Binbaşı Hayreddin Bey'in 'Harb-i Bahrî San'atı' adlı eserinin Transkripsiyonu ve Değerlendirilmesi
Transcription and Analysis of the Major Hayreddin Bey's Work 'Harb-i Bahri San'atı'
- Tez No: 963445
- Danışmanlar: PROF. DR. HATİP YILDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, Türk İnkılap Tarihi, History, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 202
Özet
Tez çalışmasında ilk olarak Erzurum Atatürk Üniversitesi Seyfettin Özege Nadir Eserler Koleksiyonu aracılığıyla temin ettiğimiz ve Osmanlı Türkçesi ile kaleme alınmış olan Harb-i Bahri San'atı - Mülâzımlara Mahsus adlı eserin çevirisi sağlanmıştır. Ardından her bir bölüm kendi başlığı altında değerlendirilerek eserin daha anlaşılır kılınması ve kaynak değerine katkıda bulunulması amaçlanmıştır. Eser, Osmanlı Devleti'nin son döneminde askeri denizcilik üzerine yazılmış nadir bir kaynak olup, deniz savaşlarının sanatı ve bilimine odaklanmaktadır. Çalışmada, eserin içeriği tarihsel ve teknik bağlamda analiz edilmiş, Osmanlı denizcilik tarihinin kökenlerinden Cumhuriyet dönemine uzanan gelişim süreci ayrıntılı olarak incelenmiştir. Eser, 119 sayfadan oluşmakta olup, deniz savaşlarının teknolojik evrimi, stratejik yaklaşımlar ve gemi teknolojileri üzerine detaylı bilgiler sunmaktadır. Osmanlı Türkçesi metin, Şemsettin Sami'nin Kamûs-ı Türkî ve Ferit Develioğlu'nun Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat gibi kaynaklar kullanılarak günümüz Türkçesine çevrilmiştir. Eserin 16 ana bölümü ve alt başlıkları, denizcilik tarihine dair zengin bir içerik sunarken, Hayreddin Bey'in Karadeniz Bahriye Kumandanlığı ve Erkan-ı Harbiye Reisliği deneyimleri kaynak değerini artırmaktadır. Çalışma, Osmanlı denizciliğinin beyliklerden imparatorluğa evrilen yapısını, tersane faaliyetlerini, donanma teknolojilerindeki dönüşümleri ve önemli deniz savaşlarını (Çalıbey, İnebahtı, Çeşme, Navarin) tarihsel perspektifle değerlendirilmiştir. Ayrıca, 19. ve 20. yüzyılda modernleşme çabaları, zırhlı gemilerden denizaltılara geçiş ve Donanma Cemiyeti'nin faaliyetleri gibi konular incelenmiştir. Eserin teknik bölümleri, gemi türleri, zırh tahkimatı, silah sistemleri ve filo manevraları gibi konuları bilimsel bir yaklaşımla ele alarak dönemin denizcilik stratejilerine ışık tutmaktadır. Bu çalışma, Osmanlı denizcilik tarihine dair özgün bir kaynağı gün yüzüne çıkararak, akademik literatüre katkı sağlamayı ve Türk denizcilik mirasının anlaşılmasını güçlendirmeyi hedeflemektedir.
Özet (Çeviri)
In this thesis study, the primary objective was to translate and analyze the work titled Harb-i Bahrî San'atı – Mülâzımlara Mahsus, which was originally written in Ottoman Turkish and obtained from the Seyfettin Özege Rare Works Collection at Atatürk University in Erzurum. The work, a rare source on naval warfare from the late Ottoman period, focuses on the science and art of naval battles. Each chapter of the original text has been evaluated under separate headings to enhance its comprehensibility and increase its scholarly value. The work consists of 119 pages and provides detailed information on the technological evolution of naval warfare, strategic approaches, and warship technologies. The Ottoman Turkish text was transcribed into modern Turkish using key reference dictionaries such as Şemsettin Sami's Kamus-ı Türki and Ferit Develioğlu's Ottoman-Turkish Encyclopedic Dictionary. The book contains 18 main chapters and various subheadings, offering a rich and multifaceted content on maritime history. Binbaşı (Major) Hayreddin Bey's experiences as the Commander of the Black Sea Naval Forces and as the Chief of Staff of the Ottoman Navy significantly enhance the source value of the text. In addition to a historical overview of Ottoman naval history from its early stages to the Republican era, the work also provides a comprehensive analysis of shipyard activities, transformations in naval technology, and significant sea battles (such as Çalıbey, Lepanto, Çeşme, and Navarino). Furthermore, the study discusses modernization efforts during the 19th and 20th centuries, the transition from ironclads to submarines, and the role of the Ottoman Navy League (Donanma Cemiyeti). The technical sections of the work shed light on naval strategies of the time by addressing topics such as ship types, armor systems, weapons, and fleet maneuvers through a scientific lens. By bringing this unique and underexplored primary source to light, this work aims to contribute to the academic literature and deepen the understanding of Turkey's maritime heritage.
Benzer Tezler
- Binbaşı İhsan'ın hayatı ve askeri tarih eğitimine katkısı
Major İhsan's life and contribution to military history education
MUSTAFA ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REFİK TURAN
- Râşid'in Külliyât-ı Kavâid-i Lisân-ı Osmânî adlı eserinin metin çevirisi ve incelemesi
The scrutinizing and translation of Rashid's 'Külliyât-i Kavâid-i Lisân-i Osmânî'
ALİ KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. MEVLÜT METİN TÜRKTAŞ
- İngiliz Binbaşı E.W.C. Noel'in Doğu Anadolu'daki aşiret ve tarikatlar üzerindeki faaliyetleri
English Major E.W.C. Noel's activities on tribes and sects in Eastern Anatolia
SÜMEYYE ESRA AVCIL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihFırat Üniversitesiİlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bil. Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDURRAHMAN DAŞ
- Sivas'ta yaşayan suriyeli kadın göçmenlerin (15-49) yaş arası sağlık hizmetlerine ulaşma ve ondan istifade etme durumları
Syrian women migrants living in sivas(between 15-49 years of age) access to health services
BETÜL BİNBAŞI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk SağlığıSivas Cumhuriyet ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN ÇETİN
- Atase arşivi belgeleri ışığında Binbaşı E. W. C. Noel'in faaliyetleri
Activities of Major E. W. C. Noel in the light of atase archive documents
SEYFİ ALİ DURMUŞ