Geri Dön

Kabul ve adanmışlık terapisi temelli psikoeğitim programının deprem travması ve psikolojik esnekliğe etkisi

Effect of acceptance and commitment therapy based psychoeducation program on earthquake trauma and psychological flexibility

  1. Tez No: 949995
  2. Yazar: MÜFİDE MERVE YAZICIOĞLU COŞGUN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MÜCAHİT KAĞAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışma Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 244

Özet

Deprem sonrası en sık görülen psikolojik sorunlardan biri travma sonrası stres bozukluğudur. Bu nedenle araştırmada, depremzedelerin psikolojik esneklik düzeylerini artırmak ve travmatik belirtileri azaltmak amacıyla Kabul ve Adanmışlık Terapisi (KAT) temelli bir psikoeğitim programı (KATDEP) geliştirilmiş ve etkililiği değerlendirilmiştir. Eşzamanlı karma yöntem deseninin kullanıldığı çalışmada; nicel bölümde 2×3'lük yarı deneysel desen, nitel bölümde ise fenomenoloji (olgu bilim) yaklaşımı benimsenmiştir. Çalışma grubu, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremlerinden etkilenmiş 26 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Nicel verilerin analizinde karışık desenlerde ANOVA, nitel verilerin analizinde ise tematik analiz yöntemi kullanılmıştır. Nitel bulgular, katılımcıların deprem öncesi, anı ve sonrasında yaşadıkları travmatik deneyimleri detaylı biçimde ortaya koymuştur. Deney grubundaki katılımcılar, uygulanan psikoeğitim programını içerik ve uygulanabilirlik açısından olumlu değerlendirirken; kontrol grubundaki katılımcılar süreçte değişiklik yaşamadıklarını dile getirmişlerdir. Hem sayısal veriler hem de katılımcı anlatıları, KATDEP'in psikolojik esnekliği artırmada (F(1,723)= 47.209; p < .001; Ƞ2=.692) ve travmayı azaltmada (Λ = .339; F(2-42)= 24.20; p=,000; ƞ2 =.661) etkili bir araç olduğu kanıtlanmıştır.

Özet (Çeviri)

One of the most common psychological problems after an earthquake is post-traumatic stress disorder. For this reason, in this study, a psychoeducation program (KATDEP) based on ACT was developed and its effectiveness was evaluated in order to increase the psychological flexibility levels of earthquake victims and reduce traumatic symptoms. In the study where a simultaneous mixed method design was used; a 2×3 quasi-experimental design was adopted in the quantitative part and a phenomenology approach was adopted in the qualitative part. The study group consisted of 26 university students affected by the February 6, 2023 Kahramanmaraş earthquakes. ANOVA was used in mixed designs in the analysis of quantitative data, and thematic analysis method was used in the analysis of qualitative data. Qualitative findings revealed in detail the traumatic experiences of the participants before, during and after the earthquake. While the participants in the experimental group evaluated the implemented psychoeducation program positively in terms of content and applicability, the participants in the control group stated that they did not experience any change in the process. Both numerical data and participant narratives demonstrated that KATDEP was an effective tool in increasing psychological flexibility (F(1,723)= 47.209; p < .001; Ƞ2=.692) and reducing trauma (Λ = .339; F(2-42)= 24.20; p=,000; ƞ2 =.661).

Benzer Tezler

  1. Beyaz yakalı çalışanlara yönelik kabul ve adanmışlık terapisi temelli farkındalık programının tasarlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi

    Design, implementation and evaluation mindfulness programme based on acceptance and commitment theraphy for white collar employees

    MİNE MISIRLILAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Uygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CUMHUR TAŞ

  2. Kabul ve adanmışlık terapisi temelli grupla psikolojik danışma programının flört şiddetine maruz kalan beliren yetişkinlerde psikolojik esneklik ve flört şiddetiyle baş etme stratejileri üzerindeki etkisi

    The effect of acceptance and commitment therapy-based group counseling program on psychological flexibility and coping strategies with dating violence among emerging adults

    AYFER İLYAS

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimSakarya Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA SAPMAZ

  3. Kabul ve Kararlılık Terapisinin (ACT) depremden etkilenen üniversite öğrencilerinin travmalarına ve psikolojik esnekliklerine etkisi

    The impact of Acceptance and Commitment Therapy on trauma and psychological flexibility among university students affected by the earthquake

    ÖMER YÜNCÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiİSTANBUL NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EMEL ANER AKTAN

  4. Üniversite öğrencilerinde değer odaklı yaşamın yaşamdan doyuma etkisi

    The effect of valued living on life satisfaction in university students

    EVREN AKAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Uygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BARIŞ ÖNEN ÜNSALVER

  5. Babacan liderliğin işe adanmışlık ve iş tatmini üzerindeki etkisi

    Effect of paternalistic leadership on job commitment and job satisfaction

    YAVUZ ÖZDEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İşletmeOsmaniye Korkut Ata Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN ASLAN