The mediating role of self-compassion and cognitive emotion regulation in the relationship between early maladaptive schemas and breakup adjustment
Erken dönem uyumsuz şemalar ve ayrılık uyumu arasındaki ilişkide bilişsel duygu düzenleme ve öz-şefkatin aracı rolü
- Tez No: 950242
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YASEMİN MERAL ÖGÜTCÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: early maladaptive schemas, breakup adjustment, self-compassion, cognitive emotion regulation, breakup, erken dönem uyumsuz şemalar, ayrılık uyumu, öz-şefkat, bilişsel duygu düzenleme, ayrılık
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İzmir Ekonomi Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Romantic breakups are emotionally challenging experiences that can heighten individuals' vulnerability to cognitive difficulties. While early maladaptive schemas (EMS) have frequently been examined in the context of interpersonal challenges, limited attention has been paid to how they influence individuals' adjustment following a breakup. The current study aimed to explore the mediating roles of selfcompassion and cognitive emotion regulation strategies in the relationship between EMS and breakup adjustment. A total of 318 participants between the ages of 18 and 35 who had experienced a breakup within the last two years participated in the study. Data were gathered using an online survey composed of several self-report measures: the Young Schema Questionnaire – Short Form 3 (YSQ-SF3), the Self-Compassion Scale (SCS), the Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (CERQ), and the Fisher Divorce Adjustment Scale – Short Form (FDAS-SF). The findings indicated that selfcompassion and cognitive emotion regulation significantly mediated the relationship between early maladaptive schemas and individuals ability to adjust after a breakup. Furthermore, the effects of specific components of both self-compassionand cognitive emotion regulationwere evaluated. Among the subdimensions mindfulness, selfjudgment, and common humanity were found to be the most prominent selfcompassion factors, while catastrophizing, rumination, and blaming others emerged as key cognitive strategies with significant mediating impacts. Overall, the study is anticipated to offer valuable theoretical and practical contributions to clinical psychology by emphasizing the roles of schemas, self-compassion, and cognitive emotion regulation in post-breakup adjustment.
Özet (Çeviri)
Romantik ayrılıklar, bireylerin bilişsel açıdan zorlandığı, yoğun duygusal deneyimlerle karakterize edilen süreçlerdir. Erken dönem uyumsuz şemalar (EDUŞ) sıklıkla kişilerarası zorluklar bağlamında incelenmiş olsa da, bu şemaların ayrılık sonrası uyum süreci üzerindeki etkilerini inceleyen sınırlı sayıda araştırma bulunmaktadır. Bu çalışma, EDUŞ ile ayrılık uyumu arasındaki ilişkide öz-şefkat ve bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin aracılık rollerini incelemeyi amaçlamıştır. Araştırmaya, son iki yıl içinde bir ayrılık yaşamış olan ve yaşları 18 ile 35 arasında değişen toplam 318 katılımcı dahil edilmiştir. Veriler, çevrim içi olarak uygulanan dört öz-bildirim ölçeği aracılığıyla toplanmıştır: Young Şema Ölçeği – Kısa Form 3 (YSQSF3), Öz-Duyarlık Ölçeği (SCS), Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeği (CERQ) ve Fisher Boşanma/Ayrılığa Uyum Ölçeği – Kısa Formu (FDAS-SF). Elde edilen bulgular, özşefkatin ve bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin, erken dönem uyumsuz şemalar ile ayrılık uyumu arasındaki ilişkide anlamlı biçimde aracılık ettiğini göstermiştir. Ayrıca, hem öz-şefkatin hem de bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin alt boyutları ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Öz-şefkat alt boyutları arasında bilinçli farkındalık, öz-yargılama ve ortak insanlık duygusu aracılık gösteren alt boyutlar olarak belirlenmiştir. Bilişsel duygu düzenleme stratejileri arasında ise felaketleştirme, ruminasyon ve başkalarını suçlama önemli aracılık etkileri göstermiştir. Bu çalışma, erken dönem uyumsuz şemalar, öz-şefkat ve bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin ayrılık sonrası uyum üzerindeki etkilerine ışık tutarak, klinik psikoloji alanına hem kuramsal hem de uygulamaya yönelik anlamlı katkılar sağlamayı amaçlamaktadır.
Benzer Tezler
- Evli bireylerde duygu düzenlemenin evlilik doyumuna etkisinde öz şefkatin aracı rolü
The mediating role of self-compassion in the relationship between emotion regulation and marital satisfaction in married individuals
ŞENAY KURNAZ SÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiKırıkkale ÜniversitesiAile Danışmanlığı ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAY TAŞTAN
- Çocukluk çağı travmalarının obsesif inanışlar ile ilişkisinde bağlanma, duygu düzenleme, öz-şefkat ve bilişsel esnekliğin aracı rolleri
The mediating roles of attachment, emotion regulation, self-compassion, and cognitive flexibility in the relation between childhood traumas and obsessive beliefs
GÖKSU ZEYNEP ERCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE SEVİNÇ TOK
- Bağlanma stillerinin olumlu duygu düzenleme ile ilişkisinde öz saygının aracı rolü
The mediating role of self-esteem the relationship between attachment styles and positive emotion regulation
GÜLHAN BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiAltınbaş ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DUYGU TAŞFİLİZ
- Öz-şefkat ve affetme arasındaki ilişkide duygu düzenleme güçlüğü ve bilişsel esnekliğin aracı rolü
Emotion regulatory difficulty and the instrumental role of cognitive flexibility in the relationship between self-commission and forgiveness
TÜRKAN BÜŞRA GÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURHAN ÇAPRİ
- Duygusal ilişki deneyimi olan genç yetişkin (20-30) bireylerde kişilerarası ilişki bağımlılığı eğilimi ile duygu düzenleme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between interpersonal relationship addiction tendency and emotion regulation skills in young adults (20-30) with romantic relationship experience
AYŞEGÜLPERİ BAŞBUĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiBağımlılık Danışmanlığı ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALPTEKİN ÇETİN