Kesişimsellik perspektifinden roman kadınların sosyal dışlanması: Kocaeli ve Yalova'da yoksulluk, toplumsal cinsiyet ve etnik kimlik dinamikleri
Social exclusion of romani women from an intersectionality perspective: Poverty, gender, and ethnic identity dynamics in Kocaeli and Yalova
- Tez No: 956936
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DERYA DEMİRDİZEN ÇEVİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kadın Çalışmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Bu tez çalışması, yoksulluk, toplumsal cinsiyet ve etnik kimliğin kesişiminde Roman kadınların sosyal dışlanma deneyimlerini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, Roman kadınların yalnızca toplumsal cinsiyetlerinden ya da etnik kimliklerinden dolayı değil, her iki kimliğin kesişiminde konumlanmaları nedeniyle çok katmanlı bir yoksulluk ve dışlanma deneyimi yaşadıkları varsayımından hareket etmektedir. Bu bağlamda, Amartya Sen'in yapabilirlik yaklaşımı, sosyal dışlanma kuramı ve kesişimsellik teorisi çalışmanın kuramsal temelini oluşturmaktadır. Nitel araştırma yöntemiyle yürütülen bu çalışmada, Yalova ve Kocaeli illerinin dezavantajlı mahallelerinde yaşayan 22 Roman kadınla derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşme verileri, Braun ve Clarke'ın tematik analiz yaklaşımına göre analiz edilmiş; temalar, yapısal yoksulluk, toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri, etnik temelli ayrımcılık ve mekânsal dışlanma eksenlerinde ele alınmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, Roman kadınların geçimlerini sürdürebilmek için geliştirdikleri stratejiler, büyük ölçüde kayıt dışı ve güvencesiz alanlarda yoğunlaşmaktadır. Bu durum, ekonomik bağımsızlıklarını zayıflatmakta ve yoksulluğun sürekliliğini beslemektedir. Eğitim sürecinden erken kopuş, istihdam olanaklarına erişimi engellemektedir. Aynı zamanda bireylerin kendi yaşamlarını yönlendirme kapasitesini de daraltarak yapabilirliklerini kısıtlamaktadır. Mekânsal ayrışma, fiziksel ve sembolik sınırlarla dışlanmayı derinleştirmektedir. Etnik köken ve toplumsal cinsiyet temelli ayrımcılıklar, kadınları kimliklerini sürekli müzakere etmek zorunda bırakan bir görünmezlik rejiminin içine çekmektedir. Bu çok boyutlu dışlanma biçimleri, birbirini besleyen yapılar hâlinde işleyerek yoksulluğun kuşaklar boyunca aktarılmasına zemin hazırlamaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to examine the experiences of social exclusion among Roma women at the intersection of poverty, gender, and ethnic identity. The research is based on the assumption that Roma women are subjected to multidimensional poverty and exclusion not solely due to their gender or ethnicity, but because of their intersectional positioning in both identity categories. In this context, the study is theoretically grounded in Amartya Sen's capability approach, social exclusion theory, and intersectionality theory. Conducted through a qualitative research design, the study involved in-depth interviews with 22 Roma women residing in disadvantaged neighborhoods in the provinces of Yalova and Kocaeli. The interview data were analyzed using Braun and Clarke's thematic analysis method. The identified themes were discussed along the axes of structural poverty, gender inequalities, ethnic-based discrimination, and spatial exclusion. According to the findings, the income-generating strategies developed by Roma women are largely concentrated in informal and insecure sectors. This weakens their economic autonomy and reinforces the continuity of poverty. Early school dropout restricts access to employment opportunities and also narrows individuals' ability to shape their own lives, thereby limiting their capabilities. Spatial segregation deepens exclusion through both physical and symbolic boundaries. Ethnic and gender-based discrimination draws women into a regime of invisibility in which they are compelled to constantly negotiate their identities. These multidimensional forms of exclusion operate as mutually reinforcing structures, creating a cycle that facilitates the intergenerational transmission of poverty.
Benzer Tezler
- Intersectional Feminism in Zadie Smith Nw, Swing Time,and Bernardine Evaristo Girl, Woman, Other
Zadie Smith Nw, Swing Time ve Bernardine Evaristo'daKesişimsel Feminı̇zm Kız, Kadın, Dı̇ğer
GHUFRAN SALEH SHALLAL AL-GBURI
Doktora
İngilizce
2025
İngiliz Dili ve EdebiyatıKarabük Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HARİTH ISMAİL TURKI
- Konya'da yaşayan Suriyeli kadınların sorun ve ihtiyaçlarıyla şekillenen şiddet deneyimi: Kesişimsellik perspektifinden bir sosyal çalışma değerlendirmesi
The experience of violence of Syrian women shaped by their problems and needs in Konya: A social work evoluation from the perspective of intersectionality
MELİHA FUNDA AFYONOĞLU
Doktora
Türkçe
2019
Sosyal HizmetlerSelçuk ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERAP DAŞBAŞ
- Sosyal çalışmacıların müracaatçı şiddeti deneyimleri: Kesişimsellik perspektifinden bir karma yöntem araştırması
Social workers' experiences of client violence: A mixed method research from an intersectionality perspective
ÖZKAN BİLGİN
Doktora
Türkçe
2025
Sosyal HizmetSelçuk ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NUR FEYZAL KESEN
- Intersectional vulnerability and resilience: Syrian male refugeetextile workers in Northwestern Turkey
Kesişimsel Zafiyet ve Mukavemet: Kuzeydoğu Türkiye'de Suriyeli Erkek Tekstil İşçileri
MERVE MERİH ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
SosyolojiErasmus Universiteit RotterdamKalkınma Çalışmaları Ana Bilim DAlı
YRD. DOÇ. DR. LEE PEGLER
- Kesı̇şı̇msellı̇k bağlamında psı̇kı̇yatrı̇k hastalık ve toplumsal cı̇nsı̇yet deneyı̇mlerı̇: Sosyal hı̇zmet perspektı̇fı̇nden bı̇r araştırma
Psychiatric illness and gender experiences in the context of intersectionality: A study from a social work perspective
AYKUT OĞUZCAN KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikiyatriİstanbul Aydın ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEMRE ERCİYES