The representation of children with disability in the British novel
Britanya romanında engelli çocuğun temsili
- Tez No: 962221
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YILDIZ KILIÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Batı Dilleri ve Edebiyatı, İngiliz Dili ve Edebiyatı, Western Linguistics and Literature, English Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İngiliz Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 172
Özet
Bu tez, Britanya edebiyatında engelli çocukların temsiline odaklanarak William Golding'in Darkness Visible (1979), Iain Banks'in The Wasp Factory (1984) ve Mark Haddon'ın The Curious Incident of the Dog in the Night-Time (2003) adlı üç çağdaş romanını incelemektedir. Engellilik olgusunu yalnızca bireysel bir yetersizlik olarak değil, toplumsal olarak inşa edilmiş bir farklılık biçimi olarak ele alan Engellilik Çalışmaları disiplini doğrultusunda yapılan bu çalışma, söz konusu romanların ableist (sağlıklı beden merkezli) varsayımları nasıl sorguladığını ve engelliliği, çocukluğu ve kimliği yeniden nasıl tahayyül ettiğini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Engellilik Çalışmaları, bireyleri yalnızca fiziksel ya da zihinsel engelleri üzerinden tanımlamaya karşı çıkarak dışlanmayı üreten toplumsal-kültürel yapıları sorgular. Bu tez, bu çerçeveyi genişleterek, engelli çocuk karakterlerin anlatılarda yalnızca edilgen semboller ya da ahlaki ölçütler (yardstick characters) olarak değil, özne konumunda temsil edilip edilmediklerini incelemektedir. Seçilen romanların her biri, engelli çocuğun iç dünyasına, duygusal, zihinsel ve anlatı düzeyinde, doğrudan erişim sunarak, okuyucuyu engelliliği dışarıdan değil, bizzat deneyimleyen bireylerin perspektifinden düşünmeye davet eder. Darkness Visible romanında fiziksel olarak görünür şekilde yaralanmış ve ruhsal derinliği olan Matty, The Wasp Factory'de psikolojik olarak yönlendirilmiş ve bastırılmış Frank, ve The Curious Incident of the Dog in the Night-Time'da sosyal olarak izole ama zihinsel açıdan olağanüstü Christopher, her biri“normal”ile“anormal”,“iyilik”ile“kötülük”,“akıl”ile“delilik”gibi geleneksel ikilikleri karmaşıklaştıran karakterlerdir. Bu karakterlerin sahip oldukları engeller birer eksiklik olarak değil, kimliklerinin ayrılmaz bir parçası olarak sunulmakta ve toplumun farklılıklara karşı geliştirdiği yetersiz yaklaşımları açığa çıkarmaktadır. Tez, Engellilik Kuramı'nda yer alan Tıbbi Model ve Sosyal Model'i temel alarak bu temsilleri tartışmaktadır. Tıbbi Model engelliliği bireysel bir bozukluk olarak ele alırken, Sosyal Model toplumsal yapıların V ve önyargıların yarattığı engelleri vurgular. İncelenen romanlar, bu modellerin yansımalarını karmaşık biçimlerde içermekte, bazen onları yeniden üretirken bazen de eleştirmektedir. En önemlisi, bu metinler, klişe anlatılardan mucizevi iyileşme, trajik kurban, ya da ahlaki ders verme gibi uzak durarak daha gerçekçi bir temsil sunar. Sonuç olarak, bu tez, engelli çocuk karakterlerin yalnızca anlatı nesnesi olmaktan çıkarılıp özne konumuna taşındığını; edebiyatın engelliliğe dair kültürel algılarımızı yeniden şekillendirme potansiyeline sahip olduğunu savunur. Bu eserlerde engelli çocuk, anlatının kenarında değil, merkezinde yer alır.
Özet (Çeviri)
This thesis investigates the literary representation of disabled children in postmodern British fiction through a close analysis of three contemporary novels: William Golding's Darkness Visible (1979), Iain Banks' The Wasp Factory (1984), and Mark Haddon's The Curious Incident of the Dog in the Night-Time (2003). Drawing upon Disability Studies as an interdisciplinary field that interrogates the social construction of impairment and difference, the study explores how these novels challenge ableist assumptions and offer alternative ways of imagining disability, childhood, and identity. Disability Studies resists defining individuals solely through their impairments and instead foregrounds the socio-cultural forces that produce exclusion. This study extends this framework to examine how disabled child protagonists are positioned within their respective narratives, not merely as passive symbols or moral yardsticks, but as active subjects with agency and interiority. Each of the selected novels foregrounds a disabled child's perspective—emotionally, psychologically, and narratively, allowing the reader to enter the world not through the external gaze of the able-bodied, but through the lived experience of disability. The thesis contrasts the visible disfigurement and spiritual complexity of Matty in Darkness Visible, the emotionally disturbed and psychologically manipulated Frank in The Wasp Factory, and the logically brilliant but socially isolated Christopher in The Curious Incident of the Dog in the Night-Time. These characters complicate traditional binaries between normalcy and deviance, sanity and madness, innocence and monstrosity. Their disabilities, whether physical, cognitive, or psychological, are not framed as conditions to be pitied or corrected, but as integral aspects of their identities that illuminate broader societal failures to accommodate and understand difference. The study draws on both the Medical and Social Models of disability to contextualize the literary portrayals. While the Medical Model focuses on diagnosis and cure, the Social Model critiques the structural and attitudinal barriers that III marginalize disabled individuals. The novels under analysis reflect and resist these models in complex ways, often blurring the line between pathology and personhood. Importantly, these works avoid stereotypical tropes such as miraculous cures, redemptive suffering, or one-dimensional victimhood. By centring disabled child narrators and protagonists, these texts reject the tradition of speaking about disability from a distance. Instead, they reposition disability as a legitimate and complex narrative standpoint. The thesis ultimately argues that literature plays a crucial role in shaping and reconfiguring cultural perceptions of disability, offering a space where disabled voices are not only heard but legitimized, moving from the margins of the text to its very centre.
Benzer Tezler
- Türk çocuk edebiyatında engellilerin temsili
The representation of the disabled in Turkish children's literature
AYFER ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıBoğaziçi ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
DOÇ. DR. NUR GÜRANİ ARSLAN
- Haber çerçeveleme kuramı bağlamında çevrimiçi gazetelerde dezavantajlı grup olarak engelli çocuk temsili
Representation of disabled children as disadvantageous group in online newspapers within the context of news framing theory
ŞEBNEM YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
GazetecilikEge ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE ÇATALCALI CEYLAN
- Türk Medeni Kanununa göre velayetin belirlenmesi
Determination of custody in accordance with Turkish Civil Code
TANSU ER KIDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HukukAnadolu ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖZDE ÇAĞLAYAN AYGÜN
- Tüketim kültürü kapsamında barbie bebek reklamlarının göstergebilimsel bir incelemesi
A semiotic analysis of barbie doll advertisements within the context of consumer culture
SİNEM BAYINDIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Halkla İlişkilerErciyes ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA CINGI
