Matematiksel yaratıcılık ölçme aracı: Geçerlik ve güvenirlik çalışması
Mathematical creativity measurement tool: A validity and reliability study
- Tez No: 964195
- Danışmanlar: PROF. DR. DİLARA BAKAN KALAYCIOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Bu çalışmanın amacı dokuzuncu sınıfta öğrenim gören öğrencilerin matematiksel yaratıcılıklarını ölçmeye yönelik ölçme aracı geliştirmektir. 6 maddeden oluşan ölçme aracının nihai formu Ankara il merkezinde üç Fen lisesi, beş Anadolu lisesi ve üç Bilim ve Sanat Merkezi'nde öğrenim gören 500 öğrenci üzerinde uygulanmıştır. Elde edilen veriler üzerinden ölçme aracının geçerliğine ilişkin bilgi elde edebilmek için Bayes açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi kullanılmıştır. Bayes açımlayıcı faktör analizi sonucunda bir maddenin faktör analizinde çalışmadığı tespit edilmiştir. Bayes doğrulayıcı faktör analizinde ölçme aracının beş boyutlu bir yapıya sahip olduğu belirlenmiştir. Ayrıca ölçeğin güvenirliğine kanıt sağlamak amacıyla tabakalı Cronbach alfa, McDonald omega güvenirlik katsayıları hesaplanmış, bu katsayılar sırayla 0,598 ve 0,890 olarak bulunmuştur. İç tutarlılık güvenirliği için%27'lik üst ve %27'lik alt grupların ortalama puan farklılığının tespitine yönelik Mann Whitney U-Testi yapılmış ve fark istatistiki açıdan üst grubun lehine anlamlı çıkmıştır. Puanlayıcılar arası güvenirlik için 500 kitapçık içinden rastgele 100 kitapçık seçilerek ilk üç madde bir puanlayıcıya son iki madde bir başka puanlayıcıya puanlatılmış ve puanlayıcılar arası güvenirliğin değerlendirilmesinde Krippendorff Alfa, Lota katsayıları hesaplanmıştır. Krippendorff Alfa katsayılarının 0,33 ila 1,00 arasında, Lota katsayılarının 0,79 ila 1,00 arasında değiştiği belirlenmiştir. Öğrencilerin toplam yaratıcılık puanları faktör skor puanlarına dönüştürülmüş ve faktör skor puanlarının cinsiyet, okul türü, anasınıfına gidip gitmeme durumu, yaratıcı etkinlik yapma sıklığı, anne eğitim düzeyi ve baba eğitim düzeyi değişkenlerine göre incelenmesi için bağımsız örneklem t-testi ve tek yönlü ANOVA testi yapılmıştır. Faktör skor puanlarının okul türü ve yaratıcı etkinlik yapma sıklığına göre anlamlı farklılaştığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to develop an assessment tool to measure the mathematical creativity of ninth-grade students. The final form of the six-item assessment tool was administered to 500 students attending three science high schools, five Anatolian high schools, and three Science and Art Centers in the city center of Ankara. Bayesian exploratory and confirmatory factor analysis was used to obtain information about the validity of the measurement tool based on the data obtained. As a result of Bayesian exploratory factor analysis, it was determined that one item did not work in factor analysis. Bayesian confirmatory factor analysis determined that the measurement tool had a five-dimensional structure. In addition, stratified Cronbach's alpha and McDonald's omega reliability coefficients were calculated to provide evidence of the scale's reliability, and these coefficients were found to be 0.598 and 0.890, respectively. For internal consistency reliability, a Mann-Whitney U-test was performed to determine the difference in average scores between the top 27% and bottom 27% groups, and the difference was found to be statistically significant in favor of the top group. For inter-rater reliability, 100 booklets were randomly selected from 500 booklets, and the first three items were scored by one rater and the last two items by another rater. Krippendorff alpha and Lota coefficients were calculated to evaluate inter-rater reliability. It was determined that the Krippendorff alpha coefficients ranged from 0.33 to 1.00, and the Lota coefficients ranged from 0.79 to 1.00. The students' total creativity scores were converted into factor scores, and independent sample t-tests and one-way ANOVA tests were conducted to examine the factor scores according to the variables of gender, school type, whether or not they attended kindergarten, frequency of creative activities, mother's education level, and father's education level. It was found that factor score points differed significantly according to school type and frequency of creative activities.
Benzer Tezler
- Genel yaratıcılık, matematiksel yaratıcılık ve akademik başarı arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Examining the relationships between general creativity, mathematical creativity and academic achievement
RAMAZAN ALKAN
- Matematiksel üretkenlik testi (MÜT)'nin ilköğretim 6. 7. ve 8. sınıflar düzeyinde psikometrik özelliklerinin incelenmesi
A research study on psychometric properties of the creative mathematical ability test (C-MAT)
YELİZ TÜRKAN
- Improving architectural design creativity through rule-based representations in digital game environment
Dijital oyun ortamlarında kural-tabanlı temsiller aracılığıyla mimari tasarım yaratıcılığını geliştirme
BETÜL UYAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVİL YAZICI
- Bir problem çözme yöntemi olarak tasarım odaklı düşünme sürecinin öğrencilerin fonksiyonel düşünme ve yaratıcılık becerilerine etkisi
The effect of design thinking process as a problem solving method on students' functional thinking and creativity skills
ECEM NUR AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHADIR YILDIZ
- Koşut eğitim programına göre farklılaştırılan matematik öğretim programının özel yetenekli öğrencilerin matematik yaratıcılığına, başarısına ve özyeterliğine etkisi
The effect of the differentieted mathematics program according to the parallel curriculum on the mathematics creativity, success and self-efficacy of gifted student's
GÜLÜNAY ERGUT KALKAN
Doktora
Türkçe
2025
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP EMİR