Ruh sağlığı çalışanlarında kendiliknesnesi ihtiyaçları ile sessizlik algısı arasındaki ilişkide öz-yeterliğin düzenleyici rolü
The moderating role of self-efficacy in the relationship between selfobject needs and perception of silence among mental health professionals
- Tez No: 960500
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN EKER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikiyatri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
Bu araştırmanın amacı, ruh sağlığı çalışanlarının kendiliknesnesi ihtiyaçları, sessizlik algıları ve mesleki öz-yeterlik düzeyleri arasındaki ilişkileri incelemektir. Çalışma, Heinz Kohut'un kendilik psikolojisi kuramı, Albert Bandura'nın öz-yeterlik modeli ve terapötik sessizlik literatüründen yola çıkarak, aynalanma, idealleştirme ve ikizlik gibi gelişimsel ihtiyaçların terapötik süreçte ortaya çıkan sessizlik anlarına yönelik bilişsel ve duygusal tepkilerle nasıl ilişkili olduğunu ve bu ilişkide öz-yeterliğin düzenleyici rol oynayıp oynamadığını araştırmayı hedeflemiştir. Araştırma ilişkisel tarama deseninde planlanmıştır. Örneklemi, psikoloji veya psikolojik danışmanlık ve rehberlik (PDR) lisans mezunu ve klinik psikoloji yüksek lisans programlarına devam eden ya da bu programdan mezun olan toplam 347 ruh sağlığı çalışanı oluşturmuştur. Veriler, Demografik Bilgi Formu, Kendiliknesnesi İhtiyaçları Envanteri, Terapistlerin Sessizlik Algısı Ölçeği ve Psikolojik Danışman Öz-Yeterlik Ölçeği kullanılarak çevrim içi ortamda toplanmıştır. Elde edilen veriler Pearson korelasyon analizi, regresyon analizi ve düzenleyici model analizi ile değerlendirilmiştir. Bulgular, yüksek düzeyde kendiliknesnesi ihtiyacı bildiren bireylerin terapötik sessizliği daha sıkıntı verici, kaygı uyandırıcı ve kendiyle ilgili biçimlerde algılama eğiliminde olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıca, kendiliknesnesi ihtiyaçlarının öz-yeterlik ile negatif yönde anlamlı ilişkiler gösterdiği saptanmıştır. Gerçekleştirilen düzenleyici model analizlerinde, test edilen on iki ilişkiden dördünde öz-yeterliğin anlamlı bir düzenleyici rolü üstlendiği bulunmuştur. Bu durum, mesleki yeterlik duygusunun, karşılanmamış gelişimsel ihtiyaçların terapötik sürece etkilerini belli ölçüde tamponlayabileceğini düşündürmektedir. Ek olarak, kişisel terapi ve süpervizyon deneyimi olan katılımcıların sessizlik algılarının daha olumlu ve öz-yeterlik puanlarının daha yüksek olduğu görülmüştür. Bulgular, ruh sağlığı çalışanlarının gelişimsel ihtiyaçlarının danışmanlık sürecindeki sessizlik durumlarını nasıl anlamlandırdıklarıyla yakından ilişkili olabileceğini ve öz-yeterliğin bazı durumlarda koruyucu bir faktör olarak işlev görebileceğini göstermektedir. Anahtar kelime: kendiliknesnesi ihtiyaçları, sessizlik algısı, öz-yeterlik, ruh sağlığı çalışanları
Özet (Çeviri)
The present study aims to examine the relationships between mental health professionals' selfobject needs, perceptions of silence, and levels of professional self-efficacy. Grounded in Heinz Kohut's self psychology, Albert Bandura's self-efficacy theory, and the literature on therapeutic silence, this research investigates how developmental needs—such as mirroring, idealization, and twinship—relate to the cognitive and emotional responses of mental health professionals to silent moments during the therapeutic process, and whether self-efficacy plays a moderating role in these relationships. The study was designed using a correlational survey model. The sample consisted of 347 mental health professionals who had either graduated from undergraduate psychology or psychological counseling and guidance and were enrolled in, or had completed, a master's degree in clinical psychology. Data were collected online using the Demographic Information Form, Selfobject Needs Inventory, the Perception of Silence Questionnaire for Therapists, and the Psychological Counselor Self-Efficacy Scale. The data were analyzed using Pearson correlation analysis, hierarchical regression, and moderation analysis. The findings revealed that individuals with higher levels of selfobject needs were more likely to perceive therapeutic silence as distressing, anxiety-provoking, and self-referential. Furthermore, selfobject needs were found to be significantly and negatively associated with self-efficacy. Moderation analysis indicated that self-efficacy significantly moderated four out of twelve tested relationships. This suggests that a strong sense of professional competence may partially buffer the effects of unmet developmental needs on responses to silence. In addition, participants who had undergone personal therapy or received clinical supervision were found to perceive silence more positively and to report higher self-efficacy scores. These results indicate that the way mental health professionals interpret silent moments in counseling may be closely related to their underlying developmental needs, and that self-efficacy may function as a protective factor in certain contexts. Keyword: selfobject needs, perception of silence, self-efficacy, mental health professionals
Benzer Tezler
- Ruh sağlığı çalışanlarında narsisizm ve yardım etme ve eğilimi arasındaki ilişki
The relationship between narcissism and altruistic tendency in mental health workers
SEHER BAYRAKTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiDokuz Eylül ÜniversitesiAile Eğitimi ve Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YURDAGÜL KILIÇ GÜNDÜZ
- Ruh sağlığı çalışanlarında duygu düzenleme becerileri, psikolojik sermaye ve mesleki benlik saygısı ile duygusal emek arasındaki ilişkinin incelenmesi
The investigation of the relationship between emotion regulation skills, psychological capital, and professional self-esteem with emotional labor in mental health workers
BETÜL ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BETÜL İLTER
- Ruh sağlığı çalışanlarında belirsizliğe tahammülsüzlük ile depresyon, anksiyete, stres arasındaki ilişkide psikolojik dayanıklılığın aracı rolü
The mediating role of psychological resilience in the relationship between intolerance of uncertainty and depression, anxiety, and stress among mental health professionals
GELENGÜL UĞURLU
- Ruh sağlığı çalışanlarında ikincil travmatik stres ile uyum bozucu şemalar, çocukluk çağı travmaları ve mesleki ve sosyodemografik değişkenlerin ilişkileri
The relationship between secondary traumatic stress, maladaptıve schemas, childhood traumas, occupational and sociodemographıc variables in mental health workers
BUSENUR ALTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiIşık ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERYAL ÇELİKEL
DOÇ. DR. HANİFE ÖZLEM SERTEL BERK
- Ruh sağlığı çalışanlarında LGBT bireylere yönelik tutumlar: Cinsiyetçi eğilimler ve diğer ilişkili değişkenler
Mental health workers' attitudes toward LGBT individuals: Sexist tendencies and other related variables
ECE OKUTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiAcıbadem Mehmet Ali Aydınlar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞENUR AKTAŞ