Finansal faır play uygulamaları öncesi ve sonrasında rekabet dengesinin analizi: Türkiye Futbol Süper Ligi
Analysis of competitive balance before and after financial fair play applications: Turkish Football Super League
- Tez No: 950422
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA YAŞAR ŞAHİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Spor, Economics, Sports
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Spor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Spor Yönetim Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
UEFA'nın 2010 yılında başlattığı ve 2013/14 sezonunda tam olarak yürürlüğe giren Finansal Fair Play (FFP) düzenlemeleri, kulüplerin harcamalarını gelirleriyle uyumlu hale getirerek finansal sürdürülebilirliği sağlamayı ve liglerde rekabet dengesini korumaya yöneliktir. Rekabet dengesi ise ligdeki güç farklarının minimize edilmesi ve sportif sonuçların öngörülemezliğiyle ilişkilidir. Ancak, gelir eşitsizlikleri rekabet dengesini zayıflatabilmekte ve bu durum, özellikle Türkiye Süper Ligi gibi ekonomik farklılıkların belirgin olduğu liglerde daha etkili olmaktadır. FFP teorik olarak düşük gelirli kulüplerin borçlanmaya dayanmayan bir yapı oluşturmasını öngörse de pratikte yüksek gelirli kulüplerin avantajlarını pekiştirdiği gözlemlenmektedir. Bu çalışma, FFP düzenlemelerinin Türkiye Süper Ligi'nde rekabet dengesi üzerindeki etkilerini analiz ederek düzenlemenin hedeflenen sonuçlara ulaşıp ulaşmadığını değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Araştırmada, Finansal Fair Play uygulaması öncesindeki 11 yıllık dönem (2002-2013) ile uygulama sonrasındaki 11 yıllık dönemi (2013-2024) kapsayan Türkiye Futbol Süper Ligi'ne ait 22 sezonu incelenmiştir. Rekabet dengesi, genel lig konsantrasyonu ve lig hakimiyeti olmak üzere iki boyutta ele alınmış; genel lig konsantrasyonu, Herfindahl-Hirschman rekabet dengesi indeksi (HICB) ve 5 takım konsantrasyon oranı (C5CIB) ile ölçülmüş; lig hakimiyeti ise şampiyonluk farkı ve küme düşme farkı analizleriyle değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonuçları, genel lig konsantrasyonu açısından FFP'nin rekabet yoğunluğu üzerinde önemli bir etkisinin olmadığını ve büyük takımların rekabet yoğunluğunda belirgin bir değişim gözlenmediğini; lig hakimiyeti açısından ise FFP'nin şampiyonluk mücadelesine etkisinin sınırlı kaldığını ve küme düşme rekabeti üzerinde önemli bir fark yaratmadığını ortaya koymuştur. FFP düzenlemelerinin rekabet dengesi üzerindeki etkisinin sınırlı kaldığı, Süper Lig'de rekabetin büyük ölçüde durağan seyrettiği ve ligin belirli birkaç kulüp tarafından hâlâ domine edildiği tespit edilmiştir. Sonuç olarak, FFP'nin beklenen yapısal dönüşümü sağlayamadığı ve finansal eşitsizlikleri gidermekte yetersiz kaldığı ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
The Financial Fair Play (FFP) regulations, which were introduced by UEFA in 2010 and came fully into force in the 2013/14 season, are designed to ensure financial sustainability by aligning clubs' expenditure with their income and maintaining the balance of competition in the leagues. The balance of competition is linked to minimising the power imbalance in the league and the unpredictability of sporting results. However, income disparities can weaken the balance of competition, which is particularly evident in leagues with large economic disparities, such as the Turkish Super League. Although the FFP theoretically provides for low-income clubs to build a structure that does not rely on debt, it has been observed that in practise it reinforces the advantages of high-income clubs. This study aims to investigate whether the regulation achieves the intended results by analysing the effects of FFP regulation on the balance of competition in the Turkish Super League. The study analysed 22 seasons of the Turkish Football Super League covering the 11-year period before the application of Financial Fair Play (2002-2013) and the 11-year period after its application (2013-2024). The balance of competition was analysed in two dimensions: overall league concentration and league dominance. Overall league concentration was measured using the Herfindahl-Hirschman Competitive Balance Index (HICB) and the 5-team concentration ratio (C5CIB), and league dominance was assessed using title and survival gap analyses. The results of the study showed that FFP had no significant effect on competitive intensity in terms of overall league concentration and no significant change was observed in the competitive intensity of the major teams; in terms of league dominance, the effect of FFP on the championship battle was limited and it did not cause a significant difference in the relegation battle. It was found that the impact of FFP regulations on the balance of competition was limited, competition in the Super League was largely stagnant and the league continued to be dominated by a few clubs. As a result, it became clear that the FFP could not bring about the expected structural change and was not sufficient to eliminate financial inequalities.
Benzer Tezler
- Finansal faır play mali uygulamlamaları ve borsada işlem gören türk futbol kulüplerinin piyasa değeri üzerindeki etkisi
Financial fair play fiscal applications and the effect of turkish football clubs on the market value
HAKAN KARA
Doktora
Türkçe
2022
İşletmeManisa Celal Bayar Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE NECEF YERELİ
- Futbol endüstrisi ve muhasebe uygulamaları
Football industry and accounting practices
MUHAMMET ALİ EMER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SporHasan Kalyoncu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KAYGUSUZOĞLU
- Türk bankacılık sisteminin Avrupa Birliği bankacılık sistemine entegrasyonu ve basel III uzlaşısı
Başlık çevirisi yok
SELEN ÖZLEM SAĞLAM
- Do mobile money savings play a moderating role for financial inclusion in Ghana?
Mobil para Gana'da tasarruf egilimini arttirarak finansal kapsayıcılıktakta kolaylastırıcı bir rol oynuyor mu?
MOHAMMED ANDANI HUSSEIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Maliyeİbn Haldun Üniversitesiİşletme Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KEMAL YILMAZ