Geri Dön

Üniversite birinci sınıf öğrencilerinde karaciğer sağlığına yönelik bilgi ve görüşlerin değerlendirilmesi

Evaluation of knowledge and attitudes regarding liver health among first year university students

  1. Tez No: 957737
  2. Yazar: İSMAİL TAŞKESEN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HATİCE YASEMİN BALABAN, PROF. DR. BAHAR DOĞAN
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Gastroenteroloji, İç Hastalıkları, Gastroenterology, Internal diseases
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İç Hastalıkları Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 100

Özet

Amaç: Bu çalışmada üniversite öğrencilerinin karaciğer sağlığına yönelik bilgi düzeylerinin, yaşam tarzı alışkanlıklarının ve karaciğer hastalıklarına yönelik damgalayıcı tutumlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma Mart 2024 tarihinde Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nde birinci sınıfta öğrenim gören, fakülteye bağlı 15 farklı bölümden toplam 444 kişi ile yapılmıştır. Veriler araştırmacı tarafından anket formu ile toplanmıştır. Anket formunda sosyodemografik veriler, karaciğer sağlığına ilişkin bilgi düzeyi, yaşam tarzı alışkanlıkları ve damgalama tutumlarına yönelik sorular yer almıştır. Veri analizinde IBM SPSS Statistics Version 26 programı kullanılmıştır. Tanımlayıcı istatistikler ve nonparametrik testler ile ki-kare analizleri kullanılmıştır. İki yönlü p değeri ≤0,05 istatistiksel açıdan anlamlı olarak kabul edilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan kişilerin %75,5'ini kadın, %22,1'ini erkek katılımcılar oluşturmuştur. Katılımcıların sağlık ile ilgili bilgilere ulaşmak için kullandıkları kaynaklar değerlendirildiğinde %59,2 ile internet siteleri ve forumlar ilk sırada yer alırken, bunu %46,4 ile sağlık personelinden edinilen bilgiler takip etmiştir. Ailesinde sağlık çalışanı bulunan bireylerde de en çok tercih edilen bilgi kaynağının internet ve forumlar olduğu belirlenmiştir.Katılımcıların hepatit B virüsü ve hepatit A virüsüne karşı aşılanma durumları incelendiğinde %9,7'sinin her iki aşıyı yaptırdığı veya bağışık olduğunu bildiği; %71,6'sının ise aşı durumunu bilmediği tespit edilmiştir. Kendisinde herhangi bir riskli sağlık davranışı olmadığını belirten katılımcılar arasında da aşı durumunu bilmeyenlerin oranı %70,3 olarak saptanmıştır. Sigara ve kanser ilişkisinin değerlendirilmesinde katılımcıların sigara içen grupta %90,6'sının, sigara içmeyen grupta %81,6'sının sigaranın kanser riskini arttırdığı yönünde bilgisinin olduğu tespit edilmiştir. Hareketsiz yaşam tarzı ile kanser arasındaki ilişki değerlendirildiğinde ise hareketsiz yaşam tarzı olduğunu düşünen grubun %56,9'u, hareketsiz yaşam tarzı olmadığını düşünen gruptakilerin ise %61,5'unun fiziksel inaktivitenin kansere neden olmadığı yönünde görüş bildirdiği saptanmıştır. Viral hepatit bulaş yollarının değerlendirilmesinde doğum sırasında anneden bebeğe bulaş olabileceğini belirten katılımcıların oranı %27,7 olarak bulunmuştur. Karaciğer sağlığı ile ilgili bilgi düzeylerinin değerlendirmesinde sorulara verilen doğru cevap sayılarının sayısal bölümlerde okuyan öğrencilerde daha fazla olduğu saptanmıştır. Bölümler arasındaki değerlendirmede sayısal bölümlerdeki öğrencilerde karaciğer sağlığı bilgi düzeyi açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilmiştir (p ≤0,001). Katılımcıların karaciğer hastalığı olan bireylere yönelik tutumları incelendiğinde, sarılığı olan biriyle aynı ortamda bulunma konusunda %40,8'inin kararsız olduğu belirlenmiştir. Karaciğer hastalığı olan kişilerin topluma yük olduğunu düşünenlerin oranı ise %3,9 olarak bulunmuştur. Sonuç: Genç bireylerin karaciğer sağlığına yönelik bilgi düzeylerinin ve farkındalıklarının artırılması, sağlık okuryazarlığı ve yaşam tarzı alışkanlıklarının geliştirilmesi yönünde müdahalelere ihtiyaç olduğunu göstermektedir. Çalışmadan elde edilen veriler, üniversite öğrencilerine yönelik sağlık eğitimi programlarının planlanmasında yol gösterici olabilir.

Özet (Çeviri)

Objective: This study aimed to evaluate the knowledge level, lifestyle habits, and stigmatizing attitudes of university students regarding liver health. Materials and Methods: This study was conducted in March 2024 with a total of 444 first-year students from 15 different departments within the Faculty of Education at Hacettepe University. Data were collected by the researcher using a questionnaire. The questionnaire included items on sociodemographic characteristics, knowledge about liver health, lifestyle habits, and stigmatizing attitudes. Data analysis was performed using IBM SPSS Statistics Version 26. Descriptive statistics, nonparametric tests, and chi-square analyses were used. A two-tailed p-value of ≤0.05 was considered statistically significant. Results: Among the participants in the study, 75.5% were female and 22.1% were male. When sources of health information were examined, the most frequently used were websites and online forums (59.2%), followed by healthcare professionals (46.4%). Participants with a family member in the healthcare field also reported primarily using the internet and forums for health-related information. Regarding vaccination status against hepatitis B virus and hepatitis A virus, 9.7% of the participants reported having received both vaccines or being immune, while 71.6% stated that they did not know their vaccination status. Among those who reported no risky health behaviors, 70.3% also did not know their vaccination status. When the relationship between smoking and cancer was assessed, 90.6% of smokers and 81.6% of non-smokers were aware that smoking increases cancer risk. Regarding the relationship between sedentary lifestyle and cancer, 56.9% of participants who considered themselves sedentary and 61.5% of those who did not consider themselves sedentary stated that physical inactivity does not cause cancer. In the evaluation of viral hepatitis transmission routes, 27.7% of participants stated that transmission from mother to baby during childbirth is possible. In assessing knowledge levels related to liver health, students in science-related departments were found to have a higher number of correct answers. A statistically significant difference was found in liver health knowledge levels among students in science-related departments compared to other fields (p ≤ 0.001). When participants' attitudes toward individuals with liver disease were assessed, 40.8% reported being undecided about sharing the same environment with someone who has jaundice. Only 3.9% believed that individuals with liver disease are a burden to society. Conclusion: The findings indicate a need to enhance liver health awareness, health literacy, and healthy lifestyle behaviors among young adults. The data obtained from this study may serve as a guide for developing health education programs targeting university students.

Benzer Tezler

  1. Öğretmenlerin A vitaminine ilişkin bilgi ve davranışları

    Teachers' knowledge and behaviours concerning vitamin A

    NERGÜL KURTCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Aile Ekonomisi ve Beslenme Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MİNE ARLI

  2. Üniversite öğrencilerinin hepatit konusunda bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi

    Invastigation of knowladge ,attitude and behavior of universty students towards hepatit infections

    HAFİZE YAPICI

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon HastalıklarıAkdeniz Üniversitesi

    Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Bakteriyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. LATİFE MAMIKOĞLU

  3. The Use of ergative verbs bt Turkish learners of English

    Kılıcısız geçişsiz eylemlerin Türk öğrenciler tarafından kullanımı

    ABDULLAH CAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2000

    İngiliz Dili ve EdebiyatıAnadolu Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÜMİT DENİZ TURAN

  4. Üniversite birinci sınıf öğrencilerinde bağlanma stilleri ile üniversite yaşam uyumu ve yalnızlık düzeylerinin incelenmesi

    Examining freshmen's attachment styles and, level of loneliness and adaptation to the university life

    ŞEYMA SERİNKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    PsikolojiToros Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BANU YAZGAN İNANÇ

  5. The Study of lerarning English through cooperation among university first year students according to certain variables

    Üniversite birinci sınıf öğrencilerinde işbirliğiyle İngilizce öğreniminin bazı değişkenlere göre incelenmesi

    AHMET ŞAHAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2002

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NURGUN AKAR