Kültürlerarası iletişimde çocuk edebiyatının rolü
The role of child literature in intercultural communication
- Tez No: 960977
- Danışmanlar: PROF. DR. İLKER ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İletişim Bilimleri, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Çocukluk, çocuk edebiyatı, kültürlerarası iletişim, ötekileştirme, gerçekliğin toplumsal inşası, Childhood, children's literature, cross-cultural communication, othering, the social construction of reality
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İletişim Çalışmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 176
Özet
Küreselleşme ve savaşlarla farklı kültürlerin etkileşimi artmakta ve bireylerin kendi kültürel çevreleri dışında da farklı kültürlere sahip insanlarla iletişim kurmaları kaçınılmaz hale gelmektedir. Bu açıdan, kültürlerarası iletişim bireylerin karşılıklı anlayış, saygı ve empati geliştirmesi için büyük bir öneme sahiptir. Bu sürecin sağlıklı bir şekilde ilerleyebilmesi için toplumda diyaloga açık, eşitlikçi bir kültürlerarası iletişim bilincinin ve çeşitliliğe duyarlığın sağlanması gerekmektedir. Çocuk, bu yaratı sürecinde toplumla gelecek arasında güçlü bir arabulucu ve yapılandırıcı olarak konumlandırılmıştır. Çocuk edebiyatı ise dilsel veya estetik bir araç olmanın ötesinde, kültürel değerlerin aktarılması ve farklılıkların anlaşılması açısından toplumla çocuk arasında önemli bir rol oynamaktadır. Çocuk edebiyatı, çocukların empati gelişimlerinde, dünyayı algılama biçimleri ve kimliklerini oluşturmalarında etkili bir anlatım alanıdır. Bu alanda yazılan eserler, çocuklara sadece kendi toplumlarının değerlerini değil, aynı zamanda farklı kültürlerin bakış açılarını da keşfetme fırsatı sunar. Özellikle göç, çok kültürlülük, kimlik, aidiyet, ayrımcılık ve ötekileştirme gibi konuları ele alan eserler, çocukların farklı kültürlerle bağlantı kurmalarını ve kültürlerarası iletişim becerilerini geliştirmelerini sağlayabilir. Bu doğrultuda, çocuk edebiyatı hem bireysel hem de toplumsal düzeyde kültürlerarası anlayışın temellerinin atılmasında pedagojik, iletişimsel ve ideolojik bir araç olarak görülebilir. Bu çalışmada, çocuk edebiyatının kültürlerarası iletişim bağlamındaki rolü incelenmekte; çocuk kitaplarında sunulan karakterler, temalar, anlatım tarzları ve değer aktarımı gibi unsurlar üzerinden kültürel farkındalığın nasıl oluşturulduğu değerlendirilmektedir. Araştırmada, yerli ve yabancı çocuk edebiyatı eserlerinden alınan örnekler aracılığıyla, edebi anlatımın kültürel temsil yoluyla sağladığı iletişim alanı eleştirel bir bakışla nitel araştırma deseninde içerik analizi yapılarak sorgulanmaktadır. Bu kapsamda, kültürlerarası iletişimin eleştirel yaklaşımları, çocuk edebiyatının pedagojik ve kültürel eleştiri kuramları ile sosyolojinin gerçekliğin toplumsa inşası teorileri ile çocuk edebiyatı incelemeleri arasında teorik bir köprü kurularak disiplinlerarası bir değerlendirme yapılması hedeflenmektedir. Bu çalışmanın ana amacı, kültürlerarası iletişimde çocuk edebiyatının nasıl bir rolü olduğunu ortaya koymak ve bu alandaki edebi eserlerin çocukların kültürlerarası iletişim yetkinliği ve farkındalıklarına olası katkısını eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirmektir. Bu çalışmada kültürlerarası duyarlık ve ötekileştirme çerçevesinde çocuk edebiyatının rolünün yapılandırıcı bir araç olarak kullanıldığı ve kitapların çocuk ihtiyaçlarından ziyade yetişkin kaygılarının ve politik doğruculuğun bir ürünü olduğu belirlenmiştir. Tezin kültürlerarası iletişim ve çocuk edebiyatı alan yazınına özgün bir katkı sunması beklenmektedir
Özet (Çeviri)
Globalisation and wars have increased the interaction between different cultures, and it has become inevitable for individuals to communicate with people from different cultures outside their own cultural environment. In this respect, intercultural communication is of great importance for individuals to develop mutual understanding, respect and empathy. In order for this process to progress in a healthy manner, For this process to progress in a healthy manner, it is necessary to establish an intercultural communication awareness that is open to dialogue and egalitarian, as well as sensitivity to diversity within society. Children are positioned as powerful mediators and builders between society and the future in this creative process. Children's literature, beyond being a linguistic or aesthetic tool, plays an important role between society and children in terms of transmitting cultural values and understanding differences. Children's literature is an effective narrative space for children's empathy development, their perception of the world, and the formation of their identities. Works written in this field offer children the opportunity to discover not only the values of their own society, but also the perspectives of different cultures. Works that address issues such as migration, multiculturalism, identity, belonging, discrimination, Works that address topics such as migration, multiculturalism, identity, belonging, discrimination, and othering can enable children to connect with different cultures and develop intercultural communication skills. In this regard, children's literature can be seen as a pedagogical, communicative and ideological tool in laying the foundations of intercultural understanding at both the individual and societal levels. This study examines the role of children's literature in the context of intercultural communication and evaluates how cultural awareness is created through elements such as characters, themes, narrative styles, and value transmission presented in children's books In the research, examples from local and foreign children's literature works are used to critically examine the communication space provided by literary narration through cultural representation, employing a content analysis within a qualitative research design. Within this scope, the critical approaches to intercultural communication, the pedagogical and cultural criticism theories of children's literature, and the theories of sociology on the social construction of reality are used to establish a theoretical bridge between children's literature studies, with the aim of conducting an interdisciplinary evaluation. The main objective of this study is to reveal the role of children's literature in intercultural communication and to critically evaluate the potential contribution of literary works in this field to children's intercultural communication competence and awareness. In this study, it has been determined that children's literature is used as a constructive tool within the framework of intercultural sensitivity and othering, and that books are a product of adult concerns and political correctness rather than children's needs. It is expected that the thesis will make an original contribution to the literature on intercultural communication and children's literature.
Benzer Tezler
- Else Günther als Kinderbuchautorin und ihr Beitrag zur interkulturellen Erziehung
Çocuk kitabı yazarı olarak Else Günther ve onun kültürlerarası eğitime katkısı (Else Günther as a children's book autor and hercontribution to intercultural education)
HALİME YEŞİLYURT
Doktora
Almanca
2020
Alman Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ÖZTÜRK
- Translating culture specific items in Horrid Henry series by Francesca Simon
Francesca Simon'un 'Felaket Henry' serisindeki kültürel ögelerin çevirisi
NUREFŞAN TERCAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Mütercim-TercümanlıkHacettepe ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASALET ERTEN
- Soziokulturelle dimension im Deutschen und Türkischen und Interkulturelle kommunikation
Başlık çevirisi yok
AYHAN SELÇUK
Doktora
Almanca
1995
Alman Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AYTAÇ GÜRSEL
- Kandinsky, Miro, Klee, Picasso, Matisse ve Dali'nin eserlerindeki sembolik imajların grafik tasarımdaki yansımaları
Reflections on graphic design symbolic image in the works of Kandi̇nsky, Mi̇ro, Klee, Pi̇casso, Mati̇sse and Dali̇.
ŞENAY ATAGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Güzel Sanatlarİstanbul Arel ÜniversitesiGrafik Tasarımı Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. BAHATTİN ODABAŞI
- Michael Ende'nin 'Momo' adlı eserinin Türkçe çevirisine eleştirel yaklaşım
A critical approach to Turkish translation of literal work ?Momo? by Michael Ende
TÜLAY YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Alman Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiAlman Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALTAN ALPEREN