Özel gereksinimi olan ve tipik gelişen 48-69 aylık çocukların ebeveyn tutumlarının, çocukların davranışlarına etkisinin incelenmesi
Examination of the effect of parental attitudes on the behavior of children with special needs and typically developing 48-69 months old children
- Tez No: 960102
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET OĞUZHAN KILINÇEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gelişim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 170
Özet
Bu araştırmanın amacı özel gereksinimi olan ve tipik gelişen 48- 69 aylık çocukların ebeveyn tutumlarının, çocukların davranışlarına etkisinin incelenmesidir. İlişkisel tarama modeline uygun olarak ortaya konulan araştırmanın diğer amaçları ise ebeveynin demografik özellikleri ve çocuğun özelliklerine göre ebeveynin tutumlarının ve çocukların davranışlarının farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemektir. Bu araştırmanın evreni, İstanbul ili Esenyurt ilçesinde yer alan 48- 69 aylık özel gereksinimli ve tipik gelişen çocuklar ile aileleridir. Bu araştırma işitme engelli, zihinsel engelli, ortopedik engelli, Down sendromu, yaygın gelişimsel bozukluk, dil ve konuşma güçlüğü tanısı olan özel gereksinimli bireyler ve tipik gelişen bireylerin ailelerini kapsayacaktır. Araştırmanın örneklem grubunu ise, amaçlı örnekleme yöntemi ile seçilmiş ve araştırmaya katılmak için gönüllü olan 302 çocuk ve ailesi oluşturmaktadır. Çocuklar ve aileleri MEB'e bağlı Rehabilitasyon Merkezleri ve Okul Öncesi Kurumlardan yararlanılarak bulunacak ölçek ve anketler uygulanacaktır. Araştırmanın verileri; bu araştırmada veri toplama aracı olarak Bilgilendirilmiş Gönüllü Onam Formu, Sosyodemografik form, Ebeveyn Tutum Ölçeği, Okul Öncesi ve Anaokulunda Davranış Ölçeği, Güç ve Güçlükler Anketi kullanılacaktır. Araştırma sürecinde, 48-69 aylık özel gereksinimi olan çocuklar ve tipik gelişen çocuklar ile ailelerine yönelik elde edilecek veriler, SPSS-25 istatistik programında analiz edilecektir. Bu bağlamda öncelikle katılımcıların kişisel bilgilerine ilişkin frekans ve yüzdeler hesap edilecektir. Araştırma sonunda, katılımcı çocukların demokratik, otoriter ve izin verici tutum boyutlarında anlamlı bir fark bulunamamış; aşırı koruyucu tutum puanında özel gereksinimi olan çocukların tipik gelişen çocuklardan anlamlı düzeyde yüksek puan aldığı sonucu elde edilmiştir. Ayrıca, davranış problemleri ve güç güçlükler davranışlarına ait toplam puanda anlamlı sonuçlar elde edilememiştir. Katılımcı çocukların puanlarında demografik değişkenler etkisi ele alındığında; ebeveyn tutumlarının çocuk cinsiyeti, gelir düzeyi ve yaş grubuna bağlı olarak anlamlı fark göstermediği; ebeveyn eğitim durumu ile aile tipine bağlı olarak da anlamlı düzeyde farklılaştığı belirlenmiştir. Çocuk davranışlarında ise çocuk cinsiyetine göre anlamlı farklar belirlenirken gelir düzeyi, ebeveyn eğitim durumu, ebeveyn yaşı ve aile tipine göre anlamlı farklar belirlenmiştir. Son olarak, tipik gelişen çocuklarda demokratik, otoriter ve izin verici tutumun; özel gereksinimi olan çocuklarda ise demokratik, otoriter ve aşırı koruyucu ebeveyn tutumlarının çocuk davranışları üzerinde yordayıcı etkisi bulunduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the effect of parental attitudes on the behavior of 48–69-month-old children with special needs and typically developing children. Other aims of the research, which was conducted in accordance with the relational screening model, are to determine whether parents' attitudes and children's behaviors differ according to the demographic characteristics of the parent and the characteristics of the child. The population of this research is 48-69 months old special needs and typically developing children and their families in the Esenyurt district of Istanbul. This research will include hearing impaired, mentally disabled, orthopedically disabled, special needs individuals diagnosed with Down syndrome, pervasive developmental disorder, language and speech difficulties, and families of typically developing individuals. The sample group of the research consists of 302 children and their families who were selected by purposeful sampling method and volunteered to participate in the research. Scales and surveys will be applied to children and their families, using Rehabilitation Centers and Preschool Institutions affiliated with the Ministry of National Education. Data of the research; In this research, Informed Voluntary Consent Form, Sociodemographic form, Parental Attitude Scale, Preschool and Kindergarten Behavior Scale, Strength and Difficulties Survey will be used as data collection tools. During the research process, the data obtained for children with special needs aged 48-69 months and typically developing children and their families will be analyzed in the SPSS-25 statistical program. In this context, firstly the frequencies and percentages regarding the personal information of the participants will be calculated. At the end of the research, the study found no significant difference in the democratic, authoritarian, and permissive attitudes among the participating children. However, children with special needs scored significantly higher in the overprotective attitude dimension compared to typically developing children. Additionally, no significant results were obtained in the total scores for behavioral problems and strengths and difficulties behaviors. When considering the impact of demographic variables on the scores of participating children, it was determined that parental attitudes did not show a significant difference based on child gender, income level, or age group, but did significantly vary depending on parental education level and family type. In terms of child behaviors, significant differences were found based on child gender, whereas no significant differences were found based on income level, parental education level, parental age, or family type. Finally, it was determined that democratic, authoritarian, and permissive attitudes were predictive of child behaviors in typically developing children, while democratic, authoritarian, and overprotective parental attitudes were predictive of child behaviors in children with special needs.
Benzer Tezler
- Mobil telefon kullanımına bağlı oluşan 900-1800 mhz radyo frekans dalgalarının meydana getirdiği elektromanyetik alanın iliak kanat kemik mineral yoğunluğuna etkisi
The effect of electromagnetic fields on bone mineral density of iliac bone produced by 900-1800 mhz radio frequency waves dependent on cellular phone usage
BEŞİR ANDAÇ AKSOY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2006
Ortopedi ve TravmatolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiOrtopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
PROF.DR. NEVRES HÜRRİYET AYDOĞAN
- Özel gereksinimli kardeşe sahip tipik gelişim gösteren çocukların aile temalı resimlerinde kardeşlik olgusuna ilişkin yansımaları
The reflections on the family themed pictures regarding the fraternity case of the typically developing children who has siblings with special needs
ELİF ELUMAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SUNAGÜL SANİ BOZKURT
- Özel gereksinimli ve tipik gelişen 0-6 yaş çocukların ev ortamlarının kalitesini yordayıcı değişkenler
The predictors of the quality of home environments of children 0-6 years of age with specials needs and typically developing children
UYGAR BAYRAKDAR
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİMET BÜLBİN SUCUOĞLU
- Annelerin özel gereksinimli çocuklarının okul öncesi eğitim kurumlarına yerleştirilmelerine ilişkin görüşleri
Views of mothers about the placement of children with special needs in preschool educational institutions
EMİNE KARCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimHasan Kalyoncu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LATİFE ÖZAYDIN
- Demiryolu sistemlerinde güvenli ulaşım ve sinyalizasyon sistem tasarımı
Safety transportation and signalization system design in railway systems
MUSTAFA DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiElektrik ve Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELÇUK COŞKUN