Ege'nin iki yakası Aydın ve Grevena çevresinde mübadelenin -zorunlu göçün- yarattığı kültürel değişmeler
Cultural shifts induced by the population exchange -forced migration-in the two sides of the Aegean: A focus on Aydın and grevena
- Tez No: 959451
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA GÜLAY MİRZAOĞLU SIVACI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Antropoloji, Halk Bilimi (Folklor), Sosyoloji, Anthropology, Folklore, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 541
Özet
Bu tez, 1923'te Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti ve Yunanistan arasında imzalanan mübadele antlaşması ile Anadolu'da Aydın ili ve Yunanistan'ın Grevena Bölgesi'ne yerleştirilmiş olan mübadillerin ve iki ülkedeki yerli halkın bu süreci nasıl anlamlandırdıklarını karşılaştırıp mübadelenin bu gruplar üzerindeki etkilerini sergilemeyi amaçlar. Bu bölgelerde yapılan saha çalışmalarında ikinci, üçüncü kuşaklarla katılımlı veya katılımsız gözlem ve yarı yapılandırılmış mülakatla görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu görüşmeler; arşiv kaynakları, dönemin gazeteleri, konuyla ilgili yazılmış kitap ve makalelerden de yararlanılarak mübadelenin öncesi ve sonrasını kavramak ve anlamlandırmak adına karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Çalışmanın girişinde genel bilgiler verildikten sonra birinci bölümde araştırmanın konusu ve kapsamı, alanı, önemi, amacı, sınırları, çalışma süreci, araştırmada başvurulan yöntem ve kuramsal çerçeve hakkında bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde çalışmayla ilgili göç, göç çeşitleri, mübadele, nüfus mübadelesi, mübadil, mülteci, muhacir, entegrasyon, kültür, kimlik, kültürel kimlik, ulus devlet anlayışı, ulus devletlerin kültür ve kimlik politikaları gibi kavramsal yapı ve teorik temeller hem terminolojideki karşılıkları hem de saha çalışmasında görüşülen kişilerin bu terimleri nasıl anlamlandırdıkları üzerinden açıklanmıştır. Üçüncü bölümde mübadele bağlamında tarih ve bellek incelenmiştir. Lozan Mübadelesi öncesi ve sonrası tarihi süreçler, Türk-Yunan ilişkileri bağlamında ele alınmıştır. Aydın ve Grevena Bölgesi'nin coğrafyası ve tarihi, göç süreci, mübadillerde tarihsel bellek ve mekân anlayışı üzerinde durulmuştur. Dördüncü bölümde mübadele sürecinden yerli halkların ve yerinden olma durumuyla sınanmış mübadillerin nasıl etkilendiği, kültürleşme sonrasında ortaya çıkan kültürel kimliklerin inşası, mübadil kimliklerini koruyup koruyamadıkları, kültürel kimliğin nasıl aktarıldığı, ulus devlet anlayışıyla başlayan mübadelenin diğer kuşaklarda zamanla ulus ötesi dönüşümlere geçme durumu ve dinsel kimlikleri incelenmiştir. Dillerindeki değişim, beşerî durum ve ekonomik yapılar, mübadil konutları, inanç yapıları hakkında bilgiler verilmiştir. Beşinci bölümde mübadillerin devam ettirdikleri veya unuttukları kültürü oluşturan maddi ve manevi unsurlar, ritüeller, ilişkiler ve kültürel değişimler açıklanmıştır. Çalışmanın sonuç bölümünde karşılaştırmalı bir disiplin olan halk biliminin esas aldığı sosyokültürel evrenin bütünlüğü ilkesinden yola çıkarak sahayla ilgili bölgelerin yapısal ve işlevsel kalıplaşmalara bağlı toplumsal ve kültürel benzerlikleri ve farklılıkları değerlendirilmiştir; yaşanabilecek benzer göç olayları süreçlerinde yol gösterici bir araştırma olacağı dile getirilmiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to compare how the exchangees settled in the province of Aydin in Anatolia and the Grevena Region of Greece based on the Exchange Agreement signed between the Government of the Turkish Grand National Assembly and Greece in 1923, and the local people of both countries made sense of this process and to demonstrate the effects of the exchange on these groups. I n the field studies conducted in these regions, interviews were carried out with the second, third generations through participatory or non-participatory observation and semi-structured conversations. These interviews were evaluated comparatively in order to comprehend and make sense of the pre- and post-exchange periods by making use of archival sources, newspapers of the period, books and articles written on the topic. Following general information given in the introduction part of the study, the first section provides information about the subject and scope of the study, its field, importance, purpose and boundaries, the process of the study, the method used in the study and the theoretical framework. The second section explains the conceptual structure and theoretical basis related to the study such as migration, types of migration, exchange, population exchange, exchangee, integration, culture, identity, cultural identity, nation-state concept, and the cultural and identity policies of nation-states. The third section examines history and memory in the context of exchange. The historical processes before and after the Lausanne Exchange are discussed in the context of Turkish-Greek relations. The geographies and histories of Aydın and Grevena Region, the migration process, understanding of historical memory and space of the exchangees are emphasized. In the fourth section, it is examined how the process of exchange affected the native peoples and the exchangees who were tested by displacement, the construction of cultural identities emerged after acculturation, whether the exchangees were able to preserve their identities, how the cultural identity was transmitted, and how the exchange that started with the concept of nation state was gradually evolved into transnational transformations in other generations. Information is provided on the changes in their languages, human conditions and economic structures, exchangee residences, faith structures and religious identities. In the fifth section, the material and spiritual elements, rituals, relations and cultural changes constituting the culture that the exchangees continued to have or already forgot are explained. In the conclusion part of the study, an evaluation is made based on the analysis done on the field and on the principle of the integrity of the socio-cultural universe, taken as basis by folklore, which is a comparative discipline, and it is stated that it will be a guiding study in the processes of similar migration cases that may occur in the future.
Benzer Tezler
- Türkiye sahillerinin mediolittoral bölgesinde yaşayan parastenhelia (Copepoda, Harpacticoida, Parastenheliidae) türlerinin taksonomik revizyonu
Taxonomic revision of parastenhelia (Copepoda, Harpacticoida, Parastenheliidae) species inhabiting in the mediolittoral zone of Turkish coasts
SEHER KURU
- Kıbrıs Barış Harekatı sonrası Türkiye-Yunanistan ilişkileri
Turkey-Greece relations after the operation at Cyprus
ONAT BEKAROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Uluslararası İlişkilerGebze Yüksek Teknoloji EnstitüsüStrateji Bilimi Bölümü
PROF. DR. SALİH AYNURAL
- Eski Smyrna'da konut mimarisi ve gelişimi
The development of the housing architecture in the old Smyrna
GAMZE AKUZMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ArkeolojiEge ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYTEKİN ERDOĞAN
- La gentrification rurale: Le cas d'Assos, Çanakkale
Kırsal soylulaştırma: Assos, Çanakkale örneği
SELİN KILIÇ
Yüksek Lisans
Fransızca
2020
SosyolojiGalatasaray ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. A. DİDEM DANIŞ
- Basınç yarası gelişme riskinin değerlendirilmesinde yeni bir risk değerlendirme ölçeğinin geliştirilmesi
Development of a new risk assessment scale for assessment of the pressure sore
ELÇİN EFTELİ
- Basınç yaralarının önlenmesinde standart hemşirelik bakımının etkisinin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
AYŞE SAN TURGAY
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
HemşirelikEge ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EMİNE ÇAKIRCALI