Peyzaj karakter ve peyzaj fonksiyon analizleri ile antalya boğaçayı havzasında peyzaj koruma ve geliştirme stratejilerinin belirlenmesi
Determination of landscape protection and development strategies in antalya boğaçayi basin landscape character and landscape function analyseswith
- Tez No: 953704
- Danışmanlar: PROF. DR. VELİ ORTAÇEŞME
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 187
Özet
Dünya nüfusunun hızla artması, gıda ve hammadde ihtiyacını da artırmakta; bu durum doğal kaynaklar üzerinde büyük bir baskı oluşturarak sürdürülebilirliklerini tehlikeye sokmaktadır. Doğal ve kültürel peyzajlar maruz kaldıkları baskılar sonucunda niteliklerini kaybedebilirler. Bu nedenle peyzajların korunması ve geliştirilmesine yönelik stratejilerin geliştirilmesi önem taşımaktadır. Bu stratejilerin geliştirilmesinde peyzajların karakterleri ve üstlendikleri fonksiyonlar belirleyici olmaktadır. Bu çalışmada peyzaj karakterleri ve fonksiyonları havza ölçeğinde ele alınmaktadır. Antalya Boğaçayı Alt Havzası örneğinde gerçekleştirilen çalışmada havzanın peyzaj karakter tipleri belirlenmiş; havzayı temsil eden 15 peyzaj karakter tipi bağlamında peyzaj fonksiyon analizleri gerçekleştirilmiştir. Arazinin ekosistem hizmetleri üretme kapasitesi açısından ele alınan 15 peyzaj fonksiyonu her peyzaj karakter tipi için ayrı ayrı hesaplanmıştır. Ayrıca çalışma alanı bütünü toplam fonksiyon açısından değerlendirilmiş ve tarım ürünleri fonksiyonu, ticari orman ürünleri fonksiyonu, rekreasyon ve turizm fonksiyonu, kalite parametreleri kullanılarak daha detaylı analiz edilmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar havzanın % 40'ının 15 peyzaj fonksiyonu açısından yüksek öneme sahip olduğunu göstermektedir. Yüksek öneme sahip bu alanların büyük bölümü tarımsal alanlar ile orman ve yarı doğal alanlardan oluşmaktadır. Boğaçayı dere yatağı da yüksek fonksiyon önemine sahip alanlar arasındadır. Net birincil üretimin (NBÜ) kalite parametresi olarak kullanıldığı tarım ürünleri fonksiyonu açısından havzanın % 8'inin; ticari orman ürünleri fonksiyonu açısından ise % 16'sının yüksek fonksiyon değerine sahip olduğu saptanmıştır. Shannon çeşitlilik indeksi ve orman yaması heterojenlik indeksinin kalite parametresi olarak kullanıldığı rekreasyon ve turizm fonksiyonu açısından havza için iki önem haritası hazırlanmıştır. Çalışmadan elde edilen veriler ışığında Boğaçayı Alt Havzası peyzajlarının korunması ve geliştirilmesi için önerilere yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
As a result of the rapid increase in the world population, the need for food and raw materials is increasing, which creates great pressure on natural resources and endangers the sustainability of resources. Natural and cultural landscapes may lose their qualities as a result of the pressures they face. Therefore, it is important to develop strategies for the protection and development of landscapes. The characters of landscapes and the functions they undertake are decisive in the development of these strategies. In this study, landscape characters and functions are addressed at the basin scale. In the study carried out in the example of Antalya Boğaçayı Sub-basin, the landscape character types of the basin were determined; landscape function analyses were carried out in the context of 15 landscape character types representing the basin. The 15 landscape functions addressed in the context of the land's capacity to produce ecosystem services were calculated separately for each landscape character type. In addition, the entire study area was evaluated in terms of total function, agricultural products function, commercial forest products function, recreation and tourism function were analyzed in more detail using quality parameters. The results obtained from the study show that 40% of the basin has high importance in terms of 15 landscape functions. The majority of these areas of high importance consist of agricultural areas, forests and semi-natural areas. Boğaçayı stream bed is also among the areas with high functional importance. It was determined that 8% of the basin had a high function value in terms of agricultural products function and 16% in terms of commercial forest products function where net primary production (NPP) was used as the quality parameter. Two importance maps were prepared for the basin in terms of recreation and tourism function where Shannon diversity index and forest patch heterogeneity index were used as the quality parameters. In the light of the data obtained from the study, suggestions were made for the protection and development of Boğaçayı Sub-basin landscapes.
Benzer Tezler
- Edirne Tunca Nehri havzası peyzaj karakter analizi değerlendirmesi ve peyzaj yönetimi
Landscape character analysis evaluation and landscape management of Edirne Tunca River basin
EMİNE KELEŞ
Doktora
Türkçe
2022
Peyzaj MimarlığıDüzce ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN UZUN
- Tortum çayı havzasının peyzaj onarımı ve peyzaj yönetim modelinin belirlenmesi
Landscape restoration and determination of landscape management model of Tortum river
ALİ CAN KUZULUGİL
Doktora
Türkçe
2023
Peyzaj MimarlığıAtatürk ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NALAN DEMİRCİOĞLU YILDIZ
- Kentsel dönüşüm alanlarının yer seçimine entegre olacak peyzaj planlama analizleri; Elazığ kenti örneği
Landscape planning analyzes to be integrated to determine location of urban transformation areas; case study of Elaziğ city
NUR SOYBELLİ SEZGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADEM ERDEM ERBAŞ
DOÇ. DR. SEHER DEMET YÜCEL
- Kahramanmaraş Ahir dağının peyzaj karakterleri yönünden değerlendirilmesi
Evaluation of Kahramanmaras Ahir mountain from the viewpoint of landspace characters
MERVE ERİKLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Peyzaj MimarlığıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN DOYGUN
- Çankırı, Ilgaz bölgesi peyzajlarının sağladığı faydaların peyzaj yapıları, karakterleri ve fonksiyonları açısından çok yönlü analizi
Multi functional analysis of Çankırı, Ilgaz regional landscape services in terms of landscape structures, characters and functions
BETÜL TÜLEK
Doktora
Türkçe
2017
Peyzaj MimarlığıAkdeniz ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERYEM ATİK