Kadınların çalışma yaşamındaki mobbing deneyimleri Tekirdağ ilinde sanayi sektöründe çalışan kadınlar örneği
Mobbing experiences of women in working life: The example of women working in the industry sector in Tekirdağ
- Tez No: 954170
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MÜNİRE TEMEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyal Hizmet, Sosyoloji, Social Work, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kadın ve Aile Çalışmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
İş yaşamında çalışanların maruz kaldığı sürekli ve sistematik psikolojik yıldırma davranışları mobbing olarak tanımlanmaktadır. Her iş sektöründe mobbing olgusuna rastlanabilmekte ve mobbing mağduru çalışanlar kadın veya erkek olabilmektedir. Bununla birlikte yapılan çalışmalarda kadın çalışanların mobbing eylemlerine daha fazla maruz kaldığı belirtilmektedir. Sanayi sektörü genellikle erkek egemen bir sektör olup, bu alanda kadın çalışanların sorunlarını irdeleyecek araştırmalara ihtiyaç bulunmaktadır. Bu araştırmada mobbing olgusunun sanayi sektöründeki kadın çalışanların deneyimleri üzerinden incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden biri olan olgu bilim (fenomenoloji) desenindedir. Araştırma Tekirdağ ilinde sanayi alanında çalışan ve mobbing eylemlerine maruz kalmış 25 kadın çalışan ile yürütülmüştür. Veri toplamada yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılmıştır. Görüşmeler katılımcıların uygun bulduğu bir zamanda ve işyeri dışında her katılımcı ile ayrı olarak gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler yaklaşık 25-30 dakika sürmüş, katılımcının izni ile sesli kayıt alınmış ve daha sonra yazıya aktarılmıştır. Verilerin analizi tematik analiz ile gerçekleştirilmiştir. Bunun için yazılı görüşme dökümanları tekrarlı okunmuş, daha sonra bu dökümanlardan kodlar ve temalar oluşturulmuştur. Çalışma sonunda kadın çalışanların mobbing deneyimleri altı temada açıklanmıştır. Bu temalar; 'Mobbing Anlamı, Mobbing Davranışları, Mobbing Etkisi, Mobbing Nedenleri, Mobbing İle Başetme Davranışları, Mobbing İle Mücadele Önerileri' olarak isimlendirilmiştir. Katılımcıların mobbing olgusuna yükledikleri anlam 'İş Yerinde Kötü Muamele' ve 'Olumsuz İş Ortamı' olarak iki alt temada ifade edilmiştir. Katılımcıların ifadelerine göre mobbing davranışları 'Çalışma Koşullarının Zorlaştırılması', 'Çalışanın Değersizleştirilmesi', 'Yasal Hakların Kısıtlanması', 'Çalışanlar Arası Ayrımcılık', 'Kariyer Engeli' ve 'Cinsiyet Ayrımcı Davranışlar' olarak altı alt tema ile değerlendirilmiştir. Katılımcıların mobbing davranışlarına maruz kalmasının sonuçları 'Fiziksel Etki, 'Sosyal Etki', 'Ruhsal Etki', 'Aileye Etki' olarak dört temada ele alınmıştır. Katılımcıların söylemlerine göre mobbing sebepleri 'İş Yaşamında Rekabet', 'Yönetimsel/Örgütsel Yetersizlik', 'Mobbing Uygulayan Yöneticinin Özellikleri', 'Mobbing Uygulanan Çalışanın Özellikleri', 'Çalışma Arkadaşlarının Olumsuz Tutumları' olarak beş alt temada incelenmiştir. Katılımcıların mobbing ile baş etme davranışları 'İşten Ayrılma', 'Mobbing Uygulamalarını Bildirme', 'Sosyal Destek Alma', 'Duygu ve Düşüncelerini Yönetme/Kendini Geliştirme', 'Kabullenme' temaları ile değerlendirilmiştir. Katılımcıların mobbing ile mücadele etmek için önerileri 'Uygun Özellikte Yönetici Seçilmesi', 'Çalışana Değer Verme ve Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi', 'Çalışanın Kendini Geliştirmesi', 'Cinsiyet Eşitliğinin Sağlanması', 'Birlikte Mücadele ve Kurumsal Destek', 'Mobbing Davranışlarına Denetim ve Yaptırım Uygulanması' temaları ile ele alınmıştır. Sonuç olarak sanayi sektöründe farklı iş kollarında ve pozisyonlarında çalışan kadınların birçok mobbing davranışına maruz kaldığı, kadın olmalarının mobbing mağduru olmalarında önemli bir etken olduğu, mobbing davranışlarına maruz kalmaları nedeniyle iş ve özel hayatlarında sorunlar yaşadığı, mobbing eylemleri ile baş etmede çeşitli stratejiler uyguladıkları, bunların bazılarından fayda görürken, bazı çabalarının sonuçsuz kaldığı, mücadeleyi ve işi bırakanlar olduğu anlaşılmıştır. İşyerlerinde mobbing eylemleriyle mücadele için çalışanlara, yöneticilere ve işverenlere düşen görevler bulunmaktadır. Örgütlerde çalışana değer veren bir yönetim anlayışının örgütün huzurunu ve verimliliğini artırdığına yönelik farkındalık kazandırılmasının mobbing ile mücadelede önemli bir başlangıç olacağı düşünülmüştür. Ayrıca çalışanların haklarını bilmesine, toplumsal cinsiyet eşitliğinin benimsenmesine, iş yerlerinde mobbing ile ilgili denetim ve yaptırım mekanizmalarının işletilmesine de ihtiyaç bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Mobbing is the psychological harassment behaviors that employees are exposed to continuously and systematically in the work place. The mobbing phenomenon can be seen in every business sector and both men and women can be victims of mobbing. However, studies show that female employees are more exposed to mobbing. The industrial sector is generally male dominated and there is a need for research to examine the problems of female employees in the field. The aim of this study is to examine mobbing phenomenon through experiences of working women in industrial sector. The research is designed with the qualitative research method of phenomenology. The study was conducted with 25 female employees working in the industrial sector in Tekirdağ province and exposed to mobbing. Semi- structured interview technique was used in data collection. The interviews were conducted separately with each participant outside the workplace at a convenient time for them. Each interviews lasted approximately 25-30 minutes, audio-recorded with participants consent and transcribed. Thematic analysis is used for the data analysis For this purpose, the interviews were read repeatedly and codes and themes were developed. At the end of the study, mobbing experiences of female employees were explained under six themes. These themes are; Meaning of Mobbing, Mobbing Behaviors, Effects of Mobbing, Causes of Mobbing, Coping Strategies, and Suggestions for Combating Mobbing. The meaning attributed to mobbing by participants was expressed under two sub-themes as 'Mistreatment in the Workplace' and 'Negative Work Environment'. According to participants statements, mobbing behaviors were evaluated under six-sub-themes as 'Making Working Conditions Harder', 'Devaluation of Employees', 'Restriction of Legal Rights', 'Discrimination Among Employees', 'Career Obstacles' and 'Gender Discriminatory Behavior'. The consequences of exposing mobbing were evaluated under four themes: 'Physical Impact', 'Social Impact', 'Psychological Impact' and 'Impact on Family Life'. The causes of mobbing according to participants statements were analyzed under five sub-themes: 'Competition in Workplace', 'Administrative/Organizational Inadequacy', 'Characteristics of the Manager Who Applies Mobbing', 'Characteristics of the Employee Who is Mobbed', 'Negative Attitudes of Colleagues'. The participants coping strategies were explained under the themes of 'Quitting the Job', 'Reporting the Mobbing', 'Receiving Social Support', 'Managing Emotions and Thoughts/ Self-Development' and 'Acceptance'. Participants suggestions for combating mobbing were“Selecting Managers with Appropriate Qualifications”,“Valuing Employees and Improving Working Conditions”,“Employee Self-Development”,“Ensuring Gender Equality”,“Collective Resistance and Institutional Support”, and“Monitoring and Penalizing Mobbing Behaviors”. As a result, the study reveals that women working in different branches and positions in the industrial sector are exposed to many mobbing behaviors, being a woman is an important factor for becoming a mobbing victim, experiencing mobbing in their work environment causes problems in their work and private lives, they use various strategies to cope with mobbing, while some of the strategies are effective, the others are insufficient, and there are those who quit the job and combat. Employees, managers and employers have responsibilities to combat mobbing in the workplace. It is thought that raising awareness that a management approach that values employees in organizations increases the peace and efficiency of the organization will be an important start in the fight against mobbing. In addition, there is a need to ensure that employees know their rights, to adopt gender equality, and to implement inspection and sanction mechanisms regarding mobbing in workplaces.
Benzer Tezler
- İşletmelerde toplam kalite yönetimi anlayışının mobbing üzerindeki etkisinin araştırılması ve bir uygulama
Mobbing of total quality management (TQM) approach in businessesinvestigation of its effect on and an application
EKİN İPEK BAĞDAT
- Kadınların çalışma yaşamında yerini belirleyen faktörler: Türkiye ve OECD ülkeleri üzerine bir analiz
Factors determining the role of women in working life: Turkey and OECD countries
GAMZE AYTUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriAydın Adnan Menderes ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE EROL
- Çalışma yaşamında engelli kadın olmak: Alanya örneği
Being disabled women in working life:Alanya case
DAVUD NASIBOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
İşletmeAlanya Alaaddin Keykubat Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NAMIK HÜSEYİNLİ
- Örgütlerde kadınlara yönelik etik-dışı davranışlar: Feminist etik bakış açısıyla etnografik bir inceleme
Unethical behaviours in organizations towards women: An ethnographic research from feminist ethic perspective
İLKE ORUÇ
Doktora
Türkçe
2012
İşletmeAnadolu ÜniversitesiYönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. ÇİĞDEM KIREL
- Türkiye'de göçmen kadınların çalışma hayatında yaşadığı sorunlar: Kilis ili örneği
Problems faced by migrant women in Turkey: The case of Kilis province
DOREIA RABEA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiKilis 7 Aralık Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUMRU BAKAN