Otojen ve reaktif tip obsesif kompulsif bozuklukta zihin kuramı işlevlerinin incelenmesi
Examination of theory of mind functions in autogenous and reactive types of obsessive-compulsive disorder
- Tez No: 957610
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN BAKAY
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
Amaç: Literatürde obsesif kompulsif bozuklukta (OKB) zihin kuramını (ZK) araştıran çalışmalarda tutarsız bulgular olduğu ve OKB'deki ZK bozukluklarının belirli klinik alt gruplara özgü olup olmadığı yönünde çalışma yapılmadığı görülmektedir. Bu bağlamda araştırmamızın amacı farklı belirti kümelerinden oluşan ve heterojen bir hastalık olan OKB'de obsesyonları bilişsel model bağlamında otojen ve reaktif olarak iki grupta incelemek, bu iki alt tipin ZK işlevleri aç ısından birbirlerinden ve sağlıklı kontrol grubundan farklılık gösterip göstermediğini araştırmaktır. Bu çalışmayla farklı klinik alt tiplere sahip OKB hastalarında hastalığa yönelik daha ö zgü n terapötik yaklaş ım ve mü dahalelerin sağ lanmasına katkıda bulunulabileceği dü ş ü nü lmektedir. Yöntem: Araştırmaya DSM-5 kriterlerine göre OKB tanısı almış, reaktif tip obsesyona sahip 46 hasta, otojen tip obsesyona sahip 36 hasta dahil edilmiştir. Hastalarla yaş , cinsiyet ve eğ itim sü releri açısından eşleşmiş 41 sağlıklı gönüllü ise kontrol grubu olarak dahil edilmiştir. Çalışmaya dahil edilen hasta ve sağlıklı kontrol gruplarına sosyodemografik veri formu, Gözlerden Zihin Okuma Testi (GZOT), Dokuz Eylül Zihin Teorisi Ölçeği (DEZTÖ) uygulanmıştır. Hasta grubuna, bu ölçeklere ek olarak Yale-Brown Obsesyon Kompulsiyon Derecelendirme Ö lç eğ i (Y- BOKDÖ), Hamilton Depresyon (HAM-D) ve Hamilton Anksiyete (HAM-A) Derecelendirme Ölçekleri de uygulanmıştır. Bulgular: Otojen ve reaktif tip OKB hastaları arasında hastalık başlangıç yaşı, hastalık süresi, hastalık şiddeti, içgörü düzeyi, aile öyküsü açısından anlamlı farklılık saptanmadı. HAM-D puanları açısından otojen gruptaki hastaların depresyon skorlarının, reaktif gruptaki hastalara göre anlamlı olarak daha yüksek olduğu (p = 0,038) bulundu. Tüm katılımcıların ZK işlevleri karşılaştırıldığında; GZOT ve DEZTÖ toplam puanları açısından gruplar arasında istatiksel olarak anlamlı fark saptanmadı. Ancak DEZTÖ alt ölçekleri karşılaştırıldığında yalnızca metafor kavrama alt ölçeğinde gruplar arasında anlamlı bir farklılık olduğu gözlemlendi (F (2,120) =6,698; p
Özet (Çeviri)
Objective: Studies investigating theory of mind (ToM) in obsessive compulsive disorder (OCD) have reported inconsistent findings, and there is a lack of research examining whether ToM impairments are specific to certain clinical subtypes. This study aimed to evaluate OCD, a heterogeneous disorder with various symptom dimensions, by categorizing obsessions into two subtypes—autogenous and reactive—within the framework of the cognitive model of obsessions. It further aimed to determine whether these two subtypes differ from each other and from healthy controls in terms of ToM functioning. The findings are expected to contribute to the development of more specific therapeutic approaches for patients with different OCD subtypes. Method: The study included 46 patients with reactive-type obsessions and 36 patients with autogenous-type obsessions, all diagnosed with OCD according to DSM-5 criteria. A control group of 41 healthy volunteers, matched with the patient groups in terms of age, gender, and education level, was also included. All participants completed a sociodemographic data form, the Reading the Mind in the Eyes Test (RMET) and the Dokuz Eylul Theory of Mind Scale (DEToMS). In addition, OCD patients were assessed using Yale-Brown Obsessive-Compulsive Scale (Y- BOCS), Hamilton Depression Rating Scale (HAM-D) and Hamilton Anxiety Rating Scale (HAM-A). Results: No significant differences were found between the autogenous and reactive OCD groups in terms of age at onset, illness duration, symptom severity, level of insight, or family history. However, HAM-D scores were significantly higher in the autogenous group compared to the reactive group (p = 0,038). Although no statistically significant differences were found between groups in total scores on the RMET and DEToMS, a significant difference emerged in the metaphor comprehension subscale of the DEToMS (F (2,120) = 6,698; p
Benzer Tezler
- Otojen ve reaktif tip obsesif kompulsif bozukluk'ta bağlanma biçimleri, içgörü, zihinselleştirme ve empati becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
An examination of the relationship between attachment styles, insight, mentalization, and empathy skills in autogenous and reactive type obsessive-compulsive disorde
ŞEYMA NUR ATAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİNAY ÖNEN
- Obsesif kompulsif bozuklukta otojen obsesyon varlığının psikoz benzeri yaşantılar, dürtüsellik, savunma mekanizmaları ve psikolojik dayanıklılık ile ilişkisi
The relationship of autogenous obsessions in obsessive-compulsive disorder with psychosis-like experiences, impulsivity, defense mechanisms and psychological resilience
GÜLCAN KARACA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriManisa Celal Bayar ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİN ORYAL TAŞKIN
- Obsesif kompulsif bozuklukta metakognisyonlar ve otomatik düşünceler
Metacognitions and automatic thoughts in obsessive compulsive disorder
İLKAY KELEŞ ALTUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
PsikiyatriKaradeniz Teknik ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EVRİM ÖZKORUMAK
- Obsesif kompulsif bozukluk hastalarında farklı içgörü ölçeklerinin karşılaştırılması
Comparison of different insight scales in patients with obsessive compulsive disorder
NARİN HİLAL ÖZDAĞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriSakarya ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATİLA EROL
- Obsesif kompulsif bozukluk otojen ve reaktif alt tiplerinde erken uyumsuz şemaların karşılaştırmalı olarak incelenmesi
Comparative investigation of EARLY maladaptive schemes in autogenic and reactive subtypes of obsessive compulsive disorder
MUHAMMED RAŞİT BARDAKÇI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriBalıkesir ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERVE ŞAHİN CAN