Geri Dön

Yapay zekâ ve etik ilişkisi

The relationship between artificial intelligence and ethics

  1. Tez No: 958156
  2. Yazar: ELİF SARIBAŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AYKUT KÜÇÜKPARMAK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Din Felsefesi, yapay zekâ, otonom sistemler, etik karar, etik özne, Philosophy of religion, artificial intelligence, autonomous systems, moral decision, ethical subject
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İnönü Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Din Felsefesi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 127

Özet

Bu çalışma, yapay zekânın insan benzeri düşünsel ve etik nitelikler taşıyıp taşıyamayacağı sorusu çerçevesinde, etik bir özne olup olamayacağını incelemektedir. Araştırmanın problem alanı, giderek daha otonom hale gelen yapay zekâ sistemlerinin etik kararlar alma kapasitesine sahip olup olmadıklarıdır. Bu kapsamda, yapay zekânın felsefî temelleri ve tarihsel gelişimi ele alınmış; ardından deontolojik, teleolojik, erdem etiği gibi bazı etik kuramlar bağlamında bu sistemlerin etik konumları değerlendirilmiştir. Çalışmanın teorik zeminini oluşturmak açısından otonomi ve etik karar verme konusu, etik özne olabilme koşulları ile incelenmiş, algoritmik tarafsızlık ve teknolojik determinizm konularıyla etik sorunlar ele alınmıştır. Algoritmik tarafsızlık, bilinç, niyet, sorumluluk ve güvenlik gibi kavramlar üzerinden yapay zekânın etik özne olma potansiyeli tartışılmıştır. Ayrıca sağlık, hukuk, iş gücü ve eğitim gibi alanlardaki yapay zekâ uygulamaları incelenmiş ve bu uygulamaların toplumsal etkileri ile etik düzenleme ihtiyacı üzerinde durulmuştur.

Özet (Çeviri)

This study examines whether artificial intelligence can possess human-like intellectual and ethical qualities and whether it can be an ethical subject. The research question is whether increasingly autonomous artificial intelligence systems possess the capacity to make ethical decisions. In this context, the philosophical foundations and historical development of artificial intelligence are examined, followed by an assessment of the ethical status of these systems within the context of various ethical theories such as deontology, teleology, and virtue ethics. To form the theoretical basis of the study, the issues of autonomy and moral decision-making are examined along with the conditions for ethical subjecthood, and ethical issues are addressed through the lens of algorithmic neutrality and technological determinism. The potential of artificial intelligence to become an ethical subject is discussed through concepts such as algorithmic neutrality, consciousness, intention, responsibility, and security. Furthermore, applications of artificial intelligence in areas such as healthcare, law, labor, and education are examined, and the societal impacts of these applications and the need for ethical regulation are discussed.

Benzer Tezler

  1. Kamu yönetiminde sosyal sorumluluk ve sosyal adalet bağlamında etik sorunlar ve çözüm önerileri

    Ethical problems and solutions in the context of social responsibility and social justice in public administration

    GİZEM NUR ÜLGÜN BAYRAM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Kamu Yönetimiİstanbul Gelişim Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TUĞÇE GÜR TÜRKDOĞAN

  2. Yapay zeka ve grafik tasarım ilişkisi ve grafik tasarımın geleceğinde etkisin analizi

    The relationship between artificial intelligence and graphic design, and its impact on the future of graphic design

    ALZAHRAA ALKADREI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sanat Tarihiİstanbul Aydın Üniversitesi

    Grafik Tasarımı Ana Sanat Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AMİR AHMADOGHLU

  3. Yapay zekânın fikri mülkiyet hukuku ile ilişkisi

    The relationship between artificial intelligence and intellectual property law

    BAHADIR ÖZGENÇ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    HukukAnkara Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YILDIZ ABİK

  4. Ayrımcılık yasağı kapsamında yapay zekâ algoritmaları

    Artificial intelligence algorithms in terms of prohibition of discrimination

    ÇAĞLAR YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    HukukDokuz Eylül Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR BACAKSIZ

  5. Oral ve transoral robotik cerrahi müdahalelerde etik sorunlar: Bir gömülü teori araştırması

    Ethical issues in oral and transoral robotic surgery: A grounded theory research

    SEVİM YAĞIZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Deontoloji ve Tıp Tarihiİstanbul Üniversitesi

    Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA ARIN NAMAL