Hemşirelerin psikolojik iyi oluşlarının ve algıladıkları iş stresinin psikososyal bakım verme düzeylerine etkisi
The effects of nurses' psychological well-being and perceived work stress on their psychosocial care competencies
- Tez No: 961463
- Danışmanlar: PROF. DR. RAHİME AYDIN ER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
Amaç: Hemşirelerin psikolojik iyi oluş düzeyleri, algıladıkları iş stresi ve psikososyal bakım yetkinlikleri hem mesleki sürdürülebilirlikleri hem de bakım hizmetlerinin niteliği açısından kritik öneme sahiptir. Bu değişkenler arasındaki etkileşimlerin, bireysel, mesleki ve örgütsel boyutları kapsayan bütüncül bir yaklaşımla incelenmesi, hemşirelerin iyi oluşunu destekleyecek ve bakım kalitesini artıracak stratejilerin geliştirilmesine katkı sağlayabilir. Bu tez çalışmasının amacı; hemşirelerin psikolojik iyi oluş, iş stresi ve psikososyal bakım yetkinlik düzeylerini değerlendirmek, bu değişkenler arasındaki ilişkileri ortaya koymak ve kişisel ile mesleki özelliklerin söz konusu değişkenler üzerindeki etkilerini incelemektir. Yöntem: Bu analitik ve kesitsel tipteki çalışma, Kocaeli Şehir Hastanesi dahili ve cerrahi kliniklerde çalışan 188 hemşireyle yürütülmüştür. Veriler, Kişisel Bilgi Formu, Psikolojik İyi Oluş Ölçeği, Psikososyal Bakım Yetkinliği Öz Değerlendirme Ölçeği ve Hemşire Stres Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 21.0 yazılımı (IBM Inc., Armonk, NY, USA) kullanılarak analiz edilmiştir. Normal dağılımın değerlendirilmesinde kurtosis (basıklık) ve skewness (çarpıklık) değerleri kullanılmış, istatistiksel analizler bu dağılım özelliklerine göre belirlenmiştir. Verilerin tanımlayıcı istatistikleri hesaplanmış; gruplar arası farkların analizinde Student-t, One-Way ANOVA, Kruskal-Wallis H ve Mann-Whitney U testleri uygulanmıştır. Değişkenler arası ilişkilerin belirlenmesinde Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Gruplar arasındaki farkların daha detaylı incelenmesi amacıyla post hoc analizleri LSD testi ile gerçekleştirilmiştir. İleri düzey analizlerde Lineer Standart Çoklu Regresyon analizi ve yapısal eşitlik modellemesi uygulanmış, ayrıca kovaryans analizi ile bazı değişkenlerin etkileri değerlendirilmiştir. İstatistiksel anlamlılık seviyesi p0,05). Buna karşın, psikolojik iyi oluş ile psikososyal bakım yetkinliği arasında anlamlı ve pozitif bir ilişki olduğu belirlenmiştir (p=0,001). Ayrıca, psikolojik iyi oluşun psikososyal bakım verme yetkinlikleri üzerindeki doğrudan etkisi anlamlı bulunmuş; ancak iş stresinin bu ilişkide aracılık rolü oynamadığı görülmüştür (p=0.001). Sonuç: Bu çalışma, iş stresinin hemşirelerin psikolojik iyi oluş düzeyleri ile psikososyal bakım verme yetkinlikleri arasındaki ilişkide aracı bir rol oynamadığını ortaya koymuştur. Diğer yandan, hemşirelerin psikolojik iyi oluş düzeylerinin, psikososyal bakım verme yetkinlikleri üzerinde doğrudan ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Bu doğrultuda, bireysel düzeyde psikolojik sağlamlık ve farkındalık temelli programların yaygınlaştırılması; kurumsal düzeyde ise çalışma ortamını destekleyici ve stres etkenlerini azaltıcı düzenlemelerin hayata geçirilmesi önem kazanmaktadır.
Özet (Çeviri)
Objective: The levels of psychological well-being perceived work-related stress, and psychosocial care competence among nurses are critically important for both professional sustainability and the quality-of-care services. Examining the interactions among these variables through a holistic approach that encompasses individual, professional, and organizational dimensions may contribute to the development of strategies that support nurses' well-being and enhance care quality. The aim of this thesis is to assess nurses' levels of psychological well-being, work-related stress, and psychosocial care competence; to explore the relationships among these variables; and to examine the effects of personal and professional characteristics on these variables. Methods: This analytical and cross-sectional study was conducted with 188 nurses working in internal and surgical clinics at Kocaeli City Hospital. Data were collected using a Personal Information Form, the Psychological Well-Being Scale, the Psychosocial Care Competence Self-Assessment Scale, and the Nurse Stress Scale. Data were analysed using SPSS 21.0 software (IBM Inc., Armonk, NY, USA). Kurtosis and skewness values were used to evaluate normal distribution, and statistical analyses were determined based on these distribution characteristics. Descriptive statistics were calculated; for group comparisons, Student's t-test, One-Way ANOVA, Kruskal-Wallis H, and Mann-Whitney U tests were used. Pearson correlation analysis was conducted to identify relationships among variables. Post hoc analyses were performed with the LSD test to further examine group differences. Advanced analyses included linear standard multiple regression and structural equation modelling, and the effects of some variables were evaluated using covariance analysis. Statistical significance was set at p0.05). However, a significant and positive relationship was found between psychological well-being and psychosocial care competencies (p=0.001). Additionally, the direct effect of psychological well-being on psychosocial care competencies was significant, but work stress did not play a mediating role in this relationship (p=0.001). Conclusion: This study revealed that work stress does not play a mediating role in the relationship between nurses' psychological well-being levels and their psychosocial care competence. On the other hand, it has been determined that nurses' psychological well-being levels have a direct and significant effect on their psychosocial care provision competencies. In this regard, it is important to promote programmes based on psychological resilience and awareness at the individual level and to implement regulations that support the work environment and reduce stress factors at the institutional level.
Benzer Tezler
- Yönetici, çalışma arkadaşları ve örgütsel destek algısının hemşirelerin psikolojik iyi oluş ve iş performansına etkisi
Effects of percieved supervisor, co-workers and organizational support on psychological well-being and job performance of nurses
HANİFE TİRYAKİ ŞEN
Doktora
Türkçe
2018
Hemşirelikİstanbul ÜniversitesiHemşirelikte Yönetim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTOLAN YILDIRIM
- Covid-19 servis ve yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin uyku kalitesi ve psikolojik iyi oluşları arasındaki ilişki
Başlık çevirisi yok
SONGÜL KAYNAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk SağlığıOndokuz Mayıs ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİRSEN ALTAY
- Hemşirelerin örgütsel stres düzeyi ve psikolojik iyi oluşlarının belirlenmesi
Organizational stress level and psychological determination of nurses
BAYRAM AKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Hemşirelikİstanbul Okan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KERİME DERYA BEYDAĞ
- Riskli birimlerde çalışan hemşirelerin psikolojik dayanıklılık düzeyleri ve spiritüel iyi oluşlarının belirlenmesi
Determiniation of psychological resistance levels and spiritual well – being of nurses working in risky units
ROJDA KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Hemşirelikİstanbul Okan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KERİME DERYA BEYDAĞ
- Çocuk cerrahi ve dahiliye birimlerinde çalışan hemşirelerin alanda uzmanlaşmaya yönelik tutumları ile psikolojik iyi oluşlarının incelenmesi
Examination of the attitudes towards specialization and psychological well-being of nurses working in surgical and internal medicine services
CEREN RABİA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Hemşirelikİzmir Ekonomi ÜniversitesiCerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UMMAHAN FİLİZ ÖĞCE AKTAŞ
PROF. DR. TÜLAY YAVAN