Türkiye'nin ihracatında karşılaşılan sorunlar: Isparta ili kiraz örneği
Problems encountered in 's export: Isparta province cherry example
- Tez No: 950181
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜREYYA KOVACI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası Ticaret, International Trade
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gümrük İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret ve Gümrük İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Kiraz (Prunus avium L.), Türkiye, Hazar Denizi çevresi ve Güney Kafkasya'nın doğal habitatlarında yaygın olarak bulunan, son derece değerli bir meyve türüdür. Gerek yetişme ve olgunlaşma süreçleri, gerekse görsel, tat ve besin değerleri bakımından pek çok meyve türüne kıyasla üstün özellikler barındırmaktadır. Kiraza uygun küresel bağlamda ılıman iklim bölgelerindeki meyveler içinde en çabuk olgunlaşabilen kiraz, Dünya genelinde büyük bir yetiştiricilik alanına sahiptir. Üstelik geliştirilen yeni çeşitler sayesinde hasat süreci oldukça erken dönemlerden geç dönemlere kadar uzatılabilmektedir.Yüksek ekonomik değeri ile dikkat çeken kiraz, yalnızca meyvesi değil; sapı, yaprağı, çekirdeği ve hatta kerestesi gibi farklı kısımlarıyla da ticari bir değer taşımaktadır. Türkiye'nin yanı sıra Amerika kıtasında Şili, Amerika ve Kanada; Asya'da Özbekistan, Avrupa'da İspanya gibi ülkelerde ticari amaçla geniş çapta üretilen bu meyve, özellikle 1980'li yıllardan itibaren giderek artan bir küresel talebe sahne olmuştur.Türkiye, hem coğrafi hem de iklimsel avantajları sayesinde kiraz üretimi konusunda stratejik bir konuma sahiptir. Kiraz üretimi, diğer pek çok ürüne kıyasla çiftçilere daha yüksek kazanç sağlama potansiyeli taşıdığından, Türkiye ekonomisi için oldukça önemli bir rol oynamaktadır. Ancak, Dünya genelindeki kiraz ihracatından alınan %5-7'lik pay ve yıllık üretimin yalnızca %8-15'lik kısmının ihraç ediliyor oluşu, bu alandaki potansiyelin yeterince değerlendirilemediğini göstermektedir. İhracata yönelik kirazların sağladığı yüksek gelir, bu ürünlerin iç piyasaya kıyasla daha değerli olduğunu da ortaya koymaktadır. Kiraz ihracatının potansiyeli ve bu süreçte yaşanan artış, büyük ölçüde ihracatçı firmaların bilgi birikimi, deneyimi, pazarlama stratejileri ve satış organizasyonları ile doğrudan ilişkilidir. Ancak kirazın çeşidi, kalitesi, gübreleme ve ilaçlama uygulamaları gibi üretim sürecine dair faktörler, maliyetleri arttırarak ihracat süreçlerini olumsuz etkileyebilmektedir.Bu çalışmada, Isparta ili özelinde kiraz ihracatına ilişkin sorunlar analiz edilmiştir. Araştırmada MAXQDA 2020 programı kullanılarak tema, kod ve alt kodlar oluşturulmuş, Isparta ili genelinde kiraz ürününü üreticiden alarak ihracatını gerçekleştiren 10 işletmeyle gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış görüşmeler ışığında kapsamlı bir değerlendirme yapılmıştır. Elde edilen verilere göre,“0900 Ziraat”(Napolyon) türü kiraz en çok ihraç edilen çeşit olarak öne çıkmış; nakliyede karayolu tercih edilmiştir. Bununla birlikte, ihracata yönelik üretilen kirazların kalite bakımından yeterli düzeyde olmadığı ve Almanya ile Rusya'nın en cazip pazarlar arasında yer aldığı tespit edilmiştir.Araştırma bulgularına göre Isparta'da kiraz üretimi ve ihracatı, sadece tarıma değil, aynı zamanda bölge ekonomisine, sanayiye ve hizmet sektörlerine önemli katkılar sağlamaktadır. İhracattaki sorunların giderilmesiyle, Isparta'nın hem ulusal hem de uluslararası pazarda daha güçlü bir konuma gelmesi mümkündür. Bu da bölgesel kalkınmayı ve kiraz ihracatının sürdürülebilirliğini destekleyecektir.
Özet (Çeviri)
Cherry (Prunus avium L.) is a highly valuable fruit species that is widely found in natural habitats of Turkey, the Caspian Sea region and the South Caucasus. It has superior characteristics compared to many fruit species in terms of both its growing and ripening processes and its visual, taste and nutritional values. Cherry, which is the fastest ripening fruit in temperate climate regions in the global context suitable for cherry, has a large cultivation area worldwide. Moreover, thanks to the new varieties developed, the harvest process can be extended from very early to late periods.Drawing attention with its high economic value, cherry has commercial value not only for its fruit; but also for its different parts such as its stem, leaf, seed and even timber. Produced widely for commercial purposes in countries such as Chile, America and Canada in the Americas, Uzbekistan in Asia and Spain in Europe, this fruit has witnessed an increasing global demand especially since the 1980s. Turkey has a strategic position in cherry production thanks to both its geographical and climatic advantages. Cherry production plays a very important role for the Turkish economy as it has the potential to provide farmers with higher income compared to many other products. However, the 5-7% share of cherry exports worldwide and the fact that only 8-15% of annual production is exported show that the potential in this area is not sufficiently utilized. The high income provided by cherries for export also reveals that these products are more valuable than the domestic market. The potential of cherry exports and the increase experienced in this process are directly related to the knowledge, experience, marketing strategies and sales organizations of exporting companies to a large extent. However, factors related to the production process such as the variety, quality, fertilization and pesticide applications of cherries can increase costs and negatively affect export processes.In this study, problems related to cherry exports were analyzed specifically for Isparta province. In the research, themes, codes and subcodes were created using the MAXQDA 2020 program, and a comprehensive evaluation was made in the light of semi-structured interviews conducted with 10 enterprises that export cherry products by purchasing them from the producer throughout Isparta province. According to the data obtained, the“0900 Ziraat”(Napoleon) type cherry stood out as the most exported variety; road transportation was preferred. However, it was determined that the quality of the cherries produced for export was not sufficient and that Germany and Russia were among the most attractive markets. According to the research findings, cherry production and export in Isparta makes significant contributions not only to agriculture but also to the regional economy, industry and service sectors. By eliminating the problems in export, it is possible for Isparta to become stronger in both the national and international markets. This will support regional development and the sustainability of cherry exports.
Benzer Tezler
- Türk tekstil ürünleri ihracatında karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri
Başlık çevirisi yok
FATMA DEMİRCİ
- Türkiye'de zeytinyağı ihracatında karşılaşılan sorunlar
Başlık çevirisi yok
BİLGE ALPER
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Gıda MühendisliğiEge ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. TEVFİK TÜZÜN
- Gümrük Birliği'nin Türkiye-AB ülkeleri ahşap levha ürünleri üretim ve dış ticaretine etkileri
The Wood-based panel goods production and foreign trade effects of Customs Unity, Turkey with European Community countries
HATİCE SELEM DUMLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Ormancılık ve Orman MühendisliğiZonguldak Karaelmas ÜniversitesiOrman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELMAN KARAYILMAZLAR
- Orman endüstri ürünlerinin dış ticaretimizdeki yeri
The Position of forest industry products in Turkish foreign trade
DEVRİM KARADEMİR
- Bal ihracatında Avrupa Birliği'ne uyumlu teknik mevzuatın oluşturulması
Başlık çevirisi yok
AYŞE KARAASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Gıda MühendisliğiMersin ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NÜZHET TÜRKER