Toplu iş sözleşmesinin yorumu
Interpretation of collective labour agreement
- Tez No: 950937
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI NANECİ ARICI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Toplu iş sözleşmeleri kolektif bir gücü elinde bulunduran işçi sendikasının işçilerin hak ve menfaatleri için işverenlerle pazarlık edebilmesini sağlayan, emredici nitelikte, sui generis sözleşmelerdir. Toplu iş sözleşmesi sözleşmedeki tarafların yanı sıra üçüncü kişileri de etkilemektedir. Bu nedenle toplu iş sözleşmesinin yorumu artık normatif bir etki doğuracaktır. Toplu pazarlık sürecinde ideal olan tarafların talep ve menfaatlerini doğru tespit edip buna göre hükümleri açık ve anlaşılır şekilde düzenlemeleridir. Ancak taraflar her zaman ideal olanı yapmaya muvaffak olamazlar. Dil ve anlatımdan, ticari örf ve adetlerden, yetersiz hukuki ve teknik bilgiden, öngörülemeyen değişkenlerden ve bunlar gibi pek çok nedenden toplu iş sözleşmesi hükmü uygulanırken taraflar hükmü farklı yorumlayabilirler. Tarafların hüküm üzerindeki ihtilafına sebep olan bu halde hükmün yorumunun adil ve pratiğe uygun olarak yapılması büyük önem taşır. Zira toplu pazarlığın amacı menfaat dengesinin sağlanmasıdır. Diğer yandan her ne kadar hukuken doğru olsa da somut olaya uygulanamayacak bir yorum faydasız kalacaktır. Toplu iş sözleşmeleri normatif ve borç doğurucu hükümlerden oluşurlar. Normatif etki doğuracak hükümlerin yorumu objektif yorumu gerektirir. Neticede yorumda başlangıç olarak hükmün lafzı ve onun aktardığı kelimenin anlamı esas alınmalıdır. İfadelerin anlamının belirsiz olduğu durumlarda, sözleşmenin taraflarının gerçek iradesi ve asıl amaçları, metne yansıtıldığı ölçüde dikkate alınmalıdır. Düzenlemelerin genel bağlamı da dikkate alınmalıdır. Açık bir yorumlama sonucu mümkün değilse, işyerinde alışagelmiş, düzenli uygulamalar veya geçmiş sözleşme hükümleri gibi daha ileri yorumlama kriterleri, bir sıraya bağlı kalmadan dikkate alınabilir. Diğer yandan işçi sendikalarının elinde bulundurduğu kolektif güç sebebiyle işveren karşısında münferit bir işçi gibi korunmaya muhtaç olduğunu söyleyemeyiz.
Özet (Çeviri)
The collective bargaining agreements are mandatory, sui generis contracts that enable labor unions, to bargain with employers for the rights and benefits of workers. The interpretation of the collective bargaining agreement will now have a normative effect. The ideal formula in the collective bargaining process is for the parties to correctly identify their demands and interests and to arrange the provisions in a clear and understandable manner accordingly. However, the parties cannot always succeed in doing what is ideal. The parties may interpret the provision of the collective bargaining agreement differently when it is implemented due to many reasons such as language and expression, commercial customs and traditions, insufficient legal and technical knowledge, unforeseen variables and so on. As a result, the wording of the provision and the meaning of the word it conveys should be taken as basis in the interpretation. In cases where the meaning of the expressions is unclear, the true will and real purposes of the parties to the contract should be taken into account to the extent that they are reflected in the text. The general context of the regulations should also be taken into account. If a clear interpretation result is not possible, further interpretation criteria such as customary, regular practices in the workplace or past contract provisions can be taken into account without being tied to a certain order. Moreover we cannot say that labor unions need protection against the employer like an individual worker due to the collective power they hold.
Benzer Tezler
- Toplu hak uyuşmazlıklarının yargı yoluyla çözümü
Solution of collective right conflicts by judgment procedure
MURAT CANGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
HukukGazi Üniversitesiİş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. E. TUNCAY KAPLAN
- Bireysel ve Toplu İş Hukukunda tespit davaları
Declaratory actions in individual and Collective Labor Law
GÜLÜMDEN ÜRCAN
Doktora
Türkçe
2008
HukukDokuz Eylül ÜniversitesiÖzel Hukuk (Medeni Usul ve İcra İflas Hukuku) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ ATALAY
- İş Hukuku açısından Avrupa Topluluğu'nda işyeri devri (187/77 nolu direktif çerçevesinde)
Başlık çevirisi yok
PINAR ÜNALÇIN
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne ek 11'nolu protokol yorumu
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM HATAL
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Kamu YönetimiDumlupınar ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TAHSİN ERDİNÇ