Aromaterapi inhalasyonunun psikiyatri hemşirelerinin terapötik ilişki ve iş stresi düzeyleri üzerine etkisi
The effect of aromatherapy inhalation on the therapeutic relationship and work stress levels of psychiatric nurses
- Tez No: 950889
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLAL ALTUNDAL DURU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Psikiyatri, Nursing, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikiyatri Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Psikiyatri hemşirelerinin yüksek iş yükü ve duygusal baskı altında çalışmaktadır ve bu durum hemşire-hasta arasındaki terapötik ilişki kalitesini olumsuz etkileyerek hasta bakım kalitesini de olumsuz etkilemektedir. Aromaterapi psikiyatri hemşirelerinin iş streslerini azaltarak terapötik bir ortam oluşmasında aracı olarak terapötik ilişkinin güçlenmesine katkı sağlayabilir. Bu çalışma aromaterapi inhalasyonunun psikiyatri hemşirelerinin terapötik ilişki ve iş stresi düzeyleri üzerine etkisini incelemek amacıyla tek merkezli, prospektif (ön-test ve son-test), iki kollu (1:1) ve randomize kontrollü deneysel araştırma deseni kullanılarak yürütüldü. Araştırmanın örneklemini 1 Ocak – 31 Mart 2025 tarihleri arasında Ankara Etlik Şehir Hastanesi Psikiyatri Kliniği binasında çalışmakta olan 66 psikiyatri hemşiresi (deney grubu:33, kontrol grubu:33) oluşturdu. Araştırma verileri,“Tanıtıcı Bilgi Formu, Genel İş Stresi Ölçeği, Terapötik İlişki Değerlendirme Ölçeği – Hemşirelik Formu”aracılığıyla toplandı. Araştırmanın uygulama aşamasında, deney grubundaki psikiyatri hemşirelerine lavanta yağı ile aromaterapi inhalasyonu uygulandı, kontrol grubundaki psikiyatri hemşirelerine herhangi bir müdahalede bulunulmadı. Bu çalışmada aromaterapi inhalasyonu sonrası deney grubundaki psikiyatri hemşirelerinin kontrol gruplarındakilere göre genel iş stresleri düzeyleri açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılaşma olmadığı saptandı (p>0,05). Ek olarak, aromaterapi inhalasyonu sonrası deney grubundaki psikiyatri hemşirelerinin terapötik ilişki toplam (p=0,042) ve“Bakıma katılım (p=0,001)”alt boyutu istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde farklılaştığı,“Empati, Kendini Tanıma ve Oryantasyon/yönelim (p>0,05)”alt boyutları puanlarının ise istatistiksel olarak anlamlı şekilde farklılaşmadığı bulundu. Psikiyatri servislerinde hasta-hemşire arasındaki terapötik ilişki kalitesini güçlendirmek amacıyla aromaterapi rutin hemşirelik uygulamalarına entegre edilebilir. Gelecekteki araştırmalarda iş stresi ve terapötik ilişki kalitesinin bilişsel, duygusal ve fizyolojik boyutlarını ölçebilecek çok yönlü değerlendirme araçlarının kullanılması, uygulamanın etkisini daha sağlıklı değerlendirmeye katkı sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
Psychiatric nurses work under high workload and emotional pressure, and this negatively affects the quality of the therapeutic relationship between nurses and patients, thus negatively affecting the quality of patient care. Aromatherapy can contribute to the strengthening of the therapeutic relationship by reducing the job stress of psychiatric nurses and acting as a mediator in the creation of a therapeutic environment. This study was conducted using a single-center, prospective (pre-test and post-test), two-arm (1:1) and randomized controlled experimental research design in order to examine the effects of aromatherapy inhalation on the therapeutic relationship and job stress levels of psychiatric nurses. The sample of the study consisted of 66 psychiatric nurses (experimental group: 33, control group: 33) working in the Psychiatric Clinic building of Ankara Etlik City Hospital between January 1 and March 31, 2025. The research data were collected through the“Introductory Information Form, General Job Stress Scale, Therapeutic Relationship Evaluation Scale - Nursing Form”. In the application phase of the study, aromatherapy inhalation with lavender oil was applied to psychiatric nurses in the experimental group, and no intervention was made to psychiatric nurses in the control group. In this study, it was found that there was no statistically significant difference in general job stress levels of psychiatric nurses in the experimental group compared to those in the control group after aromatherapy inhalation (p>0,05). In addition, it was found that the therapeutic relationship total (p=0,042) and“Participation in care (p=0,001)”sub-dimension scores of psychiatric nurses in the experimental group after aromatherapy inhalation differed statistically significantly, while the“Empathy, Self-Awareness and Orientation/orientation (p>0,05)”sub-dimension scores did not differ statistically significantly. Aromatherapy can be integrated into routine nursing practices in order to strengthen the quality of the therapeutic relationship between patient and nurse in psychiatric wards. In future research, the use of multi-faceted assessment tools that can measure the cognitive, emotional and physiological dimensions of job stress and therapeutic relationship quality will contribute to a more accurate evaluation of the impact of the practice.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinin sigara içme alışkanlıkları üzerinde aromaterapinin etkisi
The effect of aromatherapy on smoking habits of university students
NURTEN ARSLAN IŞIK
Doktora
Türkçe
2019
Hemşirelikİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaRuh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜLYA BİLGİN
- Lavanta yağının kronik otitis media hastalarının ameliyat öncesi yaşam bulguları ve kaygı düzeyine etkisi
The effects of lavender oil on the anxiety and vital signs of chronic otitis media patients in preoperative period
ELİF KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Hemşirelikİnönü ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERDAR SARITAŞ
- Lavanta yağının benign prostat hiperplazili hastaların ameliyat öncesi yaşam bulguları ve kaygı düzeyine etkisi
Effects of lavender oil on the anxiety and vital signs of benign prostatic hyperplasia patients in preoperative period
HASAN GENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Hemşirelikİnönü ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SERDAR SARITAŞ
- Primipar gebelerde ylang ylang yağı ve limon yağı inhalasyonunun aktif fazda doğum ağrısı ve anksiyete üzerine etkisi
The effect of ylang ylang oil and lemon oil inhalation on labor pain and anxiety in active phase in primipar pregnant woman
İLKNUR KAYIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kadın Hastalıkları ve DoğumEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEbelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM ÇAĞAN
PROF. DR. SEVGİ KOÇ
- Diz osteoartriti olan hastalarda, ısırgan-zencefil esansiyel yağlarıyla yapılan masajın ve buz uygulamasının ağrı üzerine etkinliğinin değerlendirilmesi
Evaluation of the efficiency of massage and ice application with nettle-ginger essential oils in patients with knee osteoarthritis
CANSU SERT