Kronik obstrüktif akciğer hastalığı tanısı olan bireylerde spiritüel iyi oluşun hastalık semptomlarına ve öz yönetimine etkisi
Effect of spiritual well-being on disease symptoms and self-management in individuals diagnosis with chronic obstructive pulmonary disease
- Tez No: 951840
- Danışmanlar: PROF. DR. MERAL GÜN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: KOAH, spiritüel iyi oluş, öz yönetim, semptom yükü, COPD, spiritual well-being, self-management, symptom burden
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Bu araştırma, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) tanısı almış bireylerde spiritüel iyi oluş düzeyinin hastalık semptomları ve öz yönetim üzerine etkisini incelemek amacıyla tanımlayıcı ve analitik türde yapıldı. Araştırmaya, 04 Eylül - 04 Ocak 2025 tarihleri arasında Mersin Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Polikliniklerine başvuran 250 KOAH tanılı hasta dahil edildi. Verilerin toplanmasında Kişisel Bilgi Formu, Üç Faktörlü Spiritüel İyi Oluş Ölçeği (ÜFSİOÖ), Kronik Hastalık Öz Yönetim Ölçeği (KHÖYÖ) ve "KOAH Değerlendirme Testi (CAT) kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde Student's t testi, One way ANOVA, Pearson korelasyon testi ve Çoklu Doğrusal Regresyon analizleri kullanıldi. Araştırmaya katılan hastaların yaş ortalaması 67,7 ± 8,2 olup, çoğunluğunun altı ve üzeri yıldır KOAH hastası ve ilave kronik hastalığı olduğu saptandı. Bireylerin spiritüel iyi oluşlarının yüksek (115.37 ± 10.39), öz yönetimlerinin orta (53.14±7.44) ve semptom yükünün (17.02±6.37) orta düzeyde olduğu bulundu. Korelasyon analizinde, ÜFSİOÖ'nün Anomi alt boyutu ile KHÖYÖ'nün Kendini Damgalama ve Tedaviye Uyum alt boyutları arasında negatif yönde anlamlı ilişki saptandı. Ayrıca Doğayla Uyum alt boyutu ile Sağlık Bakım Etkinliği ve Damgalamayla Baş Etme arasında pozitif yönde ilişki gözlendi (p0.05). Çoklu regresyon analizine göre, öz yönetimi etkileyen en güçlü değişkenlerin BKİ ve KOAH semptom şiddeti (CAT) olup, CAT puanındaki artış KHÖYÖ puanlarını anlamlı şekilde yükseltmektedir (B=0.469; p0.05). Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre KOAH'lı bireylerin anomilerinin artmasıyla kendini damgalamalarının ve tedaviye uyumlarının azaldığı; doğayla uyumları arttıkça sağlık bakım etkinliklerinin ve damgalamayla baş etmelerinin arttığı bulundu. Spiritüel iyi oluşun öz yönetimi ve semptom şiddetini etkilemediği belirlendi.
Özet (Çeviri)
This research was conducted in a descriptive and analytical manner to examine the effect of spiritual well-being on disease symptoms and self-management in individuals diagnosed with Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD). 250 patients with COPD who applied to Mersin City Training and Research Hospital Chest Diseases Polyclinics between September 4, 2024 and January 4, 2025 were included in the study. Personal Information Form, Three-Factor Spiritual Well-Being Scale (TFSWBS) Chronic Disease Self-Management Scale (CDSMS) and COPD Assessment Test (CAT) were used to collect the data. Student's t test, One way ANOVA, Pearson correlation test and Multiple Linear Regression analyses were used to evaluate the data. The mean age of the patients participating in the study was 67.7±8.2, and it was determined that the majority of them had COPD for six or more years and had additional chronic diseases. It was found that the individuals' spiritual well-being was high (115.37 ± 10.39), their self-management was moderate (53.14±7.44) and their symptom burden (17.02±6.37) was moderate. In the correlation analysis, a negative significant relationship was found between the Anomie sub-dimension of UFSIOS and the Self-Stigma and Treatment Compliance sub-dimensions of TFSWBS. In addition, the Harmony with Nature sub-dimension and Health A positive relationship was observed between Care Effectiveness and Coping with Stigma (p0.05). According to multiple regression analysis, the strongest variables affecting self-management were BMI and COPD symptom severity (CAT), and an increase in CAT score significantly increased CDSMS scores (B=0.469; p0.05). According to the results obtained from the study, it was found that as the anomie of COPD individuals increased, their self-stigma and compliance with treatment decreased; as their harmony with nature increased, their health care activities and coping with stigma increased. It was determined that spiritual well-being did not affect self-management and symptom severity.
Benzer Tezler
- Kronik obstruktif akciğer hastalığı olan bireylere uygulanan manevi bakım girişimlerinin manevi iyi oluş üzerine etkisi
The effect of spiritual care initiatives applied to individuals with chronic obstructive pulmonary disease on spiritual well-being
RAHİME EYNEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HemşirelikManisa Celal Bayar ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜLAY SAĞKAL MİDİLLİ
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylere dinletilen duanın dispne şiddeti, anksiyete ve spiritüel iyiliğe etkisi
The effect of prayer listened to individuals with chronic obstructive pulmonary disease on dyspnea severity, anxiety and spiritual well-being
GÜLDEN KAYGUSUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İç HastalıklarıSivas Cumhuriyet Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜLAY KARS FERTELLİ
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerde tuzlu su uygulamasının öksürük, balgam, dispne yönetimi ve yaşam kalitesine etkisi
The effect of salin water application on cough, sputum, dyspnea management and quality of life in individuals with chronic obstructive pulmonary disease
ZELİHA ERMİŞ
Doktora
Türkçe
2024
Hemşirelikİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşaİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİLAL UYSAL
- Acil servise başvuran KOAH hastalarının hastalık ve dispne şiddeti ile COVİD-19 korkusu ve ölüm kaygısı düzeyi arasındaki ilişki
The relationship between the severity of disease and dyspnea of COPD patients admitted to the emergency department and the level of fear of COVİD-19 and death anxiety
ŞEYMA GÖRPÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HemşirelikTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiAcil Tıp Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYGÜL KISSAL
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerde terapötik dokunmanın uyku kalitesi ve anksiyete üzerine etkisi
The effect of therapeutic touch on sleep quality and anxiety in patients with chronic obstructive pulmonary disease
MEHMET ALİ ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HemşirelikBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİRGÜL CERİT