Fen bilimleri dersine öğrenci katılımını artırmaya yönelik sınıf içi uygulamaların çok kriterli karar verme yöntemleri ile değerlendirilmesi
Evaluation of in-class practices for increasing student participation in science course with multi-criteria decision making methods
- Tez No: 954107
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN YAMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Bu tez çalışması, fen bilimleri derslerinde öğrenci katılımını artırmaya yönelik sınıf içi uygulamaların etkililik sıralamasını belirlemeyi amaçlamaktadır. Fen bilimleri eğitimi, bilimsel okuryazarlık, eleştirel düşünme ve teknolojik gelişmelere uyum sağlama açısından büyük önem taşımaktadır. Ancak, geleneksel öğretim yöntemlerinin pasif öğrenmeye yol açması, öğrencilerin derse olan ilgisini ve akademik başarısını olumsuz etkilemektedir. Bu sorunu çözmek için, Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemleri kullanılarak en etkili sınıf içi stratejilerin belirlenmesi hedeflenmiştir. Çalışmaya Karadeniz Bölgesindeki bir ile bağlı merkez ilçelerde görev yapan fen bilimleri öğretmenleri katılmıştır. Araştırma, nicel bir yaklaşımla betimsel tarama modeli kapsamında enlemesine bir tarama çalışması olarak tasarlanmıştır. Çalışmada, literatür taraması sonucunda öğrenci katılımını etkileyen 6 ana kriter (öğrenci ilgi ve motivasyonu, etkileşim ve işbirliği, aktif katılım, geri bildirim, malzeme uygunluğu, akademik başarı) ve 18 alt kriter belirlenmiştir. Kriterlerin ağırlıklandırılmasında Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP), uygulamaların sıralanmasında ise İdeal Çözüme Benzerliğe Göre Sıralama Tekniği (TOPSIS) yöntemi kullanılmıştır. Bulgular, derse katılımı artırma, akademik başarıyı artırma, bilgi ve beceri gelişimi, materyal ilgi çekiciliği ve aktivite çeşitliliğinin en yüksek ağırlığa sahip kriterler olduğunu göstermiştir. TOPSIS analizine göre, en etkili uygulamalar sırasıyla oyun tabanlı öğrenme, aktif öğrenme, iş birliğine dayalı öğrenme, probleme dayalı öğrenme ve proje tabanlı öğrenme olarak belirlenmiştir. Buna karşılık, bilgisayar destekli öğretim ve ters yüz sınıf gibi teknoloji odaklı yöntemlerin beklenenden düşük oranda tercih edildiği tespit edilmiştir. Sonuç olarak, öğretmenlerin görüşlerine göre fen bilimleri derslerinde öğrenci katılımını artırmak için öğrenci merkezli, aktif ve çeşitlilik içeren yöntemlerin tercih edilmesi gerektiği ortaya konmuştur. Ayrıca, öğretmenler karar verme süreçlerinde bilimsel yöntemlerden yararlanılmasının eğitimde verimliliği artırabileceğini önermişlerdir. Bu çalışma, fen bilimleri eğitimcilerine kanıta dayalı bir rehber sunarken, gelecekteki araştırmalar için metodolojik bir temel oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to determine the effectiveness of ranking classroom practices to increase student engagement in science lessons. Science education is essential for scientific literacy, critical thinking, and adaptation to technological developments. However, traditional teaching methods lead to passive learning, negatively affecting students' interest in the course and academic achievement. To solve this problem, multi-criteria decision-making (MCDM) techniques were used to determine the most effective classroom strategies. Science teachers working in a district of Samsun province participated in the study. The study was designed as a transversal survey study within the scope of the descriptive survey model with a quantitative approach. As a result of the literature review, six main criteria (student interest and motivation, interaction and cooperation, active participation, feedback, material suitability, academic achievement) and 18 sub-criteria affecting student engagement were identified. The Analytic Hierarchy Process (AHP) was used to weight the criteria, and the Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS) method was used to rank the practices. The findings showed that increasing academic achievement, knowledge, skill development, material relevance, and variety of activities were the criteria with the highest weights. According to TOPSIS analysis, the most effective practices were identified as Game-Based Learning, Active Learning, Collaborative Learning, Problem-Based Learning, and Project-Based Learning. On the other hand, technology-oriented methods such as Computer Assisted Instruction and Flipped Classroom were found to perform lower than expected. As a result, it was revealed that student-centered, active, and diverse methods should be preferred to increase student participation in science courses. It is also suggested that teachers' utilization of scientific methods in their decision-making processes can improve efficiency in education. This study provides an evidence-based guide for science educators and a methodological basis for future research.
Benzer Tezler
- Çevrim içi ters-yüz sınıf modelinin öğrencilerin akademik başarısına, ders tutumuna, öz düzenlemeli öğrenmelerine ve hazırbulunuşluğuna etkisi
The effect of the online flapped classroom model on students' academic achievement, course attitude, self-regulated learning and readiness
FATİH ERİŞMİŞ
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET HANİFİ ERCOŞKUN
- Investigating prospective middle school mathematics teachers' self-efficacy perceptions of online teaching during practice teaching course
Ortaokul matematik öğretmen adaylarının çevrim içi öğretime yönelik öz-yeterlilik algılarının öğretmenlik uygulamaları dersi süresince incelenmesi
ŞERİFE YAZAR KOLDAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ IŞIL İŞLER BAYKAL
- Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımının 5. sınıf yaşamımızdaki elektrik ünitesinde öğrenci başarısı ve tutumu üzerine etkileri
The effects of using concept cartoons in science teaching on the student attitudes and their academic performances in the 5th grade unit called 'Electricity in our lives''
KÜBRA ZEYNEP ŞENOCAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimKırıkkale Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HARUN ÇELİK
- 2005 ilköğretim 6. 7. ve 8. sınıf fen ve teknoloji öğretim programı, uygulanmasında yaşanan sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin öğretmen görüşleri
The problems of 6th, 7th and 8th grade science and technology education program in 2005 and teachers? opinions related to solution
KADERİM BOYACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesiİlköğretim Bölümü
YRD. DOÇ. DR. NURİ EMRAHOĞLU
- 5. sınıf fen bilimleri dersi ışık ünitesinde padlet dijital pano uygulaması ile desteklenmiş ters yüz sınıf modelinin akademik başarı ve tutuma etkisi
The effect of flipped classroom model supported by padlet digital board application on academic achievement and attitude in the 5th grade science lesson light unit
ELİF AZAKLI ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimOrdu ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ÇİL