Türk sanat müziği konulu yapılmış lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi
A bibliometric analysis of postgraduate theses in the field of Turkish art music
- Tez No: 952247
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVDA GÜREL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ordu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
Bu araştırmada, Türkiye'de 1988-2024 yılları arasında Türk Sanat Müziği konulu yazılmış lisansüstü tezler bibliyometrik yöntemle analiz edilmiştir. Çalışmanın temel amacı, alandaki akademik üretimin eğilimlerini, metodolojik yaklaşımlarını ve içeriksel çeşitliliği değerlendirmek, aynı zamanda gelecekte yapılacak çalışmalara yönelik sistematik bir çerçeve sunmaktır. Araştırmada nitel yöntem benimsenmiş olup, betimsel analiz esas alınarak tezlerin türleri, yayın yılları, üniversiteleri, enstitüleri, anabilim dalları, konu başlıkları, danışman profilleri, anahtar kelimeleri ve kaynakça bilgileri incelenmiştir. Bu çalışmada veri kaynağı olarak YÖKTEZ (Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi) arşivi kullanılmış olup, yalnızca erişime açık tezler incelenmiştir. Çalışmanın sınırlılığı, erişim izni bulunmayan tezlerin analize dâhil edilememesi olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda, YÖKTEZ arşivinde 1988-2024 yılları arasında“Türk Sanat Müziği”anahtar kelimesiyle 69 lisansüstü tezin yayınlandığı, ancak yalnızca 59 tanesine erişim izni bulunduğu tespit edilmiştir. Tezler, türleri, yayın yılları, üniversiteleri, enstitüleri, anabilim dalları, konu başlıkları, danışman profilleri, anahtar kelimeleri, kaynakça bilgileri ve üniversitelerin coğrafi bilgileri bakımından incelenmiştir. İncelenen 59 tezden 45'i yüksek lisans, 13'ü doktora ve 1'i sanatta yeterlik tezidir. Çalışma kapsamında, 27 farklı üniversiteye bağlı 7 farklı enstitüde, 21 anabilim dalında hazırlanmış tezler analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular, Türk Sanat Müziği konulu yüksek lisans tezlerinin yoğunluk kazandığını, ancak doktora ve sanatta yeterlik düzeyindeki çalışmaların görece sınırlı olduğunu göstermektedir. Tezlerin büyük oranda sosyal bilimler ve eğitim bilimleri enstitülerinde yürütüldüğü, buna karşın güzel sanatlar enstitülerindeki akademik üretimin daha düşük seviyede kaldığı belirlenmiştir. 1988-2024 yılları arasında tez üretiminin belirli dönemlerde artış gösterdiği, özellikle son 10 yılda akademik çalışmaların yoğunlaştığı görülmektedir. Konu başlıkları açısından değerlendirildiğinde, geleneksel repertuar, makamsal yapı, müzik teorisi, eğitim yöntemleri ve ses teknolojileri gibi alanların ön planda olduğu belirlenmiştir. Bibliyometrik analiz sonuçları, tezlerde ağırlıklı olarak nitel araştırma yöntemlerinin tercih edildiğini ve betimsel analiz tekniklerinin yaygın şekilde kullanıldığını ortaya koymuştur. Bununla birlikte, nicel ve karma yöntemlerin görece daha az kullanıldığı görülmektedir. Anahtar kelime çeşitliliği incelendiğinde, disiplinlerarası çalışmaların sınırlı olduğu ve geleneksel müzik araştırmaları ile akademik kuramsal yaklaşımlar arasındaki ilişkinin güçlendirilmesi gerektiği görülmektedir. Araştırma sonuçlarına dayanarak, Türk Sanat Müziği konulu akademik üretimin teşvik edilmesi ve özellikle doktora ile sanatta yeterlik düzeyinde yapılan çalışmaların artırılması önerilmektedir. Ayrıca, disiplinlerarası perspektiflerin güçlendirilmesi, metodolojik çeşitliliğin artırılması ve tezlerin erişilebilirliğinin artırılması, alanın bilimsel gelişimine katkı sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
In this study, postgraduate theses on Turkish Art Music written in Turkey between 1988 and 2024 were analyzed using the bibliometric method. The main aim of the study is to evaluate the trends in academic production, methodological approaches, and thematic diversity in the field, while also providing a systematic framework for future research. A qualitative research method was adopted, and a descriptive analysis was carried out to examine the theses in terms of their types, publication years, universities, institutes, departments, subject titles, advisor profiles, keywords, and reference information. The data source of the study is the National Thesis Center of the Council of Higher Education (YÖKTEZ), and only theses with open access were included in the analysis. The primary limitation of the study is the exclusion of theses without public access. Within this scope, it was determined that 69 postgraduate theses with the keyword“Turkish Art Music”were published in the YÖKTEZ archive between 1988 and 2024, but only 59 of them were accessible. These 59 theses were examined in terms of type, publication year, university, institute, department, subject, advisor profile, keywords, references, and geographical distribution of universities. Among the analyzed theses, 45 were master's theses, 13 were doctoral dissertations, and 1 was an artistic proficiency thesis. The study covered theses prepared in 21 departments within 7 different institutes affiliated with 27 different universities. The findings indicate that there is a concentration of master's theses on Turkish Art Music, whereas doctoral and artistic proficiency-level studies remain relatively limited. Most theses were conducted within institutes of social sciences and educational sciences, while academic production in fine arts institutes was found to be comparatively lower. Thesis production increased at certain periods between 1988 and 2024, with a notable rise in academic output over the past decade. Regarding the subject matter, traditional repertoire, modal structure (makam), music theory, educational methods, and sound technologies emerged as prominent areas. The results of the bibliometric analysis revealed a strong preference for qualitative research methods and the widespread use of descriptive analysis techniques. However, quantitative and mixed methods were found to be relatively less utilized. An examination of keyword diversity showed that interdisciplinary studies were limited, and there is a need to strengthen the connection between traditional music research and academic theoretical approaches. Based on the findings, it is recommended that academic production in Turkish Art Music be encouraged, particularly at the doctoral and artistic proficiency levels. Furthermore, strengthening interdisciplinary perspectives, enhancing methodological diversity, and increasing thesis accessibility are expected to contribute significantly to the scientific development of the field.
Benzer Tezler
- Türkiye'de akademik bağlamda yapılan dini musiki tezleri üzerine bir bibliyografya çalışması
A bibliographic study on religious music theses made in the academic context in Turkey
AHMET AKÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
MüzikAtatürk ÜniversitesiTürk Müziği Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL HAKKI GERÇEK
- Klasik Türk müziği vokal icrasında başlangıç seviyesi için repertuvar eğitim metodu çalışması
Repertoire training method study for beginning level in vocal performance of Turkish classical music
BERKE MEYMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiPerformans Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. SİNEM ÖZDEMİR GÖÇERİ
- Sivas İmranlı yöresi oyun havaları müziklerinin derlenmesi ve müzikal yönden incelenmesi
A compilation and a musical investigation of the game weather music in Sivas İmranlı region
BİNALİ İLGÜN
- Diyarbakır'lı Mustafa Canan, hayatı ve eserleri
Works and artictic life of Diyarbakır Mustafa Canan
MUHAMMET ŞABAN HASANOĞULLARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Haliç ÜniversitesiTürk Müziği Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLAN AKINCI
- Yücel Paşmakçı'nın derlediği TRT repertuvarındaki türkülerin incelenmesi
Research of folk songs in the repertoire of TRT compiled by Yücel Paşmakçı
FİGEN YILDIZAY EM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MüzikHaliç ÜniversitesiTürk Musikisi Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLAN AKINCI