TRB1 bölgesinde etlik piliç yetiştiriciliği yapan işletmelerin ekonomik analizi
Economic analysis of broiler chicken farming enterprises in TRB1 region
- Tez No: 952616
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET SALTUK ARIKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Veteriner Hekimliği, Economics, Veterinary Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hayvan Sağlığı Ekonomisi ve İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 62
Özet
Bu araştırmada, TRB1 bölgesinde yer alan Elazığ, Bingöl, Malatya ve Tunceli illerindeki piliç eti üretiminin ekonomik analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın ana materyalini, söz konusu illerde bir entegrasyona bağlı olarak faaliyet gösteren ve örnekleme yöntemiyle belirlenen 162 etlik piliç işletmesine ait üretim verileri oluşturmaktadır. Anket yoluyla elde edilen bu veriler kullanılarak yapılan ekonomik analizde, işletmelerin yıllık faaliyet sonuçlarının yanı sıra kârlılık ve verimlilik düzeyleri de ayrıntılı olarak incelenmiştir. İşletmeler kapasitelerine göre küçük (25.000), orta (25 001-35 000) ve büyük (35 001 ve üzeri) olarak ölçeklere ayrılmıştır. Araştırmaya katılan işletmelere yönelik teknik sonuçlar incelendiğinde, ortalama ölüm oranı %7,50; ortalama canlı ağırlık 2,590 kg; ortalama besi süresi 41,57 gün; ortalama besi devresi 5,39 adet/yıl ve yemden yararlanma oranı 1,659 kg olarak tespit edilmiştir. İşletmeler genelinde toplam üretim maliyetinin, %94,28'i değişken, %5,72'si sabit masraflardan oluşmuştur. Maliyeti oluşturan masraflar içerisinde ilk sırayı yem (%66,56) alırken, bunu sırasıyla civciv (%19,54), enerji (%5,13), temizlik dezenfeksiyon (%0,38), genel idare (%1,04), sağlık (%1,16), bakım-onarım (%0,48), işgücü (%1,83), altlık materyali (%0,94), yakalama-yükleme (%0,56) ve amortisman (%2,38) kalemleri takip etmiştir. 1 kg canlı ağırlık bakım maliyeti 5,23 TL olarak belirlenmiştir. Araştırma kapsamında işletmeler genelinde Avrupa Verimlilik Faktörü de 346,26, yem kısmi verimliliği 0,646 kg ve işgücü kısmi verimliliği ise 1 466,56 kg olarak tespit edilmiştir. Sonuç olarak; araştırma bölgesinde büyük ölçekli işletmeler yoğun üretim kapasitesi ve düşük ölüm oranıyla öne çıkarken, orta ölçekli işletmeler en yüksek canlı ağırlığa ulaşmakta fakat yem verimliliği açısından geride kalmaktadır. Küçük işletmeler ise daha düşük hacimde üretim yapmakla birlikte üretim sürecinde yüksek ölüm oranları ile karşılaşmaktadırlar. Sonuç olarak, TRB1 bölgesinde işletme ölçeğine göre farklı üretim stratejileri ve yönetim modellerinin uygulanması gerektiğini ortaya koymakta; araştırma sonuçlarının verimlilik, hayvan sağlığı ve ekonomik sürdürülebilirlik açısından stratejik kararlar alınmasına katkı sağlayacağı söylenebilir.
Özet (Çeviri)
In this study, an economic analysis of chicken meat production in the provinces of Elazığ, Bingöl, Malatya and Tunceli located in the TRB1 region was conducted. The primary data source for this study comprises production records from 162 broiler chicken enterprises, selected through a sampling method and operating under an integrated system in the aforementioned provinces. Using data obtained via surveys, the economic analysis focused on evaluating the enterprises' annual performance outcomes, along with a detailed examination of their profitability and productivity levels. The enterprises were divided into small (25,000), medium (25,001-35,000) and large (35,001 and above) scales according to their capacities. When the technical results for the enterprises participating in the study were examined, the average mortality rate was determined as 7.50%; the average live weight was 2,590 kg; the average fattening period was 41.57 days; the average fattening period was 5.39 units/year and the feed conversion ratio was determined as 1.659 kg. In total production costs across enterprises, 94.28% consists of variable and 5.72% consists of fixed costs. Feed (66.56%) ranks first among the costs constituting the cost, followed by chicks (19.54%), energy (5.13%), cleaning and disinfection (0.38%), general administration (1.04%), health (1.16%), maintenance and repair (0.48%), labor (1.83%), litter material (0.94%), catching and loading (0.56%) and depreciation (2.38%). The cost of 1 kg live weight maintenance was determined as 5.23 TL. Within the scope of the research, the European Efficiency Factor was determined as 346.26, feed partial efficiency as 0.646 kg and labor partial efficiency as 1 466.56 kg across enterprises. As a result; In the research region, large-scale enterprises stand out with their intensive production capacity and low mortality rate, while medium-scale enterprises reach the highest live weight but lag behind in terms of feed efficiency. Small enterprises, on the other hand, produce at lower volumes and encounter high mortality rates during the production process. As a result, the findings indicate that different production strategies and management models should be implemented based on enterprise scale in the TRB1 region. It can be concluded that the research outcomes may contribute to strategic decision-making processes, particularly in areas related to productivity, animal health, and economic sustainability.
Benzer Tezler
- KOBİ yöneticilerinin girişimcilik ve etik değer algısı üzerine TRB1 bölgesinde bir araştırma
A research on entrepreneurship and ethical value perception of SME managers in TRB1 region
SUAT ÇİÇİN
- Muhasebe meslek mensuplarının meslek etiği hakkındaki algı, tutum ve davranışlarının incelenmesi: TRB1 bölgesinde bir uygulama
Investigation of accounting professionals' perceptions, attitudes and behaviors about professional ethics: An application in TRB1 region
HAMZA KAYA
- Kamu kurumlarında iş etiği ve sosyal sorumluluk algıları, TRB-1 bölgesinde bir uygulama
Perceptions of business ethics and social responsibility in public institutions, an application in TRB-1 region
UĞUR BERDİBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Kamu YönetimiBingöl ÜniversitesiGenel İşletmecilik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET GÜVEN
- TRB1 bölgesinde faaliyet gösteren elma üretimi yapan işletmelerin yapısal özellikleri ve karşılaştırmalı ekonomik analizi
Structural characteristics and comparative economic analysis of apple enterprises in TRB1 region
ERSİN KARAKAYA
- Trb1 bölgesinde faaliyet gösteren süt ve süt ürünleri işleyen firmaların etkinlik analizi
The efficiency analysis of the milk and dairy production firms operating in trb1 region
YUNUS GÜLCÜ
Doktora
Türkçe
2016
EkonomiSüleyman Demirel Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELİM ADEM HATIRLI