Ergen ebeveyni olmak: Birlikte ebeveynlik, ebeveyn tükenmişliği ve algılanan eş desteği düzeylerinin incelenmesi
Parenting an adolescent: An examination of coparenting, parental burnout, and perceived spousal support levels
- Tez No: 960983
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İDİL EREN KURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Birlikte ebeveynlik, eş desteği, ebeveyn tükenmişliği, ergenlik dönemi, Coparenting, spousal support, parental burnout, adolescence
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
Bu araştırmanın temel amacı, çocuğu ergenlik döneminde olan ebeveynlerin birlikte ebeveynlik, eş desteği ve ebeveyn tükenmişlik düzeylerini incelemektir. Buna ek olarak, bu değişkenlerin çeşitli demografik değişkenlere (evlilik süresi, çocuk sayısı, çocuk yaşı, çalışma durumu) göre farklılık gösterip göstermediği incelenmiş; ebeveyn tükenmişliğinin birlikte ebeveynlik ve eş desteği tarafından yordanma düzeyi değerlendirilmiştir. Araştırmanın evrenini Türkiye'de yaşayan, evli ve 12-19 yaşları arasında çocukları bulunan tüm aileler oluşturmaktadır. Örneklemi ise, Türkiye'nin çeşitli illerinde yaşayan, evli ve 12-19 yaşları arasında çocukları bulunan 286'sı erkek (%51) 273'ü kadın (%49) olmak üzere 559 ebeveyn oluşturmaktadır. Araştırmadaki veriler,“Birlikte Ebeveynlik Ölçeği (BEÖ)”,“Ebeveyn Tükenmişlik Ölçeği (ETÖ)”“Eş Desteği Ölçeği (EDÖ)”ile araştırmacı tarafından oluşturulan“Kişisel Bilgi Formu”ile elde edilmiştir. Araştırma sonucunda, katılımcıların demografik özellikleri ile birlikte ebeveynlik, eş desteği ve ebeveyn tükenmişlik düzeyleri arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Buna göre, eşi ve kendisi çalışan, dörtten az çocuğu olan ve 15 yıldan daha az evlilik süresine sahip ebeveynlerin birlikte ebeveynlik ve eş desteği düzeyleri daha yüksek; ebeveyn tükenmişliği düzeyleri ise daha düşük bulunmuştur. Ayrıca birlikte ebeveynlik ile eş desteği arasında pozitif yönlü, orta düzeyde ve anlamlı bir ilişki ile beraber birlikte ebeveynlik ve eş desteği ile ebeveyn tükenmişliği düzeyleri arasında negatif yönlü, orta düzeyde ve anlamlı ilişkiler saptanmıştır. Bunun yanında ebeveynlerin birlikte ebeveynlik ve eş desteği düzeylerinin ebeveyn tükenmişliğini yordama düzeyleri incelenmiştir. Birlikte ebeveynlik ve eş desteği değişkenlerinin ebeveyn tükenmişliğini anlamlı düzeyde yordadığı belirlenmiştir. Ayrıca bu iki değişkenin birlikte, ebeveyn tükenmişliği düzeyindeki toplam varyansın %46'sını açıkladığı tespit edilmiştir. Yordayıcı değişkenlerin göreli önem sırası eş desteği düzeyi ve birlikte ebeveynlik düzeyi şeklindedir. Elde edilen bulgular ilgili alanyazın çerçevesinde tartışılmış, uygulayıcılara ve gelecekte yapılacak araştırmalara yönelik öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The main purpose of the present study is to examine the levels of coparenting, spousal support, and parental burnout among parents of adolescents. In addition, it aims to investigate whether these variables differ significantly across various demographic characteristics, including length of marriage, number of children, age of children, and employment status. Furthermore, the study explores the extent to which parental burnout can be predicted by coparenting and perceived spousal support. The population of the study consists of married families residing in Turkey with children between the ages of 12 and 19. The sample comprises 559 parents (286 fathers [51%] and 273 mothers [49%]) residing in various provinces of Turkey. Data were collected using the“Coparenting Scale (CS),”“Parental Burnout Scale (PBS),”and“Spousal Support Scale (SSS),”as well as a“Personal Information Form”developed by the researcher. The results of the study revealed significant differences in coparenting, spousal support, and parental burnout levels based on participants' demographic characteristics. Specifically, parents with fewer than four children, those married for less than 15 years, and couples where both spouses are employed reported higher levels of coparenting and spousal support, as well as lower levels of parental burnout. Additionally, a moderate, positive, and statistically significant correlation was found between coparenting and spousal support. Conversely, moderate and negative significant correlations were identified between both coparenting and spousal support and parental burnout. The findings also demonstrated that both coparenting and spousal support significantly predicted parental burnout. These two variables together explained 46% of the total variance in parental burnout levels. Among the predictor variables, spousal support emerged as the stronger predictor, followed by coparenting. The findings were discussed in relation to the existing literature, and recommendations were presented for practitioners and future research.
Benzer Tezler
- Ergenlik dönemi çocukların uyum ve davranış problemleriyle başa çıkmada ortak ebeveynlik davranışının incelenmesi
Examination of co-parenting behavior in dealing with adjustment and behavior problems of adolescence children
SERAP HACIHASANOĞLU ÖNCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın ÜniversitesiAile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇEN ÇATLI
- Ergenlerde olumsuz ebeveyn stilleri ile problemli internet kullanımı arasındaki ilişkide temel psikolojik ihtiyaçlar ve duygu düzenleme güçlüğünün aracılık rolü
The mediator role of basic psychological needs and emotion regulation difficulties in the relationship between problematic internet use and negative parenting styles in adolescents
SERPİL GÜL BAYOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖNER ÇELİKKALELİ
- İnternetin kötüye kullanımında ebeveynin çocukluk çağı travmaları, tutumları ve erken dönem şemalarının rolünün incelenmesi
The roles of parents' childhood travmas, their attidues and former schemas that they have on the misuse of internet
MAHMUD TAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALPTEKİN ÇETİN
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı olan çocukların ebeveynlerinin modern psikotravmatoloji ve psikopatoloji açısından değerlendirilmesi
Evaluation of parents of children diagnosed with attention deficit and hyperactivity disorder in terms of modern psychotraumatology and psychopathology
KEREM ÇETİNKAYA
Doktora
Türkçe
2024
Adli Tıpİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDİNÇ ÖZTÜRK
- The relationship between metacognition and emotion regulation skills in adolescents and parental psychopathologies
Ergenlerde metakognisyon ve duygu düzenleme becerilerinin ebeveyn psikopatolojileri ile ilişkisi
EZGİ DOKUZLU TEZEL
Doktora
İngilizce
2024
NörolojiYeditepe ÜniversitesiSinirbilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZHAN ZAHMACIOĞLU