Sürdürülebilirlik bağlamında enerji sektöründe kümeleme, sıralama ve performans ölçümü uygulamaları
Clustering, ranking, and performance measurement applications in the energy sector within the sustainability framework
- Tez No: 950263
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜLENT ÇEKİÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Bu çalışma, enerji sektöründe sürdürülebilirlik bağlamında yürütülen analizlere kümeleme, sıralama ve performans ölçümü olmak üzere üç farklı metodolojik yaklaşım sunarak OECD ve G20 ülkeleri özelinde kapsamlı bir değerlendirme gerçekleştirmeyi amaçlamaktadır. Üç ayrı çalışmanın birleştirilmesiyle oluşturulan bu tez kapsamında, enerji şirketlerinin çevresel, sosyal ve yönetişim (ÇSY) performansları, enerji üretim kaynaklarının çevresel etkileri ve enerji girişimciliği performansı incelenmiştir. İlk çalışmada, OECD ülkelerindeki enerji şirketleri K-means kümeleme algoritmasıyla gruplandırılarak ÇSY performans örüntüleri analiz edilmiştir. Elde edilen kümeler hem sektör hem ülke düzeyinde sürdürülebilirlik performansına ilişkin farkları ortaya koymuştur. İkinci çalışmada, G20 ülkelerinin enerji üretim bileşenleri ve karbon emisyonları, literatürde yaygın olarak kullanılan Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden TOPSIS yaklaşımı ile değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme hem eşit ağırlıklı hem de çevre odaklı senaryolarla karşılaştırmalı bir analiz sunmuş; sürdürülebilir enerji politikaları geliştirme açısından politika yapıcılara yol gösterici nitelikte sonuçlar ortaya koymuştur. Son çalışmada, OECD ülkelerindeki enerji girişimciliği ENTROPY tabanlı TOPSIS ve Veri Zarflama Analizi (VZA) yöntemleriyle analiz edilmiştir. Böylelikle, performans sıralamasının yanı sıra, kaynak kullanım etkinliği de değerlendirilmiş; finansman desteklerinin girişim çıktısına dönüşüm potansiyeli irdelenmiştir. Tüm analizler birlikte ele alındığında, sürdürülebilirliğin enerji sektöründe çok boyutlu bir değerlendirmeyi gerektirdiği ve bütünleşik yaklaşımların bu alandaki politika tasarımı açısından kritik bir rol üstlendiği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
This study aims to provide a comprehensive assessment of OECD and G20 countries by offering three different methodological approaches to sustainability analysis in the energy sector as clustering, ranking and performance measurement. This thesis, which is a combination of three independent research studies, analyzes the environmental, social and governance (ESG) performance of energy companies, the environmental effects of energy generation sources and energy entrepreneurship performance. In the first research, energy companies in OECD countries are grouped using a K-means Clustering Algorithm, and their ESG performance patterns are examined. The obtained clusters revealed differences in sustainability performance at both the sector and country levels. In the second research, the energy production components and carbon emissions of G20 countries are evaluated with the TOPSIS approach, a widely used Multi-Criteria Decision Making (MCDM) methodology in the literature. This evaluation presents a comparative analysis of both equally weighted and environmentally oriented scenarios, providing guiding results for policymakers the development of sustainable energy policies. Finally, in the third research, energy entrepreneurship in OECD countries is analyzed using ENTROPY-based TOPSIS and Data Envelopment Analysis (DEA). In this way, not only performance ranking but also resource utilization efficiency is assessed, and the potential for funding support to translate into entrepreneurship output is evaluated. Overall, the results demonstrate that achieving sustainability in the energy sector requires multidimensional assessment and that integrated approaches are essential to efficient policy development.
Benzer Tezler
- Agrivoltaik sistemler ile elektrikli traktörleri şarj etmek için doğru arazilerin saptanması
Determining the right lands to charge electric tractors with agrivoltaics
SAMED PEKDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN KOCAARSLAN
- Türkiye havacılık sektöründe karbon emisyonları ve yönetimi
Carbon emissions and management in Turkiye aviation sector
ORHAN ALTÜRK
Doktora
Türkçe
2025
EnerjiÇukurova ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİNNAZ ZEYNEP ZAİMOĞLU
- Döşeme kaplama malzemesi seçiminin sürdürülebilirlik yaklaşımı ile irdelenmesi: İlkokul yapıları örneği
Evaluation of floor covering material selection with a sustainability approach: The example of elementary schools
CANSU SEZİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDEN ACUN ÖZGÜNLER
- Sürdürülebilir tedarik zinciri riskleri ve inovasyon stratejilerinin ilişkiler bağlamında incelenmesi
Examining the interrelationship between sustainable supply chain risks and innovation strategies
BARA'AH ABUALSOUD
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İşletmeKütahya Dumlupınar Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA YILDIRIM SÖYLEMEZ
- Elektrik dağıtım özelleştirmeleri & Dicle EDAŞ ve Batman ili özelleştirme örneklemi
Electricity distribution customizations & Dicle EDAŞ and Batman province privatizationsampling
İHSAN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiBatman ÜniversitesiEnerji Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER FARUK ERTUĞRUL