Feminist eleştiri bağlamında 1980 sonrası Türk plastik sanatlarında sanatçı kadınlar
Women artists in post-1980 Turkish plastic arts in the context of feminist criticism
- Tez No: 951735
- Danışmanlar: PROF. DR. İLHAM ENVEROĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Güzel Sanatlar, Sanat Tarihi, Fine Arts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 343
Özet
Çağdaş Türk sanatı içerisinde 1980 yılı sonrasında seçili sanatçı kadınların ürettikleri çalışmaların feminist eleştiri yöntemiyle değerlendirme ve yorumlanmaları üzerine temellenen bu çalışma Giriş, Kavramsal Çerçeve, Türkiye'de Sanat Ortamı ve Sanat Tarihi Kanonunda Sanatçı Kadınlar, Feminist Eleştiri Bağlamında 1980 Sonrası Türk Plastik Sanatlarında Sanatçı Kadınlar ve Sonuç ana bölümlerinden oluşmaktadır. Çalışmanın Giriş bölümünde konumun sanat ve sanat tarihi yazını açısından önemi, çalışmanın niteliği ve sınırlılıkları; sanatçı kadınlar başta olmak üzere çalışma bağlamında öne çıkan önceki yayınlar ve araştırmalar ile çalışmanın araştırma ve yazın süreçlerinde kullanılan yöntemler açıklanmıştır. Kavramsal Çerçeve bölümünde ana konuya temel ve alt yapı oluşturan Batı ve Türkiye'de modern ve çağdaş sanat, tezin başlangıç sınırı olan 1980 yılına kadar Türk sanatı içerisinde sanatçı kadınlar, feminist sanatın ortaya çıkışı, sanatçıların çalışmalarıyla doğrudan bağlantılı olan Osmanlı ve Türkiye'deki kadın hareketleri ve feminist eleştiri yöntemi hakkında kapsamlı bilgiler verilmiştir. Türkiye'de Sanat Ortamı ve Sanat Tarihi Kanonunda Sanatçı Kadınlar isimli kısımda 1980 yılından günümüze kadar olan süreçte sanatçı kadınların sanat ortamı ile sanat ve sanat tarihi yazımındaki durumları tartışılmıştır. Bu bağlamda sanatçı kadınlara dair yapılan çalışmalar, toplu ve karma sergilerde sanatçıların oranları, sanatçı kadın girişimleri gibi unsurlar nicel verilerle desteklenerek değerlendirilmiştir. Feminist Eleştiri Bağlamında 1980 Sonrası Türk Plastik Sanatlarında Sanatçı Kadınlar başlıklı kısım 1980'li yıllardan itibaren sanatçı kadınların ellerinden ve zihinlerinden çıkmış olan çalışmaların yorumlandığı bölümü oluşturmaktadır. Bu bölümde sanatçıların çalışmaları kadının sanat eserlerinde nesne konumundan özne durumuna geçişi, kadın-kadınlık kimliğinin tartışılması, toplumsal cinsiyet kalıplarına dair tavırları, toplumsal sorunlara karşı tutumları üzerine odaklanan alt başlıklar altında değerlendirilmiştir. Sonuncu bölüm olan Sonuç bölümünde ise ana bölümde yer alan eserlerin çözümleme ve yorumlamaları üzerinden tümevarım yöntemiyle sanatçı kadınların çağdaş sanata, kadın hareketine, sanat ortamına dair söylemleri, katkıları ve etkin pozisyonlarının bir değerlendirilmesi yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study, which is based on the evaluation and interpretation of the works produced by selected women artist in contemporary Turkish art after 1980 through the lens of feminist criticism, consists of Introduction, Conceptual Framework, Women Artists in the Art Environment in Turkey and Art History Canon, Women Artists in Post-1980 Turkish Plastic Arts in the Context of Feminist Criticism and Conclusion. In the Introduction chapter, the significance of the topic in terms of art and art historical literature is discussed, along with the scope and limitations of the study. It also reviews key previous publications and research relevant to the topic, particularly those concerning women artists, and outlines the methods used during the research and writing phases. In the Conceptual Framework chapter, comprehensive information is given about modern and contemporary art in the West and Turkey, women artists in Turkish art until 1980 (the starting point of the thesis), the emergence of feminist art, women's movements in the Ottoman Empire and Turkey (which are directly related to the works of the artists), and the method of feminist criticism. In the section titled Women Artists in the Art Environment and Art History Canon in Turkey, the status of artist women in the art environment and in art and art history writing from 1980 to the present day is discussed. In this context, elements such as the studies on women artists, the proportion of artists in collective and group exhibitions, and women artists' initiatives were evaluated, supported by quantitative data. The chapter titled Women Artists in Post-1980 Turkish Plastic Arts in the Context of Feminist Criticism is where works created by artist women since the 1980s are interpreted. In this section, the works of the artists are evaluated under subheadings focusing on the transition of women from object to subject in works of art, the discussion of the identity of woman-femininity, their attitudes towards gender stereotypes, and their attitudes towards social problems. In the final chapter, the Conclusion, an evaluation of the discourses, contributions and active positions of the women artists on contemporary art, the women's movement and the art scene has been made by inductive method through the analysis and interpretation of the works in the main sections.
Benzer Tezler
- Feminist eleştiri bağlamında Atıf Yılmaz filmlerinin incelenmesi
The research on the films of Atıf Yılmaz in the context of feminist criticism
KÜBRA AKYURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sahne ve Görüntü SanatlarıOrdu ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UFUK UĞUR
- State and civil society relation in Türkiye: The case of women csos
Türkiye'de Devlet ve sivil toplum ilişkisi: Kadın örgütleri örneği
TUNA YÜCEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYÇA ERGUN ÖZBOLAT
- L'art performance en Turquie à la lumière des théories post-structuralistes et féministes
Postyapısalcı ve feminist teori ışığında Türkiye'de performans sanatı
NURDAN DURMAZ
Yüksek Lisans
Fransızca
2019
Sanat TarihiGalatasaray ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ERGUR
- 80'ler Türkiye sinemasında kadın temsili: Atıf Yılmaz sinemasında sınırları zorlayan kadınlar
A critical look at the representation of women in Turkish cinema of the 80's: Women who pushed the limits in Atıf Yılmaz's cinema
BERİVAN ÇİFTÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Radyo-TelevizyonDüzce ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUNÇ YILDIRIM
- Bir toplumsal eleştiri aracı olarak performans sanatı
Performance art as an instrument for social criticism
NAZLICAN TAHİRLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sanat TarihiSüleyman Demirel ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EVREN YILMAZ