Hemşirelerin afet yönetiminde yetkinliklerinin incelenmesi: Bir üniversite hastanesi örneği
Investigation of nurses' competences in disaster management: A university hospital example
- Tez No: 955977
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA AZİZOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Disaster management, Nursing, Duties and Responsibilities, Core Competencies, Education, University hospital, Disaster nursing, Disaster intervention
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Haliç Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Bu çalışma, Türkiye'de bir üniversite hastanesinde görev yapan hemşirelerin afet yönetimindeki yetkinliklerini; görev ve sorumluluklar, temel yetkinlikler ile bu yetkinliklerin geliştirilmesinde karşılaşılan engeller açısından değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Araştırma, Ocak–Şubat 2025 tarihleri arasında toplam 305 hemşire ile gerçekleştirilmiş olup, katılımcıların %76,1'i kadın ve yaşları 24 ile 56 arasında değişmektedir (ortalama 36,05±8,11). Araştırmanın verileri“Kişisel Bilgi Formu”ve“Afet Hemşireliği Yönetiminde Yetkinlikler Ölçeği”kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde sayı, yüzde, ortalama olarak analiz edilmiştir. Hemşirelerin çalıştıkları birimler arasında servis, yoğun bakım, ameliyathane, acil, özel birim ve diğer birimler yer alırken, mesleki deneyimleri de büyük oranda 11 yıl ve üzeri olarak belirlenmiştir. Ölçek, hemşirelerin afet yönetimindeki görev ve sorumluluklarını 5, temel yetkinliklerini 30 ve temel yetkinlikleri geliştirmede karşılaştıkları engelleri 8 sorudan oluşmaktadır. Bulgulara göre;“Görev ve Sorumluluklar”alt boyutunda ortalama puan 4,02±2,20,“Temel Yetkinlikler”alt boyutunda 8,18±1,66,“Temel Yetkinlikleri Geliştirmede Karşılaşılan Engeller”alt boyutunda ise 7,49±1,90; toplam puanlar ise 6,56±1,22 olarak saptanmıştır. Demografik değişkenler açısından, lisansüstü eğitim alan hemşirelerin temel yetkinlik ve toplam puanlarda anlamlı derecede üstün performans sergilemesi, eğitim düzeyinin afet yönetimi yetkinlikleri üzerinde etkili olduğunu göstermiştir. Ayrıca, yoğun bakım ve acil hemşireliği birimlerinde çalışanların görev ve sorumluluklar alt boyutundaki puanlarının daha yüksek bulunması, kritik müdahale gerektiren alanlarda hemşirelerin aktif roller üstlendiğini ortaya koymaktadır. Çalışma, hemşirelerin afet yönetimindeki yetkinliklerinin geliştirilmesinde eğitim, deneyim ve iletişim gibi çok boyutlu etmenlerin rol oynadığını göstermiş; bu kapsamda, üniversite hastanelerinde sürekli eğitim programları, gerçekçi tatbikatlar, mentorluk uygulamaları ve psikososyal destek mekanizmalarının oluşturulması gerektiğini vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to evaluate the competencies of nurses working in a university hospital in Turkey in disaster management in terms of duties and responsibilities, core competencies and the obstacles encountered in the development of these competencies. The research was conducted with a total of 305 nurses between January and February 2025 and 76.1% of the participants were female and their ages ranged from 24 to 56 (mean 36.05±8.11). The data of the research were collected using the“Personal Information Form”and“Competencies Scale in Disaster Nursing Management”. Number, percentage, mean and correlation analysis were used in the analysis of the data. The units where the nurses worked included ward, intensive care, operating room, emergency, special unit/unit and other units, while their professional experience was largely determined as 11 years and above. The scale consists of 5 questions about the duties and responsibilities of the nurses in disaster management, 30 questions about their core competencies and 8 questions about the obstacles they encountered in the development of core competencies. According to the findings; The average score in the“Duties and Responsibilities”sub-dimension was 4.02±2.20, in the“Core Competencies”sub-dimension it was 8.18±1.66, in the“Obstacles Encountered in Developing Core Competencies”sub-dimension it was 7.49±1.90, and the total scores were 6.56±1.22. In terms of demographic variables, the significantly superior performance of nurses with postgraduate education in core competencies and total scores showed that the level of education had an impact on disaster management competencies. In addition, the fact that the scores of those working in intensive care and emergency nursing units in the duties and responsibilities sub-dimension were higher revealed that nurses assumed active roles in areas requiring critical intervention. The study showed that multidimensional factors such as education, experience and communication played a role in the development of nurses' competencies in disaster management; within this scope, it emphasizes that continuous education programs, realistic drills, mentoring practices and psychosocial support mechanisms should be established in university hospitals.
Benzer Tezler
- Acil servis hemşirelerinin afet yönetim yetkinliklerinin belirlenmesi ve etkileyen etmenlerin incelenmesi
Identification of disaster management competencies of emergency department nurses and examination of influencing factors
SEVGİ ÖZTÜRK GÜNAY
Doktora
Türkçe
2023
HemşirelikEge ÜniversitesiCerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜRKAN ÖZBAYIR
- Afet hemşireliği yönetiminde yetkinlikler ölçeği: Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması
Competencies for disaster nursing management questionnaire Turkish validity and reliability study
UTKU DURGUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HemşirelikTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiCerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜLİN YILDIZ
- Hemşirelerin afetler için psikolojik hazırlığının afet hemşireliği yönetimi yetkinliklerine etkisinde genel öz yeterliğin aracı rolü
The effect of nurses' psychological preparedness for disaster threat on disaster nursing management competencies: the mediating role of general self-efficacy
MÜGE ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikOndokuz Mayıs ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLCAN TAŞKIRAN ESKİCİ
- Pediatri hemşirelerinin afetlere hazırlık algılarının ve etkileyen etmenlerin incelenmesi
Examination of pediatric nurses' perception of disaster preparedness and influencing factors
ESRA KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıEge ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE KAHRAMAN
- Düzce Üniversitesi Hastanesinde çalışan hemşirelerin afete müdahale öz yeterlilikleri ve öznel iyi oluşları arasındaki ilişki; dayanıklılığın aracı rolü
The relationship between disaster response self-efficacy and subjective well-being of nurses working in Düzce University Hospital; dediator role of resilience
AYŞE SELVA YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HastanelerBezm-i Alem Vakıf ÜniversitesiAfet Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZCAN ERDOĞAN