İş yerlerinde ağır metal maruziyetinin detoksifikasyonunda tıbbi aromatik bitkilerden sarımsak (allium sativum) ve kişnişin (coriandrum sativum l.) terapötik etkileri
Therapeutic effects of medicinal aromatic plants, garlic (allium sativum) and coriander (coriandrum sativum l.) in the detoxification of heavy metal exposure in workplaces
- Tez No: 962753
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN UĞUR ÖNCEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Ağır metal, Tıbbi aromatik bitki, Sarımsak, Kişniş, Heavy metal, Medicinal, Aromatic plant, Garlic, Coriander
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gedik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İş Sağlığı ve Güvenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
Bu çalışma, in vitro sindirim modelini kullanarak, sarımsak ve kişnişin tükürük, mide ve bağırsak ortamında kadmiyum (Cd) ve kurşunu (Pb) şelatlama oranı üzerindeki etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. İn vitro sindirim modeli olarak Hollanda Ulusal Halk Sağlığı ve Çevre Enstitüsü'nün (RIVM) önerdiği metot kullanılmıştır. 100 ppm Cd ve Pb ilave edilmiş, 5'er farklı konsantrasyonda (50, 100, 200, 300 ve 500 mg) kişniş ve sarımsak toz ekstresi, tükürük, mide ve bağırsak ortamında sindirim işlemine tabi tutulmuştur. Her bir ortamdaki Cd ve Pb oranları ICP-OES cihazı ile ölçülmüştür. Sarımsak miktarı (50, 100, 200, 300 ve 500 mg) arttıkça Cd'nin biyoerişebilirliği tükürükte sırasıyla %75,65, %75,45, %66,51, %66,52 ve %61,57, midede %45,15, %41,72, %40,54, %40,72 ve %40,27 'ye bağırsakta ise %17,37, %14,45, %13,52, %16,34 ve %11,48'e düşmüştür. Pb'nin biyoerişilebilirliği ise tükürükte % 67,65, %73,32, %69,15, %66,46 ve %58,68'e, midede sırasıyla %42,32, %40,13, %39,74, %39,32ve %37,54'e ve bağırsakta sırasıyla %16,14, %14,10, %13,85, %15,12 ve %11,14' e düşmüştür. Kişniş miktarı (50, 100, 200, 300 ve 500 mg) arttıkça Cd'nin biyoerişilebilirliği benzer şekilde tükürükte sırasıyla %73,09, %69,72, %68,86, %69,71 ve %64,70'e, mide ortamında %35,93, %38,40, %38,46, %37,06 ve %34,44'e ve bağırsak ortamında ise %16,45, %15,09, %11,89, %4,69 ve %3,70 ' e düşmüştür. Pb'nin biyoerişilebilirliği ise tükürükte sırasıyla %72,72, %67,16, %69,46, %68,31 ve %64,06'e, midede sırasıyla %37,50, %35,97, %37,07, %34,93 ve %33,81'e ve bağırsakta sırasıyla %16,83, %14,94, %9,86, %4,26 ve %3,10' a düşmüştür. Sarımsak ve kişnişin hem Pb hem de Cd'nin biyoerişilebilirliğini azaltmada etkili olduğu görülmüştür. Ortam bazlı karşılaştırmada, Cd'nin erişilebilirliği en yüksek tükürükte, en düşük ise bağırsakta gözlemlenmiştir. Hem sarımsak hem de kişniş ekstraktlarında, kontrol grubuna kıyasla Cd erişilebilirliği anlamlı düzeyde azaldığı görülmüşür (p < 0.001). Konsantrasyon arttıkça erişilebilirlikte istatistiksel olarak anlamlı bir azalma tespit edilmiştir (p < 0.001). Ancak, sarımsak ve kişniş arasında anlamlı bir fark tespit edilmemiş (p = 0.819), her iki ekstraktın benzer etki gösterdiği belirlenmiştir. Ortam bazlı karşılaştırmada, Pb'nin biyoerişilebilirliği, en yüksek tükürükte, en düşük değerler bağırsakta gözlemlenmiştir. Her iki ekstrak için, Pb'nin biyoerişilebililiğinde anlamlı azalma tespit edilmiştir. Özellikle sarımsağın etkisi tükürük ortamında daha belirgin olmuş (p = 0.0363), sarımsak oranının artışı ile kurşunun şelatlanma oranında anlamlı bir artış belirlenmiştir (p < 0.001). Bu çalışma sarımsak ve kişnişin Cd ve kurşunu bağlama kapasitesine sahip olduğunu ve in vitro sindirim modeli kullanılarak ağır metallerin sindirim kanalında miktarlarının azaltıldığını göstermiştir. Ayrıca sarımsak ve kişniş alımının, ağır metallere uzun süreli kronik maruziyet için sentetik şelatlama ajanları (örn. D-penisilamin) kadar etkili olabileceği belirlenmiştir. Bu nedenle, alternatif olarak, Cd ve Pb maruziyetini önlemek için düzenli olarak sarımsak ve kişniş tabletlerinin alınmasının sağlanması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT This study was conducted to investigate the effect of garlic and coriander on the chelation rate of cadmium (Cd) and lead (Pb) in saliva, stomach and intestine using an in vitro digestion model. The method recommended by the Dutch National Institute for Public Health and the Environment (RIVM) was used as an in vitro digestion model. 5 different concentrations (50, 100, 200, 300 and 500 mg) of coriander and garlic powder extracts, to which 100 ppm Cd and Pb were added, were digested in saliva, stomach and intestine. Cd and Pb ratios in each medium were measured by ICP- OES device. As the amount of garlic (50, 100, 200, 300 and 500 mg) increased, the bioaccessibility of Cd decreased to 75.65%, 75.45%, 66.51%, 66.52% and 61.57% in saliva, 45.15%, 41.72%, 40.54%, 40.72% and 40.27% in stomach, 17.37%, 14.45%, 13.52%, 16.34% and 11.48% in intestine, respectively. Bioaccessibility of Pb decreased to 67.65%, 73.32%, 69.15%, 66.46% and 58.68% in saliva, 42.32%, 40.13%, 39.74%, 39.74%, 39.32% and 37.54% in stomach, and 16.14%, 14.10%, 13.85%, 15.12% and 11.14% in intestine, respectively. As the amount of coriander (50, 100, 200, 300 and 500 mg) increased, thebioaccessibility of Cd similarly decreased to 73.09%, 69.72%, 68.86%, 69.71% and 64.70% in saliva, 35.93%, 38.40%, 38.46%, 37.06% and 34.44% in stomach, 16.45%, 15.09%, 11.89%, 4.69% and 3.70% in intestine, respectively. Bioaccessibility of Pb decreased to 72.72%, 67.16%, 69.46%, 68.31% and 64.06% in saliva, 37.50%, 35.97%, 37.07%, 34.93% and 33.81% in stomach, and 16.83%, 14.94%, 9.86%, 4.26% and 3.10% in intestine, respectively. Garlic and coriander were found to be effective in reducing the bioaccessibility of both Pb and Cd. In the media-based comparison, the highest Cd bioaccessibility was observed in saliva and the lowest in intestine. In both garlic and coriander extracts, Cd accessibility was significantly decreased compared to the control group (p < 0.001). A statistically significant decrease in accessibility was detected with increasing concentration (p < 0.001). However, there was no significant difference between garlic and coriander (p = 0.819) and both extracts showed similar effects. In the media-based comparison, the highest bioaccessibility of Pb was observed in saliva and the lowest values were observed in intestine. For both extracts, a significant decrease in the bioaccessibility of Pb was found. In particular, the effect of garlic was more pronounced in saliva (p = 0.0363), and a significant increase in the chelation rate of lead was determined with increasing garlic content (p < 0.001). This study demonstrated that garlic and coriander have the capacity to bind Cd and lead and reduce the amounts of heavy metals in the digestive tract using an in vitro digestion model. It was also determined that garlic and coriander intake may be as effective as synthetic chelating agents (e.g. D-penicillamine) for long-term chronic exposure to heavy metals. Therefore, as an alternative, it is recommended to ensure regular intake of garlic and coriander tablets to prevent Cd and Pb exposure.
Benzer Tezler
- Metiyonin biyomolekülü ile modifiye edilmiş kromenilyum -siyanin floresan probun sentezi, çevrede ve canlı hücrelerde cıva(II) analizi uygulamaları
Synthesis of a methionine biomolecule-modified chromenylium-cyanine fluorescent probe and its application of mercury(II) analysis in the environment and living cells
YUSUF ALÇAY
- Kaynaklı imalat işlerinde kimyasal etkenlere maruziyetin tespit edilmesi ve değerlendirilmesi
Detection and evaluation of exposure to chemical factors in welded manufacturing works
SELMA KOÇ
Doktora
Türkçe
2024
KazalarGazi ÜniversitesiKazaların Çevresel ve Teknik Araştırması Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR ARABACI
- Kimyasal maruziyet risk değerlendirmesi: İstanbul ili saha örneği
Chemical exposure risk assessment: The city example of Istanbul province
ÇAĞLA ÖKSÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriİstanbul ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN ŞENOCAK
- Yüzey (fosfat ve çinko) kaplama tesislerinde ISG açısından analitik değerlendirmeler
Analytical evaluations in terms of OHS in surface (phosphate and zinc) coating plants
SEVİLA ŞEKER
- Ratlarda kadmiyum maruziyetine bağlı olarak gelişen serebrum ve serebellumdaki değişiklikler üzerine kuersetin, balık omega-3 yağ asitleri ile melatoninin etkileri
Effects of quercetin, fish omega-3 fatty acids and melatonin on the changes in cerebrum and cerebellum in rats exposure to cadmium
SEZER AKÇER