Geri Dön

Yüksek katılımlı insan kaynakları uygulamaları ve kurumsal ikili yeteneklilik üzerindeki etkileri: Türkiye'deki uluslararası kuruluşların alan araştırması

The effects of high-involvement human resource practices on organizational ambidexterity: An empirical study on a sample of international organizations in Türkiye

  1. Tez No: 962984
  2. Yazar: FADI MAHMOUD
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DAWOUD ALMOHAMMAD
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İşletme, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Yüksek Katılımlı İnsan Kaynakları Uygulamaları, Örgütsel Yeterlilik, Uluslararası Örgütler, Türkiye, High-involvement HR practices, organizational ambidexterity, international organizations, Türkiye
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mardin Artuklu Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 101

Özet

Karmaşık insan ortamlarında faaliyet gösteren kâr amacı gütmeyen kuruluşların karşılaştığı artan zorluklara yanıt olarak, bu çalışma, yüksek düzeyde bağlı İK uygulamalarının, özellikle sürekli iyileştirme, inovasyon ve değişkenlere uyumu dengeleme becerilerinde, organizasyonel beceriyi artırmada oynadığı rolü analiz etmeyi amaçlamaktadır. Çalışma, bu uygulamaların çalışan davranışlarını ve örgütsel performans dinamiklerini nasıl etkilediğini açıklamak için teorik bir temel olarak Yetenek-Motivasyon-Fırsat (AMO) modeline ve kaynak teorisine dayanmaktadır.Çalışma, Türkiye'de faaliyet gösteren bir dizi kâr amacı gütmeyen kuruluşun idari personeline yönelik kendi kendine doldurulmuş bir elektronik anket kullanılarak nicel bir metodolojiye dayanmış ve katılımcı sayısı çeşitli fonksiyonel düzeylerden 224 çalışana ulaşmıştır. Çalışma aracı, önceki literatürde daha önce doğrulanmış ve kanıtlanmış ölçümlere dayalı olarak tasarlanmış ve veriler yapısal eşitlik modellemesi (PLS-SEM) kullanılarak analiz edilmiştirAmaç, İK uygulamalarını üç gruba ayırdıktan sonra doğrudan ilişkileri test etmektir: yetenek artırıcı, motivasyon artırıcı ve fırsat artırıcı ve iki örgütsel beceri biçimi arasında: sömürücü ve keşfedici.Sonuçlar, fırsat artırıcı uygulamaların el becerisinin her iki yönü üzerinde de en büyük etkiye sahip olduğunu, diğer uygulamaların ise karışık etkiler gösterdiğini gösterdi. Bu bulgular, kâr amacı gütmeyen kuruluşların yenilenirken ve genişlerken operasyonel verimliliği korumalarını sağlayan temel girdiler olarak çalışan katılımını genişletmenin ve işbirlikçi ve esnek bir çalışma ortamını teşvik etmenin kritik önemini vurgulamaktadır.Bilimsel olarak çalışma, önceki çalışmalarda sıklıkla göz ardı edilen kâr amacı gütmeyen sektöre odaklanarak ve bireysel düzeyde İK uygulamalarının analizine dayanarak, örgütsel yetenek literatüründeki önemli bir araştırma boşluğunu doldurmaktadır. Çalışma ayrıca, kâr amacı gütmeyen çalışmaların doğasına uygun stratejik İK uygulamalarını benimseyerek organizasyonel uyumu ve sürdürülebilirliği teşvik etmede karar vericilere ve yöneticilere fayda sağlayabilecek pratik öneriler sunmaktadır.

Özet (Çeviri)

In response to the growing challenges faced by non-profit organizations (NPOs) operating in complex humanitarian contexts, this study explores how high-involvement human resource management (HIHRM) practices contribute—particularly through organizational ambidexterity—to enhancing the capacity to balance continuous improvement with innovation and adaptability. The research draws on the Ability-Motivation-Opportunity (AMO) framework and the Resource-Based View (RBV) to assess the strategic role of HR practices that enhance employees' skills, motivation, and participatory opportunities .A quantitative, cross-sectional approach was employed in the study, based on a self-administered online survey targeting administrative staff in multiple non-profit organizations in Türkiye. A total of 224 participants completed the survey, which was developed using validated instruments adapted from previous scholarly work. Structural Equation Modeling using the PLS-SEM technique was applied to examine the direct relationships between HR practices and the two dimensions of organizational ambidexterity: exploitation and exploration . The results reveal that not all HR practices contribute equally to ambidextrous outcomes. Opportunity-enhancing practices emerged as the most effective in both forms of ambidexterity, while ability- and motivation-enhancing practices showed differentiated effects. These findings highlight the critical role of employee empowerment, engagement, and flexibility in enabling non-profit organizations to simultaneously maintain operational efficiency and foster innovation. From a theoretical perspective, the study fills significant gaps in ambidexterity research by focusing on the often-overlooked non-profit sector and by analyzing micro-level HR practices rather than solely organizational-level strategies. The findings offer practical implications for HR managers, organizational leaders, and policymakers seeking to promote adaptability, sustainability, and innovation in non-profit environments.

Benzer Tezler

  1. Stratejik insan kaynakları yönetimi uygulamaları, rekabetçi örgüt kültürü oryantasyonları ile firma ve çalışan performansı arasındaki ilişki: Türkiye'de faaliyet gösteren katılım bankaları üzerinde bir araştırma

    Strategic human resource management practices, competitive organizational culture orientations relationship between the company and employee performance: A research on the participation banks operating in Turkey

    DOĞAN BAŞAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriGebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEMAL ZEHİR

  2. Sağlık çalışanlarında toplam kalite yönetiminin örgütsel özdeşleşmeye etkisi

    The effect of total quality management on organizational identification in healthcare professionals

    ÖZLEM ÖZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sağlık Kurumları YönetimiHitit Üniversitesi

    İnsan Kaynakları Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GAMZE EBRU ÇİFTÇİ

  3. Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia

    Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi

    ABDURAHMAN HUSSEN YIMER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU

  4. Kurumsallaşmış şirketlerde toplam kalite yönetimi ve gıda sektöründe bir uygulama

    Total quality management in the corporates and an application in the food sector

    NURCAN GÜNAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    İşletmeAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE MESİHA SAAT ERSOY

  5. High performance human resource practices and firm performance : the mediation effect of corporate entrepreneurship

    Yüksek performanslı insan kaynakları uygulamaları ve şirket performansı arasındaki ilişkide kurumsal girişimciliğin aracılık etkisi

    TUĞÇE HANCI DÖNMEZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. GAYE KARAÇAY AYDIN