Profesyonel okul müdürü okul iklimi ve öğretmen özerkliği ile öğretmen güçlendirme arasındaki ilişkiler
The relationships between professional school principal, school climate, teacher autonomy, and teacher empowerment
- Tez No: 952637
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDURRAHMAN TANRIÖĞEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Pamukkale Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 298
Özet
Bu araştırmanın temel amacı, öğretmen güçlendirme kavramını profesyonel okul müdürü, okul iklimi ve öğretmen özerkliği değişkenleri bağlamında inceleyerek, bu kavramı etkileyen bireysel, yönetsel ve örgütsel faktörleri çok boyutlu biçimde ortaya koymaktır. Öğretmen güçlendirme; karar alma süreçlerine katılım, mesleki gelişim fırsatlarına erişim ve mesleki özerklik gibi öğeleri içeren, eğitim kalitesi açısından kritik bir kavramdır. Araştırma, profesyonel okul müdürünün mesleki yeterlikleri, okul iklimi ve öğretmen özerkliği çerçevesinde güçlendirme sürecini bütüncül olarak değerlendirmektedir. İlişkisel tarama modelindeki araştırmanın evrenini, 2024-2025 eğitim-öğretim yılında Türkiye'deki kamu okullarında görev yapan öğretmenler oluşturmakta; örneklemini ise tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilen 528 öğretmen oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak, Profesyonel Okul Müdürü Ölçeği (POM), Öğretmen Güçlendirme Ölçeği (GUC), Okul İklimi Ölçeği (IKL) ve Öğretmen Özerkliği Ölçeği (OZRK) kullanılmıştır. Elde edilen veriler korelasyon analizi ve yapısal eşitlik modellemesiyle (YEM) analiz edilmiştir. Bulgular, profesyonel okul müdürünün öğretmen güçlendirme üzerinde pozitif ve anlamlı doğrudan etkisi olduğunu; okul iklimi ve öğretmen özerkliğinin ise bu ilişkiye hem tekil hem seri biçimde aracılık ettiğini göstermektedir. Sonuçlar, öğretmen güçlendirmeye yönelik stratejilerin okul yöneticilerinin niteliği, olumlu okul iklimi ve öğretmen özerkliği temelli olarak yapılandırılması gerektiğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
The primary aim of this study is to examine the concept of teacher empowerment within the context of professional school principals, school climate, and teacher autonomy, and to reveal the individual, administrative, and organizational factors influencing it in a multidimensional manner. Teacher empowerment is a critical concept for educational quality, encompassing teachers' participation in decision-making processes, access to professional development opportunities, and professional autonomy. This research evaluates teacher empowerment holistically, based on the professional competencies of school principals, the organizational climate of the school, and teachers' autonomy in professional decision-making. Designed as a correlational survey model, the study population consists of teachers working in public schools across Türkiye during the 2024–2025 academic year. The sample comprises 528 teachers selected through stratified sampling. The data collection tools include the Professional School Principal Scale (POM), the Teacher Empowerment Scale (GUC), the School Climate Scale (IKL), and the Teacher Autonomy Scale (OZRK). Quantitative data obtained from the study were analyzed using correlation analysis and structural equation modeling (SEM). The findings indicate that professional school principals have a positive and significant direct effect on teacher empowerment. Furthermore, school climate and teacher autonomy have both individual and serial mediating effects on this relationship. The results suggest that strategies aimed at enhancing teacher empowerment should be built upon the quality of school leadership, a positive school climate, and the strengthening of teachers' autonomy.
Benzer Tezler
- Okul müdürlerinin mentörlük becerileri ile okul iklimine ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri
The views of administrators and teachers about school principals' mentoring skills and school climate
DEMET İRBAN
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNAYET AYDIN
- Okul müdürü ve öğretmen etkileşiminin karşılıklı bağımlılık kuramı bağlamında incelenmesi
An examination of principal-teacher interaction in the context of interdependence theory
GÜLBAHAR MELİK
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERUDUN SEZGİN
- Öğretmen algılarına göre ortaöğretimde okul iklimi ile okul müdürlerinin yetkinliğe dayalı iş performansları arasındaki ilişki
The relationship between school climate and principals' competency-based job performance in secondary education according to teacher perceptions
HASAN TÜRKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve Öğretimİstanbul Okan ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTAÇ GÖĞÜŞ
- Sınıftaki öğretime ve öğrenci öğrenmelerine okul müdürü liderliğinin etkisi: Öğrenmede aracı yolların incelenmesi
Effect of school manager leadership in classroom teaching and student learning: Investigation of learning tool ways
MAHMUT KARAKAYA
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KORKMAZ
- Okul müdürlerinin mesleki profesyonelliklerine ilişkin görüşleri (Kayseri ili örneği)
Opinions of school principals on their professional professionality (Case of Kayseri province)
ALİ KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimErciyes ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÇELİKTEN