Geri Dön

Graf teori tabanlı ağ dizayn probleminin matematik programlama modeli ve optimizasyon algoritmaları

Mathematical programming model and optimization algorithms of graph theory based network design problem

  1. Tez No: 955712
  2. Yazar: SARA BADUR DALMAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. AHMET FARUK ASLAN, PROF. DR. MUSTAFA BAYRAM
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Matematik, Computer Engineering and Computer Science and Control, Mathematics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Matematik Bilgisayar Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Bilgisayar Bilimleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 100

Özet

Bu tez, ulaşım ağlarındaki trafik akışlarının optimizasyonunu ele alan Kapasiteli Trafik Atama Problemleri (KTAP)'ni dinamik bir sistem olarak incelemektedir. Geleneksel statik modellerin, trafik akışlarının zamana bağlı değişimlerini yeterince yansıtamaması nedeniyle gerçek dünya koşullarına tam uyum sağlayamadığı göz önüne alınarak, bu çalışma statik KTAP'ni Lagrange Sinir Ağı (LSA) tabanlı bir dinamik sisteme dönüştürmeyi amaçlamaktadır. Önerilen model, trafik akışlarının zamana bağlı davranışlarını daha gerçekçi bir şekilde temsil etmeyi hedeflerken, Lyapunov kararlılık analizi ve izdüşüm tabanlı sayısal yöntemlerle desteklenerek sistemin asimptotik kararlılığı matematiksel olarak doğrulanmaktadır. Çalışmada metodolojik olarak, LSA modelinin KTAP'ne uyarlanması ve primal-dual değişkenlerin fiziksel tutarlılığını sağlamak için izdüşüm operatörleri kullanılmaktadır. Bu yaklaşım, yol akışları \( h_\eta) \) ve O-D talep Lagrange çarpanları $\lambda_{rs} $ ile kapasite Lagrange çarpanları $\nu_{ij} $ gibi değişkenlerin negatif olmama koşullarını garanti altına almaktadır. Ayrıca modelin, O-D talepleri $\sum_{\eta \in \eta_{rs}} h_\eta = d_{rs}$'nin karşılamasını sağlamak için normalizasyon tekniği de uygulanmıştır. Modelin sayısal çözümü, 4. mertebeden Runge-Kutta (RK4) yöntemiyle gerçekleştirilmiş ve literatürde tanınmış Hearn ve Sioux Falls trafik ağları üzerinde test edilmiştir. Sayısal sonuçlar, önerilen dinamik sistemin Wardrop denge koşullarına istikrarlı bir şekilde yakınsadığını ve kapasite kısıtları altında etkin çözümler sunduğunu ortaya koymuştur.

Özet (Çeviri)

This thesis addresses the optimization of traffic flows in transportation networks by examining Capacitated Traffic Assignment Problems (CTAP) as dynamic systems. Recognizing the limitations of traditional static models in capturing time-dependent variations of traffic flows, which hinder their full adaptability to real-world conditions, this study aims to transform static CTAP into a dynamic system based on Lagrange Neural Networks (LSA). The proposed model seeks to provide a more realistic representation of the temporal behavior of traffic flows while ensuring asymptotic stability through Lyapunov stability analysis and projection-based numerical methods, which are rigorously validated mathematically. Methodologically, the study adapts the LSA framework to CTAP and employs projection operators to maintain the physical consistency of primal-dual variables. This approach guarantees adherence to non-negativity constraints for variables such as path flows \( h_\eta \), origin-destination (O-D) demand Lagrange multipliers \( \lambda_{rs} \), and delay Lagrange multipliers \( \nu_{ij} \). Additionally, a normalization technique is applied to ensure the satisfaction of O-D demand constraints \( \sum_{\eta \in \eta_{rs}} h_\eta = d_{rs} \). The numerical solution of the model is implemented using the fourth-order Runge-Kutta (RK4) method and tested on well-established traffic networks, including Hearn and Sioux Falls. Numerical analyses demonstrate that the proposed dynamic system stably converges to Wardrop equilibrium conditions and delivers efficient solutions under capacity constraints. The results highlight the model's capability to replicate realistic traffic flow dynamics while maintaining rigorous mathematical stability, thereby bridging the gap between theoretical frameworks and practical applicability in transportation network optimization.

Benzer Tezler

  1. Optimal ship navigation and algorithms for stochastic obstacle scenes

    Optimal gemi navigasyonu ve stokastik engelli ortamlar için algoritmalar

    İBRAHİM ARI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2013

    Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Şehir Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VURAL AKSAKALLI

  2. Path defined directed graph vector (pgraph) method for multibody dynamics

    Çoklu gövde dinamiğine yönelik yol tanımlı ve yönlü grafik vektörü metodu

    MUSA NURULLAH YAZAR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SIDDIK MURAT YEŞİLOĞLU

  3. İdeal tabanlı sıfır bölen çizgelerinin genelleştirilmesi

    A generalized ideal based zero divisor graphs

    HÜSEYİN TARIK TUNA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    MatematikAnkara Üniversitesi

    Matematik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ BÜLENT EKİN

  4. Novel techniques for protein structure characterization using graph representation of proteins

    Graf teori özellikleri kullanımı ile protein yapı tayininde yeni teknikler

    ALPER KÜÇÜKURAL

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2008

    BiyomühendislikSabancı Üniversitesi

    Biyoloji Bilimleri ve Biyomühendislik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. UĞUR SEZERMAN

  5. Unsur tabanlı makina tasarımı

    Feature based machine design

    SUAT ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Makine MühendisliğiErciyes Üniversitesi

    Y.DOÇ.DR. FAZIL CANBULAT