Medyada yer alan çocuk ihmal ve istismar haberlerinin aile ve toplumsal ilişkilere yansımaları
The reflections of child neglect and abuse news in the media on family and societal relations
- Tez No: 954131
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FATİH KUCUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyal Hizmet, Social Work
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmetler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 276
Özet
Bu araştırma, medyada yer alan çocuk ihmal ve istismarı haberlerinin ebeveynlerin farkındalıkları, duygusal tepkileri ve dijital ebeveynlik uygulamalarındaki yansımaları ile bu yansımaların aile ve toplumsal ilişkilerdeki izdüşümlerini çok boyutlu olarak incelemeyi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, medya içeriklerinin aile ve toplumsal ilişkilere etkilerini araştırmak üzere karma yöntem yaklaşımı benimsenmiştir. Veri toplama süreci sıralı açıklayıcı karma desen kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Nicel boyutta tanımlayıcı-ilişkisel desen uygulanmış, medya içeriklerinin aile içi ilişkiler ve toplumsal etkileşimler üzerindeki etkileri analiz edilmiştir. Nitel aşamada ise fenomenolojik desen tercih edilmiştir. Araştırma grubu, 3-11 yaş arası çocuklara sahip ebeveynlerden oluşmakta olup, örneklem gönüllü katılımcılardan meydana gelmiştir. Nicel çalışma 507 kişiyle yürütülmüş, veriler SPSS-27 programıyla analiz edilmiştir. Sosyodemografik veriler için frekans tabloları oluşturulmuş; bağımsız örneklem t-testi, One-Way ANOVA ve Kruskal Wallis-H analizleri kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişki Pearson korelasyon analiziyle değerlendirilmiştir. Nitel araştırmada ise 10 kadın ve 10 erkek olmak üzere toplam 20 kişiyle yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Veriler, MAXQDA 2024 programı ile kodlanarak analiz edilmiştir. Nicel bulgular, çocuk istismarı farkındalık düzeylerinin özellikle eğitim, ebeveyn cinsiyeti, gelir durumu, çocuk yaşı ve yaşanılan yer demografik değişkenlerle anlamlı ilişkiler taşıdığını göstermiştir. Ancak ebeveyn yaşı, çocuk cinsiyeti ve aile yapısı gibi bazı değişkenlerin farkındalık üzerinde belirgin etkisi bulunmamıştır. Nitel bulgular, dijital ebeveynliğin toplumsal cinsiyet rolleri doğrultusunda farklılaştığını ve dijital çağın ebeveynlik pratiklerinin sadece teknik değil, toplumsal, duygusal ve kültürel boyutları olan çok katmanlı bir yapı olduğunu ortaya koymuştur. Haberleri sık izleyen bireylerde istismar farkındalığının azaldığı ve felaket haberlerini görmezden gelme eğiliminin arttığı, medyanın savunma mekanizmalarını tetikleyebildiği görülmüştür. Ayrıca ebeveynlik stratejilerinin çocuğun yaşına göre değiştiği ve gelişim ihtiyaçlarına göre yeniden şekillendiği belirlenmiştir. Dijital içeriklerin çocuk davranışları üzerindeki etkileri yaşa göre farklılık göstermekte ve ebeveynlerin bu doğrultuda müdahale stratejileri geliştirmeleri gerekmektedir. Sonuç olarak, dijital ebeveynlik ve medya farkındalığının yalnızca teknolojik yeterlilikle açıklanamayacağı; sosyo-demografik değişkenler, toplumsal cinsiyet rolleri, duygusal tepkisellik, kültürel normlar, medya kullanım alışkanlıkları ve ebeveynlik uygulamaları üzerindeki etkiler gibi çok katmanlı dinamiklerle şekillendiği ortaya çıkmıştır. Ayrıca, medyada yer alan çocuk ihmal ve istismarı haberlerinin, aile içi iletişimde koruyucu ve denetleyici tutumları artırdığı; bu durumun aile yapısında güvenlik odaklı yaklaşımların güçlenmesine ve toplumsal ilişkilerde medya içeriklerine karşı daha temkinli ve eleştirel bir bakış açısının gelişmesine yol açtığı sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study aimed to examine, in a multidimensional manner, the impact of media coverage of child neglect and abuse on parental awareness, emotional responses, and digital parenting practices, as well as how these impacts are reflected in family dynamics and social relationships. In this context, a mixed methods approach was adopted to investigate the effects of media content on family and societal interactions. The data collection process was carried out using a sequential explanatory mixed design. In the quantitative phase, a descriptive-relational design was employed to analyze the influence of media content on intra-family relationships and social interactions. In the qualitative phase, a phenomenological design was used. The research group consisted of parents with children aged 3 to 11 years, and the sample was formed through voluntary participation. The quantitative study was conducted with 507 participants, and the data were analyzed using SPSS-27. Frequency tables were generated for sociodemographic variables; independent samples t-tests, One-Way ANOVA, and Kruskal-Wallis H tests were employed. Relationships between variables were evaluated through Pearson correlation analysis. In the qualitative phase, in-depth semi-structured interviews were conducted with a total of 20 participants (10 women and 10 men). The data were coded and analyzed using MAXQDA 2024. Quantitative findings revealed that awareness of child abuse was significantly associated with demographic variables such as education level, parental gender, income level, age of the child, and residential area. However, variables such as parental age, child's gender, and family structure did not show a significant effect on awareness levels. Qualitative findings indicated that digital parenting practices varied according to gender roles, and that parenting in the digital age constitutes a multi-layered structure with not only technical but also social, emotional, and cultural dimensions. It was observed that individuals who frequently follow such news exhibited decreased awareness of abuse and an increased tendency to ignore distressing content, suggesting that media exposure may trigger psychological defense mechanisms. Moreover, parenting strategies were found to change according to the child's age and to be reshaped based on developmental needs. The effects of digital content on children's behavior also varied with age, indicating the necessity for parents to develop age-appropriate intervention strategies. In conclusion, digital parenting and media awareness cannot be explained solely by technological proficiency; instead, they are shaped by multi-layered dynamics such as socio-demographic variables, gender roles, emotional reactivity, cultural norms, media consumption habits, and parenting practices. Furthermore, media coverage of child neglect and abuse was found to increase protective and supervisory behaviors in family communication, reinforcing security-oriented approaches within the family structure and leading to the development of a more cautious and critical perspective toward media content in broader social interactions
Benzer Tezler
- Türkiye'de kamu politikası bağlamında çocuk hakları ve çocuk politikası: Vatandaş algısı
In the context of public policy children's rigth and child policiy: Perception of citizen
HAMZA DEMİRTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiNecmettin Erbakan ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERHAN ÖRSELLİ
- Erken yaş evliliklerinin 'İstismar'bağlamında değerlendirilmesi
Evaluation of early age marriages within the context of 'Abuse'
ŞERİFE SİBEL KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLSEN DEMİR
- Çocukluk sosyolojisi bağlamında çocuk özneler için youtube ve youtuber olmak üzerine bir inceleme
A research on youtube and being a youtuber for child subjects in context of the sociology of childhood
BURCU ÖZKONUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİLGÜN SOFUOĞLU KILIÇ
- Yeni sömürü pratiklerinde dijital çocuk emeği: Ebeveyn algısı
Digital child labor in new exploitation practices: Parental perception
ESRA KURU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SosyolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜŞERREF YARDIM
- Çocuk işçi ölümleri: Yaşam ve eğitim hakkı
Child labor: Right to life and education
ENİSE BATIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiYaşam Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYAT BOZ