Arıcılık faaliyetlerinin ekonomik yönü üzerine bir analiz: Konya örneği
An analysis on the economic aspects of beekeeping activities: The Konya example
- Tez No: 954735
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEYNEP KARAÇOR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Veteriner Hekimliği, Ziraat, Economics, Veterinary Medicine, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Arıcılık, bal arısı kolonilerinin doğal çevre ve tarımsal kaynakları kullanarak bal, balmumu, arı sütü, polen, propolis ve arı zehri gibi ürünlerin üretildiği ve bu ürünlerin ekonomik kazanca dönüştürüldüğü bir tarımsal faaliyettir. Bu süreç, düşük işletme maliyetleri, az sermaye gereksinimi ve uzun raf ömrüne sahip ürünlerin yüksek katma değer sağlamasıyla, kırsal kalkınma ve sürdürülebilir tarım için önemli bir ekonomik faaliyet olarak öne çıkar. Arıcılık, yalnızca ürünlerin ticareti yoluyla doğrudan gelir sağlamakla kalmaz, aynı zamanda bitkisel üretimde tozlaşma yoluyla dolaylı ekonomik katkılar sunarak tarım sektörünün verimliliğini artırır. Bu çalışmada ise Konya ilinde arıcılık sektörünün ekonomik sürdürülebilirliği ve verimlilik unsurları iktisadi bir bakış açısıyla analiz edildi. Araştırmanın temel amacı, arıcılık işletmelerinin teknik, ekonomik ve sosyo-demografik özelliklerini belirleyerek, bu özelliklerin kârlılık, sürdürülebilirlik ve üretim verimliliği üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Veriler, Konya'nın 18 farklı ilçesinde faaliyet gösteren 90 arıcılık işletmesiyle yüz yüze anket yöntemi kullanılarak toplandı. Elde edilen veri seti, ANOVA ve Ki-Kare (Chi-Square) testlerinin yanı sıra regresyon modelleriyle istatistiksel olarak incelendi. Analiz sonuçları, arıcılık dışındaki farklı bir ekonomik faaliyetin varlığının, arıcılığın profesyonel (gezginci) veya hobi (sabit) amaçlı yapılma tercihini istatistiksel olarak anlamlı düzeyde etkilediğini göstermektedir. Buna karşılık arıcılık işletmesi sahibinin eğitim düzeyinin hem bal verimi hem de devlet desteklerinden yararlanma oranı üzerindeki etkisi istatistiksel olarak anlamlı bulunamadı. Ürün çeşitliliğinin yıllık gelir üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkisi olduğu, çoklu ürün satan arıcıların tek ürün satanlara kıyasla daha yüksek yıllık gelir elde ettiği gözlemlendi. Bal satış şeklinin (peşin, vadeli veya peşin-vadeli) uygulanan birim fiyatı belirleme üzerinde anlamlı bir etkisi tespit edilemedi. Benzer şekilde, yıllık bal satış fiyatının yıllık gelir üzerindeki etkisi de istatistiksel olarak anlamlı bulunamadı ve gelir düzeyinin fiyat dışında farklı faktörlere bağlı olduğu ortaya kondu. Veriler, Konya'daki arı yetiştiriciliğinin çoğunlukla orta ölçekli işletmeler tarafından yürütüldüğünü ve sektörün önemli bir kısmında kovan başına bal veriminin 12-17 kg aralığında seyrederek sınırlı bir üretim performansı gösterdiğini ortaya koymaktadır. Sonuç olarak, bu araştırma, arıcılığın kırsal kalkınmaya sağlayabileceği katkıların ancak verimlilik artırıcı ve destekleyici politikalarla mümkün olabileceğini ortaya koymakta; aynı zamanda işletmelerin ölçek büyütme, ürün çeşitlendirme, eğitim ve finansman konularında somut iyileştirmelere ihtiyaç duyduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Beekeeping is an agricultural activity in which honey bee colonies produce products such as honey, beeswax, royal jelly, pollen, propolis and bee venom using natural environmental and agricultural resources and transform these products into economic gain. This process stands out as an important economic activity for rural development and sustainable agriculture due to its low operating costs, low capital requirement and high added value of products with long shelf life. Beekeeping not only provides direct income through trade of products but also increases the productivity of the agricultural sector by providing indirect economic contributions through pollination in plant production. In this study, the economic sustainability and productivity elements of the beekeeping sector in Konya province were analyzed from an economic perspective. The main purpose of the research is to determine the technical, economic and socio-demographic characteristics of beekeeping enterprises and to reveal the effects of these characteristics on profitability, sustainability and production efficiency. Data were collected using face-to-face survey method with 90 beekeeping enterprises operating in 18 different districts of Konya. The obtained data set was statistically examined with regression models as well as ANOVA and ChiSquare tests. The analysis results show that the existence of a different economic activity other than beekeeping affects the preference of beekeeping for professional (migratory) or hobby (stable) purposes at a statistically significant level. On the other hand, the effect of the education level of the beekeeping business owner on both honey yield and the rate of benefiting from government support was not found to be statistically significant. It was observed that product diversity had a positive and significant effect on annual income, and beekeepers selling multiple products earned higher annual income compared to those selling single products. No significant effect was detected on the determination of the applied unit price of honey sales method (cash, forward or forward-forward). Similarly, the effect of the annual honey sales price on annual income was not found to be statistically significant, and it was revealed that the income level depends on different factors other than price. The data show that beekeeping in Konya is mostly carried out by medium-sized enterprises, and that in a significant part of the sector, honey yield per hive is between 12-17 kg, showing a limited production performance. As a result, this research reveals that the contributions of beekeeping to rural development are only possible with productivity-enhancing and supportive policies; it also shows that enterprises need concrete improvements in terms of scale-up, product diversification, training and financing.
Benzer Tezler
- Bölgesel yenilik sistemlerinin etkinliği üzerine bir uygulama: Türkiye istatistiki bölge birimleri sınıflandırması düzey 1 örneği
Regional innovation systems effectiveness of an application: Turkey nomenclature of territorial units for statistics level 1 example
BURHAN CAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
EkonomiMersin Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU ARICIOĞLU
- Bankacılık sektörünün risk yönetim algısı ve risk yönetiminin makroekonomik belirleyicileri: Almanya ve Kırgızistan örneği
Perception and macroeconomic determinants of risk management in the banking sector: Germany and Kyrgyzstan case
NURBEK MADMAROV
Doktora
Türkçe
2021
BankacılıkKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TEZCAN ABASIZ
- Urban transformation as political and ideological intervention in space: A case study in Diyarbakır
Mekana politik ve ideolojik bir müdahale olarak kentsel dönüşüm: Diyarbakır örneği
DİREN TAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BARIŞ MÜCEN
- Informal use of public space: A study on street vendors and performers in Kadıköy
Kamusal alanın enformel kullanımı: Kadıköy'de seyyar satıcılar ve sokak sanatçıları üzerine bir araştırma
GİZEM KEPENEK
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLDEN DEMET ORUÇ ERTEKİN
- Çevresel belirsizliğin organizasyonel yenilik üzerine etkisinde bilgi yönetimi, organizasyonel öğrenme ve değişime açıklığın rolü: Türk işletmelerinde bir araştırma
The role of knowledge management, organizational learning and openness to change in the effect of environmental uncertainty on organizational innovation: A research in Turkish enterprises
TEOMAN ERDAĞ
Doktora
Türkçe
2024
İşletmeİstanbul Üniversitesiİşletme Yönetimi ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP İBRAHİM PINAR