ifade etmesi ve ifade edilenleri anlaması dil ile mümkün olmaktadır. Bu noktada dilin ana unsuru sözcüklerdir. Sözcük, nesnelerin zihindeki karşılığıdır. Sözcükler ile nesnelerin zihinsel imgelemi oluşmaktadır. Bu imgeler düşünce oluşturma ve düşünceler arasında bağ kurmayı sağlamaktadır. Bu hususta bir dilin söz varlığı unsurları önem kazanmaktadır. Söz varlığı unsurları bir dilin gelişmişliğini, ifade gücünü ve gelişmiş düşünce varlığını göstermektedir. Söz varlığı deyim, ikileme, atasözü, terim, argo ve ilişki sözler gibi unsurlardan meydana gelmektedir. Sözcükler beyinde kurulan anlam ağlarının çeşitlenmesini ve zenginleşmesini sağlamaktadır. Bir insan beyninde bu ağların zengin olması düşünce dünyasının ve ifade gücünün zenginliğini göstermektedir. Bir çocuk ne kadar fazla kelimeyle karşılaşırsa düşünce dünyası o kadar zenginleşecek ve ifadesi güçlenecektir. Bu noktada çocuk edebiyatı ürünlerinden faydalanmak Türkçe öğretimi açısından önemlidir. Bu çalışmada Rana Demiriz'in kitaplarında söz varlığı unsurları incelenmiştir. Amaç, kullanılan söz varlığı unsurlarını ele alıp kullanım sıklıklarını, dağılımlarını ve Türkçe öğretimindeki yerini ortaya koymaktır. Bu çalışmada nitel araştırma yaklaşımlarından doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın verileri Ayasofya'da Bir Gece (2018), Endülüs'te Bir Hafta (2019), Sarayda Bir Yıl (2020), Rüzgâra Fısıldayan Kadınlar (2022) adlı kitaplardan elde edilmiştir. Çalışma materyallerinde yer alan söz varlığı unsurları belirlenen alt kategorilerde ele alınıp sınıflandırılmıştır. Bu başlıklar etrafında kullanılan deyimler, atasözleri, ilişki sözler, kalıplaşmış sözler, terimler, ikilemeler ,yabancı sözcükler, doldurma sözler ve argo sözcüklerin sıklıkları ve dağılımları ele alınmıştır. Bu çalışmanın sonucu olarak en fazla“Ayasofya'da Bir Gece”adlı romanda %34,50,“Endülüs'te Bir Hafta”adlı romanda %36,52,“Sarayda Bir Yıl”adlı romanda %32,26 yüzdelik dağılımıyla yabancı sözcüklere yer verildiği tespit edilmiştir. Yabancı sözcükler incelenirken Batı kökenli yabancı sözcükler ele alınmıştır.“Rüzgâra Fısıldayan Kadınlar”adlı romanda ise en fazla deyimlere yer verildiği (%30,20) tespit edilmiştir. Yazarın ele alınan romanlarında kullanılan söz varlığı unsurlarının sıklığı incelendiğinde sırasıyla deyim, atasözü, ilişki sözler, kalıplaşmış sözler, terimler, ikilemeler, yabancı sözcükler, doldurma sözler ve argo sözcükler olarak tespit edilebilmiştir. Yazarın ele alınan romanlarında toplamda kullanılan söz varlığı unsurlarının dağılımı incelendiğinde sırasıyla yabancı sözcükler, deyimler, ikilemeler, terim sözcükler, ilişki sözler, doldurma sözler, kalıp sözler, argo sözcükler, atasözü yer verildiği görülmektedir. Yazara ait romanların sözcük öğretiminde faydalanılabileceği düşünülmektedir. Özellikle yabancı sözcükler, deyimler, ikilemeler, terimler ve ilişki sözlerin fark ettirilmesine ilişkin yazarın romanlarından faydalanılabilir. Boşluk doldurma, drama, tabu, grupla çalışma, bireysel çalışma gibi yöntem- teknikler ve öğrenme çıktılarıyla ilişkilendirilerek Türkçe öğretimindeki yeri ele alınmıştır.

Özet (Çeviri)

Language is a multidimensional system that provides understanding between people. It is possible for people to express themselves and understand what is expressed through language. At this point, the main element of language is words. The word is the mental equivalent of objects. The mental imagery of objects is formed with words. These images enable to form thoughts and establish a connection between thoughts. In this respect, the vocabulary elements of a language gain importance. The elements of vocabulary show the development of a language, its power of expression and the presence of advanced thought. Vocabulary is composed of elements such as idioms, doubling, proverbs, terms, slang and relationship words. Words provide the diversification and enrichment of the meaning networks established in the brain. The richness of these networks in a human brain shows the richness of the world of thought and the power of expression. The more words a child encounters, the richer his/her world of thought and expression will become. At this point, making use of children's literature products is important for teaching Turkish. In this study, the elements of vocabulary in Rana Demiriz's books were analysed. The aim is to examine the elements of vocabulary used and to reveal their frequency of use, their distribution and their place in Turkish language teaching. In this study, document analysis method, one of the qualitative research approaches, was used. The data of the study were obtained from the books titled Ayasofya'da Bir Gece (2023), Endülüs'te Bir Hafta (2019), Sarayda Bir Yıl (2020), Rüzgâra Fısıldayan Kadınlar (2022). The vocabulary elements in the study materials were handled and classified in the sub-categories determined. The frequencies and distributions of idioms, proverbs, relationship words, stereotypes, terms, dilemmas, foreign words, filler words and slang words used under these headings were discussed. As a result of this study, it was determined that 34,50% of the novels named 'Ayasofya'da Bir Gece', 36,52% of the novels named 'Endülüs'te Bir Hafta', 32,26% of the novels named 'Sarayda Bir Yıl' included foreign words. When foreign words were analysed, foreign words of Western origin were considered. In the novel named 'Rüzgâra Fısıldayan Kadınlar', it was determined that idioms were mostly used (30,20%). When the frequency of the elements of vocabulary used in the author's novels were analysed, it was found that idioms, proverbs, relationship words, stereotypes, terms, dilemmas, foreign words, filler words and slang words, respectively. When the distribution of the vocabulary elements used in total in the author's novels is analysed, it is seen that foreign words, idioms, doublings, term words, relationship words, filler words, phrases, slang words, proverbs are used respectively. It is thought that the author's novels can be used in vocabulary teaching. In particular, the author's novels can be used to make students realise foreign words, idioms, doublings, terms and relationship words. Methods and techniques such as gap-filling, drama, taboo, group work, individual work and their place in Turkish teaching are discussed in relation to learning outcomes.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    754237

    A curious manuscript from the Beylik period: Recontextualizing Falname (No.5179)

    Beylikler döneminden bir el yazması: Falname (No.5179)'nin yeniden bağlamlandırılması

    RANA DEMİRİZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Halk Bilimi (Folklor)Sabancı Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TÜLAY ARTAN

  2. Tez No

    15116

    Paraziter hastalıklarda; serum demiri, total demir bağlama kapasitesi, transferrin saturasyonu ve serum ferritin değerlerinin gösterilmesi

    Başlık çevirisi yok

    İSMAİL SONER KOLTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1991

    MikrobiyolojiÇukurova Üniversitesi

    Parazitoloji Bilim Dalı

    PROF.DR. KADRİ ÖZCAN

  3. Tez No

    392286

    Investigating the binding-release mechanism of periplasmic ferric binding protein by pH variations and point mutations

    Periplasmik demir bağlayan proteinde bağlanma-bırakma mekanizmasının pH varyasyonları ve tek nokta mutasyonları ile incelenmesi

    GÖKÇE GÜVEN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2013

    BiyofizikSabancı Üniversitesi

    Malzeme Bilimi ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CANAN ATILGAN

    PROF. DR. ALİ RANA ATILGAN

  4. Tez No

    412338

    Genogram temelli yürütülen psikolojik danışma sürecinin çiftlerde evlilik uyumu, duygusal bağlılık, evlilikte problem çözme ve benliğin ayrımlaşma düzeylerine etkisi

    The effect of genogram - based counseling on couples' marital adjustment, marital problem - solving, and differentiation of self

    RANA VAROL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    PsikolojiMevlana Üniversitesi

    Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERKAN IŞIK

  5. Tez No

    417822

    Gelibolulu Ali'nin Nevâdirü'l-Hikem adlı eseri üzerine dil incelemesi (Metin-sözlük)

    A li̇ngusti̇c study of Mustafa Ali̇ Geli̇lbolulu's manuscri̇pt Nevadi̇r'ul-Hi̇kem (ancedotal wi̇sdoms) (Text - di̇cti̇onary)

    RANA ABDULFATTAH

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Dilbilimİstanbul Üniversitesi

    Yeni Türk Dili Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AYHAN TERGİP

Geri Dön