Pirasetam etken maddesinin farklı ortamlarda miktar tayini için analitik yöntemlerin geliştirilip valide edilmesi ve baş dönmesi şikayeti olan hastaların pirasetam kullanımı esnasında metabolom profillerindeki değişimlerin belirlenmesi
Development and validation of analytical methods for quantitation of piracetam in different environment and determination of changes in the metabolom profiles during the use of piracetam of patients with diagnosis complaints
- Tez No: 957895
- Danışmanlar: PROF. YÜCEL KADIOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Kimya, Pharmacy and Pharmacology, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: biyobelirteç, metabolomiks, pirasetam, spektrofotometre, validasyon
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Analitik Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı pirasetam miktar tayini için farmasötik preaparatlarda UV-Gör. Bölge Spektrofotometri ve 1. Derece Türev Spektrofotometri yöntemlerini geliştirip valide etmek, baş dönmesi şikayeti ile hastaneye başvuran hastalara tedavi amaçlı Nootropil tablet verilen hastaların plazma örneklerinde LC-MS/MS yöntemiyle Pirasetam miktar tayin yöntemi geliştirip valide etmek ve LC-Q-TOF/MS yöntemiyle plazma metabolomik profillerini belirlemektir. Materyal ve Metot: UV-Gör. Bölge spektrofotometri ve 1. Derece Türev Spektrofotmetri yöntemleri geliştirildi ve absorbans ölçümleri sırasıyla 201 nm ve 204 nm dalga boylarında yapıldı. Plazma çalışmalarında, pirasetamın ekstraksiyonu için asetonitril kullanıldı. LC-MS/MS yöntem şartları optimize edildi. Pirasetam çözeltileri %0.03 TFA'lı metanolle hazırlandı. Yöntemde, mobil faz olarak asetonitril-su-formik asit (88:12:0,1, h/h/h) karışımı kullanıldı ve izokratik elüsyon uygulandı. İnsan plazmasında metabolom analizi için LC-Q-TOF/MS cihazı kullanıldı. Metabolom profillemede Mass Hunter B.02.00, XCMS, HMDB, KEGG ve METLIN yazılımları kullanıldı. Bulgular: Geliştirilip valide edilen LC-MS/MS, UV-Gör. Bölge Spektrofotometri ve 1. Derece Türev Spektrofotometri yöntemleri uygun doğruluk, kesinlik ve yüksek geri kazanım değerleri gösterdi. Plazmadan geri kazanım %86.785 ile %91.715 aralığında değişmekte idi. Metabolomiks çalışmasında ise kontrol grubu ile Grup 1 (ilaç verildikten 30 dk sonra alınan plazma) arasında 724 farklı m/z değeri, kontrol grubu ile Grup 2 (ilaç verildikten 60 dk sonra alınan plazma) arasında 2119 farklı m/z değeri belirlendi. 6/28'lik bir eşleşme ve 7.3192E-9'luk P değeriyle alanin-aspartat ve glutamat metabolizması etkilenen önemli yolaklardan biri oldu. Ayrıca yapılan ROC analizi sonucu 0.926 AUC değerine sahip pikolinik asit en kuvvetli biyobelirteç adayı olarak belirlendi. Sonuç: Yapılan hedeflenmemiş metabolomiks çalışma ile pirasetamın etki mekanizmasına dair yapılan çalışmalar desteklenmiş oldu ve ayrıca yeni bir yaklaşım getirildi. İleride elde edilen yüksek katlanma değerine sahip metabolitler ve belirlenen biyobelirteçler ile sonuçları güçlendirmek amacıyla ile hedeflenmiş metabolomik çalışma geliştirilebilir. Ayrıca geliştirilen UV-Gör. Bölge Spektrofotometri ve 1. Derece Türev Spektrofotometri yöntemlerinin kalite kontrol amaçlı kullanılabileceği ve ayrıca geliştirilen LC-MS/MS yöntemiyle plazma örneklerinde pirasetam ilacının yüksek doğruluk ve kesinlikte belirlenebileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Aim: The aim of this study was to develop and validate UV-Visible Spectrophotometry and 1. First-Order Derivative Spectrophotometry methods for the determination of piracetam levels in pharmaceutical preparations, to develop and validate a method for the determination of piracetam levels in plasma samples from patients treated with Nootropil tablets for dizziness using LC-MS/MS, and to determine plasma metabolomic profiles using LC-Q-TOF/MS. Material and method: UV-Visible region spectrophotometry and first-order derivative spectrophotometry methods were developed, and absorbance measurements were performed at 201 nm and 204 nm wavelengths, respectively. In plasma studies, acetonitrile was used for the extraction of piracetam. LC-MS/MS method conditions were optimized. Piracetam solutions were prepared with methanol containing 0.03% TFA. In the method, a mixture of acetonitrile-water-formic acid (88:12:0.1, v/v/v) was used as the mobile phase, and isocratic elution was applied. An LC-Q-TOF/MS device was used for metabolome analysis in human plasma. Mass Hunter B.02.00, XCMS, HMDB, KEGG, and METLIN software were used for metabolome profiling. Results: The developed and validated LC-MS/MS, UV-Visible Spectrophotometry, and First Derivative Spectrophotometry methods showed appropriate accuracy, precision, and high recovery values. The recovery from plasma ranged from 86.785% to 91.715%. In the metabolomics study, 724 different m/z values were identified between the control group and Group 1 (plasma collected 30 minutes after drug administration), and 2,119 different m/z values were identified between the control group and Group 2 (plasma collected 60 minutes after drug administration). With a 6/28 match and a P-value of 7.3192E-9, alanine-aspartate and glutamate metabolism emerged as one of the significantly affected pathways. Additionally, the ROC analysis identified picolinic acid, with an AUC value of 0.926, as the strongest candidate biomarker. Conclusion: The non-targeted metabolomics study conducted supported the studies on the mechanism of action of piracetam and also introduced a new approach. In the future, targeted metabolomics studies can be developed to strengthen the results with metabolites with high fold-up values and identified biomarkers. Additionally, it is believed that the developed UV-Visible Region Spectrophotometry and First-Order Derivative Spectrophotometry methods can be used for quality control purposes, and that the developed LC-MS/MS method can accurately and precisely determine the presence of piracetam in plasma samples. KeyWords: biomarker, metabolomics, piracetam, spectrophotometer, validation
Benzer Tezler
- Etken maddesi pirasetam olan ilacın ampul içindeki stabilitesi ve stabilite kinetiği
The stability and stability kinetics drug of piracetam active substance in the ampoule
İLKNUR AKÇAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eczacılık ve FarmakolojiEskişehir Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERRİN BOZAN
- Nootropik ilaç pirasetamın tablet formülasyonunda yeni bir yeşil HPLC yöntemi ile analizi
Analysis of the nootropic drug piracetamine in tablet formulation by a new green HPLC method
ÜLKÜNUR TUNÇBAŞ
- Bursa ve çevresinde kullanılan uyuşturucu maddelerden eroin, esrar ve ekstazi tabletlerinin etkin madde miktarlarının belirlenmesi ve biyolojik materyalde araştırılması
Determination of the active substance amounts in hashish, heroin and ecstasy used for drug abuse in Bursa region and their analysis in biological materials
SALİH NERKİS
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Eczacılık ve FarmakolojiUludağ ÜniversitesiFarmakoloji ve Toksikoloji Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. HÜSEYİN ORUÇ
- Ototoksik koklear hasarın düzeltilmesinde intratimpanik deksametazon-memantin-pirasetam bileşiklerinin etkinliklerinin karşılaştırılması
The comparison of efficacy of intratympanic dexamethasone-memantin-piracetam compounds against ototoxic cochlear damage
MURAT TOPDAĞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
Kulak Burun ve BoğazKocaeli ÜniversitesiKulak Burun Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMRE ÜSTÜNDAĞ
- Hemorajik şokta pirasetamın iskemi ve nitrik oksit seviyelerine etkisi
Effects of piracetam on ischemia and nitric oxide levels in hemorrhagic shock in dogs
SEDA ÖZKAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2005
İlk ve Acil YardımErciyes ÜniversitesiAcil Tıp Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. İBRAHİM İKİZCELİ