Seçilmiş sıcak-jüpiter türü ötegezegenlerin yörünge dönemlerinin kısalmasının araştırılması
Investigation of orbital decay in selected hot jupiters
- Tez No: 956570
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZGÜR BAŞTÜRK, PROF. DR. ADRİAN BARKER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Astronomi ve Uzay Bilimleri, Astronomy and Space Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Astronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Bu çalışmada, dört adet sıcak Jüpiter sistemi --HATS-18, Kepler-1658, WASP-4 ve WASP-12-- için gelgit etkileşmeleri dolayısıyla yörünge küçülmesi, geçiş zamanlaması değişimleri (TTV) analizi ve gelgit enerji yayılım modelleri kullanılarak araştırılmıştır. WASP-4b, HATS-18b ve WASP-12b ötegezegenleri için geçiş ortası zamanları, hem tarafımızca gerçekleştirilen gözlemlerden hem de çeşitli literatür kaynaklarından elde edilmiştir. Bu kapsamda HATS-18b ve WASP-12biçin 2, WASP-4b için ise 34 yeni fotometrik gözlem elde edilmiştir. Kepler-1658b'nin analizi ise yalnızca arşiv verileri kullanılarak yapılmıştır. Kepler-1658b ve HATS-18b ötegezegenlerinde istatistiksel olarak anlamlı bir yörünge küçülmesi tespit edilmemiştir. Buna karşılık, WASP-4b ve WASP-12b için yörünge küçülmesine dair güçlü kanıtlar elde edilmiştir. WASP-4b için yörünge dönemi değişim oranı dPyör/dt = −5.70 ± 0.22 ms/yıl, WASP-12b için ise dPyör/dt = −29.3 ± 0.4 ms/yıl olarak ölçülmüştür. Buna karşılık gelen yıldızın indirgenmiş gelgit kalite faktörleri sırasıyla Q′ ∗ = (7.9±0.2)×10^4 ve Q′ ∗ = (1.7±0.4)×10^5 olarak hesaplanmış, bu da her iki sistemde de etkin şekilde gerçekleşen gelgit etkileşmesine işaret etmektedir. Bulguların yorumlanabilmesi amacıyla, MESA kodu ile yıldız evrim modelleri oluşturulmuştur. Elde edilen sonuçlar, atalet dalgaları (IW) ve içsel kütleçekim dalgaları yoluyla gerçekleşen yayılımın Kepler-1658b'de gözlenen kuadratik eğilimi açıklayabileceğini göstermektedir. Ayrıca, içsel kütleçekim dalgaları WASP-4b ve WASP-12b sistemlerinde gözlenen yörünge küçülmesi oranları ile uyumludur. Bu sebeple bu tür dalgaların sıcak Jüpiterlerin yörünge evriminde önemli bir rol oynayabileceğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
In this study, the orbital decay potential of four hot Jupiter systems --HATS-18, Kepler 1658, WASP-4, and WASP-12-- was investigated using transit timing variation (TTV) analysis and tidal dissipation models. For WASP-4b, HATS-18b, and WASP-12b, transit mid-times were compiled from both our own observations and various literature sources, resulting in 2 new observations for HATS-18b, 2 for WASP-12b, and 34 for WASP-4b. The analysis of Kepler-1658b was performed solely using archival data. No statistically significant orbital decay was detected for Kepler-1658b and HATS-18b, as the data do not favor models with non-zero period derivatives. In contrast, clear evidence of orbital decay was found for WASP-4b and WASP-12b. The rate of orbital period change was measured as dP/dt = −5.70 ± 0.22 ms/year for WASP-4b and dP/dt = −29.3 ± 0.4 ms/year for WASP-12b. The corresponding stellar tidal quality factors were estimated to be Q′ ∗ = (7.9 ±0.2) ×10^4 and Q′ ∗ = (1.7±0.4)×10^5, respectively, indicating efficient tidal dissipation in both systems. To interpret these findings, stellar evolution models were computed using MESA. The results suggest that dissipation via inertial waves and internal gravity waves can explain the median quadratic trend in Kepler-1658b. Furthermore, the consistency between internal gravity wave dissipation models and the observed period decay in WASP-4b and WASP-12b suggests that internal wave-driven tidal dissipation plays a significant role in the orbital evolution of close-in giant planets.
Benzer Tezler
- Sıcak camda renk kullanımı, etkileri ve çağdaş uygulamalar
The use of color in hot glass, its effects and contemporary applications
AGAH BARIŞ CAN AKSAKAL
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2023
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSeramik ve Cam Ana Sanat Dalı
PROF. LERZAN ÖZER
- Eskişehir ilinde yer alan bir konut için güneş enerji destekli ısı pompası çalışması
Solar assisted heat pump operation for a house located in Eskişehir province
GÖZDE ULUTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
EnerjiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MESUT TEKKALMAZ
- Güneş enerji destekli ısı pompasının bir villa projesine uygulanması ve termoekonomik analizi
A villa of solar powered heat pump application to the project and thermoeconomic analysis
NİHAL KARABULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Makine MühendisliğiFırat ÜniversitesiMakine Mühendisliği Teknolojileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEDAT SAVAŞ
- Vergessen und erinnern: Die verankerung der vergangenheit in Uwe Timms werken
Unutmak ve hatırlamak: Uwe Timm'in eserlerinde geçmişi yaşamak
GÖKÇEN TÜREGÜN SARIÇOBAN
Doktora
Almanca
2017
Alman Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiAmerikan Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NERGİS PAMUKOĞLU DAŞ
- Industrial applications of Pinch analysis
Pinch analizinin endustriyel uygulamaları
İLKNUR BİLİR GÜLCAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
EnerjiEge ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SERAP CESUR
YRD. DOÇ. DR. ZEHRA ÖZÇELİK