Erken dönem uyumsuz şemalar, çocukluk örselenme yaşantıları ile kendini sevme ve özyeterlik arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between early maladaptive schemas, childhood negative experiences and self-love and self-efficacy
- Tez No: 965745
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ RUKİYE KÖROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Kent Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
Bu çalışmada, erken dönem uyumsuz şemalar, çocukluk örselenme yaşantıları ile kendini sevme ve özyeterlik arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Veriler, 18-38 yaş aralığındaki genç yetişkin çocuklar ve bu çocukların 37-74 yaş aralığındaki annelerinden anket yolu ile toplanmıştır. Elde edilen veriler çevrim içi ortamda toplanmış olup araştırmaya Türkiye'de yaşayan 254 anne ve 254 genç yetişkin çocuk olmak üzere toplamda 508 kişi katılmıştır. Çalışmada gelişigüzel örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada Young Şema Ölçeği Kısa Form 3, Çocukluk Çağı Olumsuz Yaşantılar Ölçeği (ACE) ve Kendini Sevme/Özyeterlik Ölçeği kullanılmıştır. Toplanan verilerin analizi SPSS 26 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Veriler Pearson korelasyon analizi, Bağımsız Grup T testi, Mann Whitney U Testi, basit doğrusal regresyon analizi, basamaklı regresyon analizi yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucuna göre, kadınların kendini sevme ve özyeterlik puanları erkeklerin puanlarından anlamlı düzeyde düşüktür. Kronik hastalığı ve psikiyatrik tanısı olanların kendini sevme ve özyeterlik puan ortalamaları olmayanlardan düşüktür. Annelerin kopukluk şema alanı ile çocukların kopukluk, zedelenmiş otonomi şema alanları arasında orta düzeyde pozitif; yüksek standartlar, diğeri yönelimlilik ve zedelenmiş sınırlar şema alanlarıyla ise düşük düzeyde pozitif ilişki vardır. Annelerin zedelenmiş otonomi şema alanıyla çocukların kopukluk ve zedelenmiş otonomi şema alanları arasında orta; yüksek standartlar, diğeri yönelimlilik ve zedelenmiş sınırlar şema alanları arasında ise düşük düzeyde pozitif ilişki vardır. Annelerin yüksek standartlar şema alanıyla çocukların tüm şema alanları arasında pozitif ve düşük düzeyde ilişkiler bulunmaktadır. Olumsuz çocukluk yaşantıları kendini sevme ve özyeterliği negatif yönde yordamaktadır. Kopukluk ve zedelenmiş otonomi kendini sevmeyi negatif yönde; zedelenmiş sınırlar ise pozitif yönde yordamaktadır. Zedelenmiş otonomi özyeterliği negatif yönde yordamaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aimed to examine the relationship between early maladaptive schemas, childhood trauma experiences, and self-love and self-efficacy. Data were collected via surveys from young adult children aged 18-38 and their mothers aged 37-74. The data obtained were collected online and a total of 508 people, including 254 mothers and 254 young adult children living in Turkey, participated in the study. Random sampling method was used in the study. The Young Schema Scale Short Form 3, Childhood Adverse Experiences Scale (ACE) and Self-Love/SelfEfficacy Scale were used in the study. Analysis of the collected data was done using the SPSS 26 package program. Data were analyzed using Pearson correlation analysis, Independent Group T test, Mann Whitney U Test, simple linear regression analysis, and stepwise regression analysis methods. According to the research results, women's self-love scores are significantly lower than men's self-love and self-efficacy scores. The self-love and self-efficacy scores of those with chronic illnesses and psychiatric diagnoses are lower than those without. There was a moderate positive relationship between the mothers' disconnection schema domain and the children's disconnection and impaired autonomy schema domains, and a low positive relationship with the high standards, other-directedness, and impaired boundaries schema domains. There was a moderate positive relationship between the mothers' impaired autonomy schema domain and the children's disconnection and impaired autonomy schema domains, and a low positive relationship between the high standards, other-directedness, and impaired boundaries schema domains. There are positive and low-level relationships between the mothers' high standards schema domain and all schema domains of children.Negative childhood experiences negatively predict self-love and self-efficacy. Disconnection and impaired autonomy negatively predicted self-love, whereas impaired boundaries positively predicted self-love. Impaired autonomy negatively predicts self-efficacy.
Benzer Tezler
- Çocukluk dönemi örselenme yaşantıları ile erken dönem uyumsuz şemalar arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between childhood traumatic experiences and early maladaptive schemas
SÜMEYYE KARAYİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiHasan Kalyoncu ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAZİYE SENEM BAŞGÜL
- Erken döneme ilişkin gelişimsel etmenler ile psikolojik iyilik hali arasındaki ilişkide erken dönem uyumsuz şemaların aracı rolünün incelenmesi
Early developmental factors and psychological well-being: The mediating role of early maladaptive schemas
GİZEM SAYGILI
- Investigating the roles of adverse childhood experiences and father involvement on the transmission of early maladaptive schemas
Erken dönem şemaların aktarımında erken dönem olumsuz yaşantıların ve baba katılımının rolünün incelenmesi
ZEYNEP ZEYNEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
PsikolojiTED ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TUĞBA UZER YILDIZ
- Genç yetişkinlerde çocukluk çağı örselenme yaşantıları ile erken dönem uyumsuz şemaları, benlik saygısı ve yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between childhood abuse experiences and early maladaptive schemes, self-esteem and life satisfaction in young adults
KÜBRA MERİÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GİZEM AKCAN
- Stresle başa çıkmanın yordayıcıları olarak erken dönem uyumsuz şemaları ve öz anlayış
Early maladaptive schemas and self-compassion as predictors of stress
HATİCE AKTAKKA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ENGİN DENİZ