Düşme korkusunun ameliyat sonrası yaşam aktivitelerine etkisi; kalça kırığı olan kırılgan yaşlıların deneyimlerini etkileyen faktörler
The impact of fear of falling on post-surgery daily activities; factors affecting the experiences of frail elderly with hip fracture
- Tez No: 964842
- Danışmanlar: PROF. DR. MERYEM YAVUZ VAN GİERSBERGEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Düşme Korkusunun Ameliyat Sonrası Yaşam Aktivitelerine Etkisi; Kalça Kırığı Olan Kırılgan Yaşlıların Deneyimlerini Etkileyen Faktörler Amaç: Bu çalışmanın amacı, düşme sonrası kalça kırığı ameliyatı geçiren kırılgan yaşlı bireylerde düşme korkusunun ameliyat sonrası günlük yaşam aktiviteleri üzerindeki etkisini değerlendirmektir. Ayrıca, çalışma düşme korkusu ile ameliyat sonrası işlevsel sonuçlar arasındaki ilişkiyi etkileyen demografik, klinik ve işlevsel faktörleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Yöntem: Bu çalışma, prospektif, tanımlayıcı ve kesitsel nitelikte bir araştırmadır. Çalışmanın örneklemi bir üniversite hastanesinin ortopedi kliniğinde kalça kırığı nedeniyle cerrahi tedavi gören 65 yaş ve üzeri 177 yaşlı bireyden oluşmaktadır. Hastaların verileri, araştırmacılar tarafından hazırlanan sosyodemografik ve klinik özellikleri içeren veri formu, kırılganlık düzeyleri Edmonton Kırılganlık Ölçeği, düşme korkusu düzeyleri Uluslararası Düşme Etkinlik Ölçeği ve Likert Tipi Düşme Korkusu Ölçeği, fonksiyonel bağımsızlık düzeyleri Barthel Günlük Yaşam Aktiviteleri İndeksi ile değerlendirildi. Veriler, hastaların hastaneye yatışları sırasında ve ameliyat sonrası mobilizasyon günlerinde yüzyüze görüşmeler yoluyla toplandı. Toplanan veriler SPSS programında analiz edilerek tanımlayıcı istatistikler, korelasyon ve regresyon analizleri yapıldı. Bulgular: Hastalarınların yaş ortalaması 77,18 ± 8,14 yıl olup, %67,8'i kadın, %83,6'sının düşme öyküsü olduğu tespit edildi. Edmonton Kırılganlık Ölçeği puanları ortalama 7,84 ± 2,86 olması, hastalarınların genel olarak hafif kırılgan düzeyinde olduğunu göstermiştir. Kırık öncesi Uluslararası Düşme Etkinlik Ölçeği puan ortalaması 37,02 ± 12,98 ile yüksek düşme korkusu belirlenmiştir. Hastaların kırık öncesi Barthel skorlarının ortalaması 87,14 ± 14,71, ameliyat sonrası mobilizasyonun ilk gününde ise 35,42 ± 14,52 olarak değerlendirilmiştir. Düşme korkusunun ameliyat sonrası ilk gün en yüksek seviyede olduğu (Ort. sıra = 2.60), sonraki günlerde ise belirgin biçimde azaldığı görülmektedir (Ort. sıra = 1.38). Ameliyat sonrası erken dönemde düşme korkusu düzeyi arttıkça Barthel İndeksindeki fonksiyonel kayıp da anlamlı şekilde artmaktadır. Sonuçlar: Bu çalışma, kırılgan yaşlı bireylerde kalça kırığı sonrası düşme korkusunun oldukça yaygın ve işlevsel olarak sınırlayıcı olduğunu ortaya koymuştur. Düşme korkusu, fiziksel ve psikolojik boyutlarıyla yaşlıların yaşam kalitesini ve iyileşme sürecini olumsuz etkilemektedir. Düşme korkusunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi, bireyselleştirilmiş bakım planları ve hedefe yönelik müdahalelerin geliştirilmesini gerektirir. Çalışma, sağlık çalışanlarının düşme korkusunu sistematik olarak değerlendirmesi ve erken müdahale stratejileri geliştirmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Anahtar Kelimeler; Düşme Korkusu; Fonksiyonel Bağımsızlık; Günlük Yaşam Aktiviteleri; Kalça Kırıkları; Kırılgan Yaşlılar
Özet (Çeviri)
The Impact of Fear of Falling on Post-Surgery Daily Activities; Factors Affecting the Experiences of Frail Elderly with Hip Fracture Objective: The aim of this study is to evaluate the effect of fear of falling on the daily activities of frail elderly individuals who underwent hip fracture surgery. Additionally, the study aims to identify demographic, clinical, and functional factors that influence the relationship between fear of falling and post-surgery functional outcomes. Method: This study is a prospective, descriptive, and cross-sectional research. The study's sample population comprised 177 elderly individuals aged 65 years and older who underwent surgical treatment for hip fractures at the orthopedic department of a university hospital. Data were collected using a socio-demographic and clinical data form prepared by the researchers, the Edmonton Frailty Scale for frailty levels, the International Fall Efficacy Scale for fall fear levels, the Likert-type Fall Fear Scale, and the Barthel Index of Daily Living Activities for functional independence levels. Data were gathered through face-to-face interviews during hospitalization and on the postoperative mobilization days. The collected data were analyzed using SPSS software, applying descriptive statistics, correlation, and regression analyses. Findings: The mean age of the participants was 77.18 ± 8.14 years, with 67.8% being female and 83.6% having a fall history. The mean Edmonton Frailty Scale scores of 7.84 ± 2.86 indicated that the patients were generally at the mild frailty level. The mean pre-fracture International Fall Efficacy Scale score was 37.02 ± 12.98, indicating a high level of fear of falling. The mean pre-fracture Barthel score was 87.14 ± 14.71, whereas the first day of postoperative mobilization had a mean score of 35.42 ± 14.52. Fear of falling was highest on the first day after surgery (Mean rank = 2.60), with a marked reduction in subsequent days (Mean rank = 1.38). The study found a significant increase in functional loss as measured by the Barthel Index as the fear of falling increased in the early postoperative period. Conclusion: This study revealed that fear of falling after hip fracture surgery is quite common and functionally limiting in frail elderly individuals. Fear of falling negatively affects the quality of life and recovery process of elderly individuals, both physically and psychologically. Identifying the factors influencing fear of falling requires the development of individualized care plans and targeted interventions. The study emphasizes that healthcare professionals should systematically assess fear of falling and develop early intervention strategies. Keywords; Activities of Daily Living; Fear of Falling; Frail Elderly; Functional Independence; Hip Fractures.
Benzer Tezler
- Total kalça protezi olan hastaların ağrı, hareket ve düşme korkusunun günlük yaşam aktivitelerine etkisi
The effect of pain, movement and fear of falling to daily life activities in patients with total hip arthroplasty
KENAN ŞAYDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Hemşirelikİstanbul Okan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA HÜLYA ÜSTÜNDAĞ
- Total diz protezi ameliyatı olan hastaların, hareket ve düşme korkularının, günlük yaşam aktivitelerine etkisinin incelenmesi
Examınatıon of the effect of kinesiophobia and fear of falling on daıly lıfe actıvıtıes of patıents wıth total knee replacement surgery
ESMA AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikKütahya Sağlık Bilimleri ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞEGÜL SAVCİ
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN AKKAN
- Ameliyat olan hastalarda düşme korkusunun mobilizasyona bağlı hareket korkusu ve düşme riskine etkisi
The effect of fear of falling on the fear of movement and falling risk during mobilization in operated patients
BETÜL DUMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HemşirelikDokuz Eylül ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM BİLİK
- Total diz protezi cerrahisi uygulanan hastalarda kinezyofobi düzeyini etkileyen faktörlerin belirlenmesi
Determination of factors affecting the level of kinesiophobia in patients undergoing total knee replacement surgery
TUBANUR YILDIZ GÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
HemşirelikKaradeniz Teknik ÜniversitesiCerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHAR CANDAŞ ALTINBAŞ
- Lomber disk hernisi cerrahisi sonrası telehemşirelik ve transisyonel bakım: Ameliyat sonrası bakım için yeni bir paradigma
Telenursing and transitional care after lumbar disc herniation surgery: A new paradigm for postoperative care
KADİRİYE PEHLİVAN HATİPOĞLU
Doktora
Türkçe
2025
HemşirelikHasan Kalyoncu ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYLA YAVA
DOÇ. DR. SABİNA LİCEN