Geri Dön

Algılanan ebeveyn ilişkisi, bağlanma örüntüleri ve ikili ilişkilerde çatışma çözme tepkileri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Examining the relationship between perceived parental relationship, attachment patterns, and conflict resolution responses in dyadic relationships

PDF İndir

  1. Tez No: 961559
  2. Yazar: MELİKE YAŞA SUMELİ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. BETÜL DÜŞÜNCELİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sakarya Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 176

Özet

Bu araştırmanın temel amacı, algılanan ebeveyn ilişkisi, bağlanma örüntüleri ve ikili ilişkilerde çatışma çözme tepkileri arasındaki ilişkilerin tespit edilmesi, algılanan ebeveyn ilişkisi ve bağlanma örüntülerinin, ikili ilişkilerde çatışma çözme tepkilerini yordayıp yordamadığının belirlenmesidir. Araştırmada bir alt amaç olarak bu değişkenler bakımından katılımcıların sosyodemografik özelliklerinin anlamlı olarak farklılaşıp farklılaşmadığının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçlarla yürütülen araştırma, ilişkisel tarama metoduna dayalı, nicel, kesitsel niteliktedir. Araştırmanın veri toplama yöntemi ankettir. Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri- İlişki Yapısı (YİYE-İY)-Partner/ Bağlanma Örüntüleri Ölçeği, Algılanan Ebeveyn İlişkisi Ölçeği ve İkili İlişkilerde Çatışma Çözme Tepkileri Ölçeği çerçevesinde Likert esasına dayalı olarak veri elde edilmiştir. Araştırmanın evreni Türkiye'de yaşayan, 18 yaş ve üzerinde bulunan, romantik ilişkisi bulunan kadın ve erkeklerden oluşmaktadır. Bu evren içerisinden kolayda örnekleme yöntemine dayalı olarak 380 katılımcının sağlıklı anket formlarına erişilmiştir. Elde edilen veriler IBM SPSS 24 programında çözümlenmiştir. Katılımcıların sosyodemografik özelliklerinin değişkenler açısından istatistiksel olarak anlamlı fark gösterip göstermediğinin tespit edilmesi noktasında bağımsız örneklem t-testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırmada değişkenleri olan arasındaki ilişkilerin yönünü ve gücünü tayin etmek amacıyla korelasyon analizinden yararlanılmıştır. Algılanan ebeveyn ilişkisi ve bağlanma örüntülerinin ikili ilişkilerde çatışma çözme tepkilerini yordama durumunu ortaya koymak amacıyla ise regresyon analizi kullanılmıştır. Fark analizlerinde elde edilen bulgulara göre ebeveyn ilişki tutumları, bağlanma örüntüleri ve ikili ilişkilerdeki çatışma çözme stratejilerinin bazı sosyodemografik değişkenlere göre anlamlı farklılıklar gösterdiğini ortaya koymuştur. Cinsiyet, sosyoekonomik düzey, ebeveyn birlikteliği, bakım veren kişi ve psikiyatrik tanı gibi sosyodemografik faktörlerin özellikle ebeveyn algısı ve çatışma tepkileri değişkenleri bakımından istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdikleri belirlenmiştir. Algılanan ebeveyn ilişkisi ve ikili ilişkilerde çatışma çözme tepkileri arasındaki ilişkilere yönelik olarak elde edilen bulgular, ilgisiz ebeveyn tutumlarının çıkış ve yokmuş gibi davranma gibi uyumsuz tepkilerle pozitif; konuşma ve bağlılık gibi yapıcı tepkilerle negatif ilişkili olduğunu göstermiştir. Demokratik tutumlar, özellikle konuşma ve bağlılık tepkileriyle pozitif; çıkış tepkisiyle negatif ilişkilidir. Koruyucu tutumlar da konuşma ve bağlılıkla pozitif, çıkış tepkisiyle negatif ilişkiler sergilemektedir. Otoriter ve bağımlı tutumların ise çatışma tepkileriyle anlamlı ilişkileri sınırlıdır. Regresyon analizleri, ebeveyn tutumlarının çatışma tepkilerini düşük düzeyde ancak anlamlı biçimde yordadığını ortaya koymuştur. Bağlanma stilleri açısından, kaçınma ve kaygılı bağlanma, yıkıcı çatışma tepkileri olan çıkış ve yokmuş gibi davranma tepkileriyle pozitif; yapıcı olan konuşma tepkisiyle ise negatif ilişkili bulunmuştur ve anlamlı şekilde yordanmıştır. Kaygılı ve kaçıngan bağlanma örüntülerinin, çatışmalarda sağlıksız çözüm stratejilerinin kullanımını artırmakta, yapıcı iletişimi ise azaltmakta olduğu anlaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

The primary aim of this study is to identify the relationships among perceived parental relationship, attachment patterns, and conflict resolution responses in romantic relationships, and to determine whether perceived parental relationship and attachment patterns predict conflict resolution responses in romantic relationships. As a secondary objective, the study aims to examine whether participants' sociodemographic characteristics differ significantly in terms of these variables. The research conducted for these purposes is based on a relational survey model and is of a quantitative and cross-sectional nature. The data collection method employed in the study is a questionnaire. Data were collected based on the Likert scale through the Experiences in Close Relationships Inventory–Relationship Structure (ECR-RS)–Partner/Attachment Patterns Scale, the Perceived Parental Relationship Scale, and the Conflict Resolution Responses in Romantic Relationships Scale. The population of the study consists of men and women aged 18 and over who live in Türkiye and are in a romantic relationship. From this population, 380 valid questionnaire forms were obtained through the convenience sampling method. The data obtained were analyzed using the IBM SPSS 24 software. In order to determine whether participants' sociodemographic characteristics show statistically significant differences with respect to the variables, Independent Samples t-test and One-Way Analysis of Variance (ANOVA) were utilized. To determine the direction and strength of the relationships among the variables, correlation analysis was conducted. In order to assess whether perceived parental relationship and attachment patterns predict conflict resolution responses in romantic relationships, regression analysis was employed. According to the findings from the difference analyses, it was revealed that parental relationship attitudes, attachment patterns, and conflict resolution strategies in romantic relationships significantly differ according to certain sociodemographic variables. It has been determined that sociodemographic factors such as gender, socioeconomic status, parental union, caregiver, and psychiatric diagnosis show statistically significant differences, particularly in terms of parental perception and conflict responses. Findings related to the relationship between perceived parental relationship and conflict resolution responses in romantic relationships indicated that indifferent parental attitudes were positively associated with maladaptive responses such as exit and neglect, and negatively associated with constructive responses such as dialogue and loyalty. Democratic attitudes were positively related to dialogue and loyalty responses, and negatively related to exit responses. Protective attitudes also showed positive relationships with dialogue and loyalty, and negative relationships with exit responses. Authoritarian and dependent attitudes, on the other hand, showed limited significant relationships with conflict responses. Regression analyses revealed that parental attitudes predicted conflict responses at a low but statistically significant level. In terms of attachment styles, avoidant and anxious attachment were found to be positively associated with destructive conflict responses such as exit and neglect, and negatively associated with the constructive response of dialogue, and were significantly predicted. It was understood that anxious and avoidant attachment patterns increase the use of unhealthy conflict resolution strategies while reducing constructive communication.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    439196

    Object relations, perceived parental rearing styles, and defense mechanisms in relation to personality traits and symptoms of personality disorders

    Nesne ilişkileri, algılanan anne-baba tutumları ve savunma mekanizmalarının kişilik özellikleri ve semptomatik düzeyde kişilik bozukluklarıyla ilişkisi

    İNCİLA GÜROL IŞIK

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    PsikolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TÜLİN GENÇÖZ

  2. Tez No

    503731

    The effects of early adverse experiences on relational and emotional difficulties as predictors of well being of university students

    Üniversite öğrencilerinde erken dönem olumsuz çocukluk yaşantılarının, ilişkisel ve duygusal zorluklar ve iyilik hali üzerindeki etkisi

    GÖKÇEN DUYMAZ SİDAL

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    PsikolojiDoğuş Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA FALİH KÖKSAL

  3. Tez No

    250436

    Lise öğrenimi görmekte olan ergenlerin atılganlık düzeylerinin ebeveynlerine bağlanma örüntülerine ve bazı demografik değişkenlere göre incelenmesi: Darıca ilçesi örneği

    An analysis of adolescents assertiveness level according to the attachment patterns towards their parents and specific demografic variables: The exaple of Darıca

    GÜLTEN KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Eğitim ve ÖğretimMaltepe Üniversitesi

    Psikoloji Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. CEM KİRAZOĞLU

  4. Tez No

    954566

    Yetişkinlerde algılanan ebeveynlik biçimleri, bağlanma stilleri ve kişilerarası bağımlılık eğilimi arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between perceived parenting styles, attachment styles and interpersonal dependency tendency in adults

    BÜŞRA TUĞÇE ÖZDAMAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Psikolojiİstanbul Kent Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ RUKİYE KÖROĞLU

  5. Tez No

    388673

    Konversiyon bozukluğu tanısı konan ergenlerde yüz ifadelerinin, duygu tanımlama becerilerin ve ilişkili etmenlerin değerlendirilmesi

    The evaluation of facial expressions, emotion identification abilities and relationship effect of the adolescents with conversion disorder

    SERHAT KALA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    PsikiyatriHacettepe Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DİLŞAD FOTO ÖZDEMİR

Geri Dön