Geri Dön

Özel yetenekliler eğitiminde sistem yaklaşımı ve paydaş etkileşimlerine dayalı kuramsal bir model geliştirme

Construction of a theoretical model based on the systems approach and stakeholder interaction in gifted education

  1. Tez No: 960103
  2. Yazar: GAMZE İNCİ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MİNE SÖNMEZ KARTAL, DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞULE DEMİREL DİNGEÇ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 314

Özet

Amaç: Özel yetenekli öğrencilerin eğitimi, öğrenciler, öğretmenler, ebeveynler, okul yöneticileri ve alan uzmanları gibi çeşitli paydaşlar arasındaki karmaşık etkileşimlerin bütüncül olarak ele alınmasını gerektirir. Son yıllarda özel yetenekli öğrencilerin ihtiyaçla-rına yönelik ilginin artmasına ve çeşitli eğitim modellerinin uygulanmasına rağmen, paydaşlar arası etkin iş birliği ve sistem bütünlüğünün sağlanmasında çeşitli zorluklar sürmektedir. Bu zorlukların temelinde, özel yetenekliler eğitim sürecinde paydaşlar arasındaki etkileşimlerin kuramsal olarak yeterince anlaşılmamış olması yatmaktadır. Bu araştırmanın amacı, ilkokul düzeyindeki özel yetenekli öğrencilerin eğitim sürecinde öğrenciler, öğret-menler, ebeveynler, idareciler ve alan uzmanları arasındaki etkileşimleri sistem yaklaşımı çerçevesinde incelemek ve paydaş etkileşimlerine dayalı olarak özel yetenekliler eğitimini açıklayan özgün bir teori geliştirmektir. Yöntem: Araştırmada nitel araştırma desenlerinden gömülü teori yaklaşımı benimsenmiştir. Veriler, özel yetenekli öğrenciler, ebeveynleri, öğretmenleri, idarecileri ve alan uzmanları ile yapılan derinlemesine yarı yapılandırılmış görüşmeler yoluyla toplanmıştır. Ayrıca ilgili ulusal politika belgelerinin analizi de yapılmıştır. Katılımcılar, amaçlı ve kuramsal örnekleme yoluyla teorik doygunluğa ulaşılana kadar seçilmiştir. Elde edilen veriler, başlangıç, odaklı ve teorik kodlama ile sürekli karşılaştırmalı analiz tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Her bir veri seti diğerleriyle karşılaştırılmış ve veriye dayalı bir ku-ram inşa edilmiştir. Bulgular: Bu araştırmada geliştirilen“Özel Yetenekliler Eğitiminde Sistemik İnteraksiyon Modeli”(ÖYESİM) teorisi, özel yetenekli öğrencilerin eğitim sürecinin, paydaşlar arasında bütünsel, sistemik ve dinamik etkileşimlerle şekillendiğini ortaya koymaktadır. Bulgular, özel yetenekli eğitiminin niteliği ve etkililiğinin, öğrenciler, öğretmenler, ebeveynler ve yöneticiler arasındaki şeffaf, iş birliğine dayalı iletişimle doğrudan ilişkili olduğunu göstermiştir. Ayrıca, sistemik düşünme, iş birliği kültürü ve rol netliğinin, özel yetenekli eğitiminde karşılaşılan engellerin aşılmasında kritik öneme sahip olduğu belirlenmiştir. Paydaş etkileşimlerinin birbirinden bağımsız olmadığı; her bir paydaşın eyleminin sis-temin bütününü etkileyebildiği dinamik bir ağ yapısında gerçekleştiği ortaya konmuştur. Bu kapsamda geliştirilen ÖYESİM modeli, özel yetenekliler eğitimindeki sistemsel ve dinamik ilişkileri açıklayan kuramsal bir çerçeve sunmaktadır. Sonuç ve Öneriler: Bu çalışma, özel yetenekli eğitimi sürecinde çoklu paydaş etkileşiminin önemini vurgulamaktadır. Ek olarak hem politika hem uygulama düzeyinde yol gösterici olabilecek sistem yaklaşımı temelli bir teori ortaya koymaktadır. Araştırma bulguları, paydaşlar arası iletişimin güçlendirilmesi ve sistemik bir bakış açısının benim-senmesinin, özel yetenekli öğrencilerin eğitim yaşantılarının ve sonuçlarının iyileştirilmesi açısından kritik olduğunu göstermektedir. Geliştirilen ÖYESİM teorisi, alanda gelecekte yapılacak araştırmalar, eğitim uygulamaları ve politika geliştirme çalışmaları için de önemli açılımlar sunmaktadır

Özet (Çeviri)

Purpose: The education of gifted students requires a holistic approach that encompasses the complex interactions among various stakeholders such as students, teachers, parents, school administrators, and field experts. Despite the increasing attention to the needs of gifted students in recent years and the implementation of various educational models, significant challenges remain in ensuring effective collaboration among stakeholders and systemic integrity. At the core of these challenges lies an insufficient theoretical understanding of the interactions among stakeholders during the education process of gifted students. The aim of this study is to examine the interactions among students, teachers, parents, administrators, and field experts in the educational process of gifted students at the primary school level within the framework of a systems approach and to develop an original theory that explains gifted education based on stakeholder interactions. Method: The grounded theory approach, one of the qualitative research designs, was adopted in this study. Data were collected through in-depth semi-structured inter-views conducted with gifted students, their parents, teachers, administrators, and field experts. In addition, relevant national policy documents were analyzed. Participants were selected through purposive and theoretical sampling until theoretical saturation was reached. The collected data were analyzed using initial, focused, and theoretical coding, along with the constant comparative method. Each data set was compared with the others, and a theory grounded in the data was constructed. Results: The“Systemic Interaction Model in Gifted Education”(ÖYESİM) theo-ry developed in this study reveals that the educational process of gifted students is shaped by multi-layered and dynamic interactions among stakeholders. The findings demonstrate that the quality and effectiveness of gifted education are directly related to transparent, collaborative communication among students, teachers, parents, and administrators. Moreover, it was determined that systemic thinking, a culture of collaboration, and clarity of roles are critically important for overcoming the challenges encountered in gifted education. The study shows that stakeholder interactions are not independent of each other; the actions of each stakeholder occur within a dynamic network structure that can influence the entire system. In this context, the ÖYESİM model offers a theoretical framework that explains the systemic and dynamic relationships in gifted education. Conclusion and Suggestions: This study highlights the importance of multi-stakeholder interaction in the gifted education process. In addition, it introduces a systems approach-based theory that can guide both policy and practice. The findings indicate that strengthening communication among stakeholders and adopting a systemic perspective are critical for improving the educational experiences and outcomes of gifted students. The developed ÖYESİM theory also offers significant implications for future research, educational practice, and policy development in the field.

Benzer Tezler

  1. Exploring design based learning activities in 2nd grade science classrooms

    2. sınıf bilim sınıflarında tasarım tabanlı öğrenme aktivitelerinin keşfedilmesi

    ÖZLEM YAPRAK BOSTANCI

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Eğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ÖZTÜRK

  2. Özel yetenekli öğrencilere yönelik uzay araştırmaları ile ilgili zenginleştirilmiş etkinliklerin geliştirilmesi ve değerlendirilmesi

    Development and evalatuion of enriched activities related to space research for gifted students

    HASAN DÜZGÜNOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimAksaray Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HASAN ÖZCAN

  3. Mimarlık eğitiminde uzamsal yetenek sorunsalı

    Spatial ability problematic in architectural education

    MESUT DURAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. RİFAT GÖKHAN KOÇYİĞİT

    PROF. DR. UFUK DOĞRUSÖZ

  4. Bilgi toplumu sürecinde polis akademisi güvenlik bilimleri fakültesi eğitimine ilişkin öğrenci ve öğretim üyesi değerlendirmeleri

    Students and faculties perceptions about police academy, faculty of security sciences in the information community in the process

    MUSTAFA YAVUZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZUHAL CAFOĞLU

  5. Japon yönetim sistemi

    Başlık çevirisi yok

    BANU SUYABATMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Uluslararası İlişkilerİstanbul Üniversitesi

    PROF.DR. İSMET MUCUK