Âşık Çelebi Divanı'nın tahlili
Analysis of the Aşık Çelebi's Divan
- Tez No: 961284
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HULUSİ EREN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muş Alparslan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 392
Özet
Klasik Türk edebiyatında divanlar, şairin poetikasını, estetik tercihini ve çağının edebî anlayışını yansıtan temel metinler olarak görülür. Bu yönüyle divan tahlilleri, şairin şiir dünyasının yanı sıra dönemin sosyal ve kültürel yapısına dair de bilgiler sunar. Şairin mazmun tercihlerinden nazım şekillerine, dil ve üslup özelliklerinden zihniyet dünyasına kadar geniş bir yelpazede yapılan bu çözümlemeler, hem klasik edebiyatın genel kodlarını hem de şairin edebî şahsiyetini görünür kılmayı hedefler. Bu yönüyle divan tahlilleri, klasik şiirin biçim ve muhteva özelliklerini anlamaya yönelik yapılacak çalışmalarda önemli kaynak oluşturabilir. Bu çalışmada, 16. yüzyılın daha çok Meşâirü'ş-Şuarâ adlı tezkiresiyle tanınan şairlerinden Âşık Çelebi'nin Divan'ı edebî muhteva, üslup ve hayal dünyası yönleriyle incelenmiştir. Tahlilde, Divan'daki gazel, kaside ve diğer nazım şekilleri şairin mazmun kullanımı, tasvir ve teşbih anlayışı ve dil tercihleri göz önünde bulundurularak çözümlenmiştir. Çalışma, iki ana bölüm hâlinde yapılandırılmıştır. İlk bölümde, Âşık Çelebi'nin hayatı, edebî kişiliği ve eserleri hakkında genel bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde ise Âşık Çelebi Divanı tematik bir yaklaşımla ele alınmış, seçilen beyitler“Din ve Tasavvuf”,“Cemiyet”,“İnsan”ve“Tabiat”başlıkları altında tahlil edilmiştir. Yapılan inceleme neticesinde ulaşılan değerlendirmelere“Sonuç”kısmında yer verilmiştir. Divan'da geçen özel isimlerin alfabetik olarak derlendiği“Dizin”bölümüyle çalışma tamamlanmıştır.
Özet (Çeviri)
In classical Turkish literature, divans are seen as basic texts reflecting the poet's poetics, aesthetic preferences and the literary understanding of his era. In this respect, divan analyses provide information about the poet's world of poetry as well as the social and cultural structure of the period. These analyses, which are made in a wide range from the poet's preferences of metaphor to verse forms, from language and stylistic features to the world of mentality, aim to make visible both the general codes of classical literature and the literary personality of the poet. In this respect, divan analyses can constitute an important source in the studies to be conducted to understand the form and content features of classical poetry. In this study, the Divan of Âşık Çelebi, one of the 16th century poets mostly known for his tezkire Meşâirü'ş-Şuarâ, is analyzed in terms of literary content, style and imagination. In the analysis, the ghazals, qasida and other verse forms in the Divan are analyzed by taking into account the poet's use of metaphors, his understanding of description and simile, and his language preferences. The study is structured in two main sections. In the first part, general information about the life, literary personality and works of Âşık Çelebi is given. In the second part, the Divan of Âşık Çelebi is analyzed with a thematic approach and the selected couplets are analyzed under the headings of“Religion and Sufism”,“Society”, 'Human' and“Nature”. The evaluations reached as a result of the analysis are included in the“Conclusion”section. The“Index”section, in which the proper names mentioned in the Divan are compiled alphabetically, is included.
Benzer Tezler
- Üsküplü İshâk Çelebi Dîvanı'nın tahlili
The examination of Üsküplü İshâk Çelebi's Divan
ZEHRA PEZÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıOrdu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET KUZUBAŞ
- Konyalı Âşık Şem'î Divanı'nda tabiat unsurları,
Elements of nature in the Divan of Âşık Şem'î from Konya
SEVDE NESLİNUR İYİYOLBULAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimSüleyman Demirel Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELEK DİKMEN
- Âşık Ömer Divânı'nın tahlîli
The Analysis of the Divan of Aşık Ömer
MEHMET SURUR ÇELEPİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Türk Dili ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MEHMET ÖZÇELİK
- İshâk Çelebi Divanı'nda anlatıcı âşık
Narrator lover in İshak Çelebi's Divan
FUNDA BUGAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMAL KURNAZ
- Remzî Dîvânı(İnceleme-metin)
Divan of Remzî(Analyses-text)
BAHADIR KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA GÜNEŞ