Türkiye'de yabancı öğrencilere akademik Türkçe öğretimi üzerine bir araştırma
A study on academic Turkish teaching to foreign students in Turkiye
- Tez No: 956239
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHAMMED EYYÜP SALLABAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Türkiye, sunduğu yükseköğretim imkânları ve stratejik konumu nedeniyle her yıl daha fazla uluslararası öğrenci tarafından tercih edilmektedir. Bu öğrencilerin lisans/ lisansüstü eğitimi tamamladıktan sonra Türkiye'de akademik, bilimsel veya mesleki katkılar sunmaları istenen bir çıktıdır. Ancak bu katkıların gerçekleşebilmesi öğrencilerin akademik bilgi üretimi ve paylaşım süreçlerine katılabilmelerini sağlayacak düzeyde akademik Türkçe yeterliğine sahip olmalarını zorunlu kılmaktadır. Bu doğrultuda öğrencilerin Türkçeyi bilim dili olarak kullanabilmeleri amacıyla TÖMER'ler bünyesinde“akademik Türkçe”dersleri verilmektedir. Nitekim özel amaçlı dil öğretiminin bir alt dalı olan akademik dil öğretimi Türkiye'de henüz yeni bir çalışma alanı olarak önem görmektedir. Buradan hareketle çalışma, Türkiye'de yabancı öğrencilere yönelik düzenlenen akademik Türkçe öğretiminin yapısını ve işleyişini betimsel durum çalışması desenine dayalı olarak incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, beş farklı paydaş grubundan (TÖMER müdürleri, akademik Türkçe dersi veren öğretim elemanları, akademik Türkçe dersi alan yabancı öğrenciler, akademik Türkçe öğretimi üzerine bilimsel çalışmalar yapan alan uzmanları ve fakülte öğretim üyeleri) oluşan toplam 53 katılımcı ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak sürdürülmüştür. Veriler, ses kayıtlarının transkripsiyonları üzerinden içerik analizi ile kodlanmıştır. Elde edilen bulgular, paydaşların akademik Türkçeyi dilsel, bilişsel ve kültürel boyutlarıyla ele aldığını; ders içeriklerinin bilişsel-söylemsel gereksinimlere odaklandığını, kullanılan materyallerde güncellik ve çeşitlilik açısından eksiklikler görüldüğünü göstermiştir. Ders sürecini yönetmede görev temelli ve iletişimsel yaklaşımlar yaygınken ölçme-değerlendirme süreçlerinde standartlaşma eksikliği ve geçerlik-güvenirlik sorunları belirlenmiştir. Ayrıca uzun vadeli başarı takibinin yapılamadığı ve değerlendirme araçlarının henüz akredite edilmediği saptanmıştır. Paydaşlar, ortak bir müfredat geliştirilmesi, akredite ölçme araçlarının oluşturulması ve kurumlar arası iş birliğinin güçlendirilmesi gerekliliğine vurgu yapmıştır. Çalışma, akademik Türkçe öğretiminin çok etmenli yapısını ayrıntılı şekilde betimleyerek alana kuramsal ve uygulamalı zemin sunmayı amaçlamaktadır. Bulgular, eğitim politikası yapıcılarına ortak bir öğretim modeli oluşturma ve ölçme-değerlendirme sistemlerini bilimsel kriterlere göre yeniden düzenleme konularında yol gösterici niteliktedir.
Özet (Çeviri)
Turkey has become an increasingly popular destination for international students, owing to its strategic location and the higher education opportunities it offers. A central expectation is that these students, upon completing their studies, will contribute academically, scientifically or professionally within the country. Achieving this, however, requires sufficient proficiency in academic Turkish to enable active participation in the production and dissemination of academic knowledge. To support this goal,“academic Turkish”courses are offered through TÖMERs (Turkish and Foreign Languages Research and Application Centers), aiming to equip students to use Turkish as a scientific language. Although academic language instruction remains a developing field in Turkey, it is gaining prominence as a specialized area within language education. This study employs a descriptive case study design to examine the structure and implementation of academic Turkish instruction for international students. It draws on data collected from 53 participants representing five stakeholder groups (TÖMER directors, instructors, international students, field researchers, and faculty members). Semi-structured interviews were analyzed using content analysis technique. Findings show that academic Turkish is approached from linguistic, cognitive and cultural perspectives. Course content aligns with cognitive-discursive needs yet instructional materials are often outdated and lack variety. While task-based and communicative methods are widely used, assessment practices suffer from limited standardization and questionable validity. The lack of long-term achievement tracking and accredited assessment tools also emerged as major issues. Stakeholders called for the development of a unified curriculum, standardized assessment instruments, and stronger institutional collaboration. By providing a multifaceted overview of current practices, this study offers a foundation for future improvements in policy and pedagogy.
Benzer Tezler
- Türkçe'nin anadili ve yabancı dil olarak öğretimi üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
SAMİ BALCI
- Yabancı dil olarak ve ikinci dil olarak Türkçe öğretiminin ihtiyaç analizi: Hindistan örneği
Needs analysis in Turkish teaching as a foreign language and second language: India as an example
MOHD MINHAJ
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM EKTİ
- Exploring opinions of corporate instructional designers on their professional development and training needs
Kurumsal öğretim tasarımcılarının mesleki gelişim ve eğitim ihtiyaçları konusundaki görüşlerinin araştırılması
NAZLI GÖKALP
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DR. ELİF ÖZTÜRK
- Makine öğrenmesi teknikleri kullanılarak Türkiye'deki yabancı öğrencilerin okul terkinin tahmin edilmesi: yemenli öğrenciler üzerine bir örnek çalışma
Predicting school dropout of foreign students in turkey using machine learning techniques: A case study on yemeni students
ANAS AHMED ALI ALHARDI
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolSelçuk ÜniversitesiBilişim Teknolojileri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELAHATTİN ALAN
- Yabancılara Türkçe öğretiminde mühendislik alanı ile ilgili akademik söz varlığı
Academic vocabulary in the field of engineering in teaching Turkish as a foreign language
NAZİK MÜGE TEKİN
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiTürkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURETTİN DEMİR