Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli kapsamında 5. sınıf fen bilimleri ders kitabına yönelik öğretmen görüşleri
Teacher perspectives on the 5th grade science textbook within the scope of the Türkiye Yüzyılı Maarif Model
- Tez No: 966237
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE GÜL ÖZAŞKIN ARSLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Amasya Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 220
Özet
Bu araştırmanın temel amacı, 2024-2025 eğitim-öğretim yılında Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli kapsamında uygulamaya konulan yeni 5. sınıf fen bilimleri ders kitabına ilişkin fen bilimleri öğretmenlerinin görüşlerini, deneyimlerini ve değerlendirmelerini derinlemesine incelemektir. Nitel araştırma desenlerinden durum çalışmasının benimsendiği bu araştırmada, veriler yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme ile belirlenen, 2024-2025 eğitim-öğretim yılında Orta Karadeniz Bölgesi'ndeki çeşitli devlet okullarında görev yapan ve yeni ders kitabını aktif olarak kullanan 19 beşinci sınıf fen bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Elde edilen veriler tematik analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin yeni ders kitabını, etkinlik odaklı ve öğrenci merkezli yapısı nedeniyle teorik olarak olumlu karşıladıkları; bu yaklaşımın öğrencilerin derse katılımını, motivasyonunu ve keşfederek öğrenmesini destekleme potansiyeli taşıdığını düşündükleri görülmüştür. Kitabın iki cilt olması ve temel bilimsel doğruluğu da olumlu bulunan yönlerdendir. Ancak, kitabın ve temel aldığı modelin sahadaki uygulanabilirliği konusunda önemli zorluklar ve eleştiriler dile getirilmiştir. Başlıca sorunlar; bazı konu içeriklerinin 5. sınıf öğrencilerinin bilişsel düzeyi için ağır olması, konu anlatımlarının yüzeysel kalması, etkinlik sayısının fazlalığının zaman yönetimi ve kalabalık sınıflarda uygulama güçlükleri yaratması, ölçme-değerlendirme araçlarının yetersizliği ve MEB sınavlarıyla uyumsuzluğu olarak tespit edilmiştir. Ayrıca, teknolojik entegrasyon çabalarının teknik sorunlar nedeniyle tam olarak işlevsel olamadığı ve öğretmenlerin yeni modele adaptasyon için kapsamlı hizmet içi eğitime ve kılavuz kitaplara ihtiyaç duyduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenler, bu zorluklar karşısında kitabı seçici kullanarak ve ek kaynaklara başvurarak kendi adaptasyon stratejilerini geliştirmişlerdir. Elde edilen bulgular ışığında, ders kitabının içerik-seviye uyumunun sağlanması, konu anlatımlarının zenginleştirilmesi, etkinliklerin uygulanabilirliğinin artırılması, ölçme-değerlendirme yaklaşımlarının geliştirilmesi ve öğretmenlere yönelik sürekli mesleki gelişim desteklerinin sunulması yönünde önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The main aim of this research is to conduct an in-depth examination of science teachers' opinions, experiences, and evaluations regarding the new 5th-grade science textbook, which was implemented within the scope of the Türkiye Yüzyılı Maarif Model in the 2024-2025 academic year. This study, adopting a qualitative research design, specifically a case study, collected data through semi-structured interviews. The study group consisted of 19 fifth-grade science teachers working in various public schools in the Central Black Sea Region during the 2024-2025 academic year, selected via criterion sampling, who were actively using the new textbook. The thematic analysis was used in analyzing. According to the findings, teachers theoretically welcomed the new textbook for its activity-oriented and student-centered structure, believing it had the potential to support students'engagement, motivation, and learning through discovery. The division of the book into two volumes and its general scientific accuracy were also positively noted. However, significant challenges and criticisms were raised regarding the practical applicability of the textbook and its underlying model.Key issues are; some content being too advanced for the cognitive level of 5th-grade students;superficiality of content; an excessive number of activities leading to time management and implementation difficulties in crowded classrooms; and the inadequacy of assessment tools and their misalignment with MEB exams. Furthermore, technological integration efforts were not fully functional due to technical problems, and teachers require comprehensive in-service training and guidebooks for adapting to the new model. In response to these challenges, teachers developed their own adaptation strategies, such as selective use of the textbook and resorting to supplementary resources. Recommendations have been made for ensuring the content-level appropriateness of the textbook, enriching content, enhancing the applicability of activities, developing assessment approaches, and providing continuous professional development support for teachers.
Benzer Tezler
- Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli çerçevesinde 5.sınıf fen bilimleri müfredat değişimi ile ilgili öğretmen görüşleri
Teachers' opinions on the 5th grade science curriculum change within the framework of the Turkish Century education model
BAŞAK KOSALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BENGÜ KAPLAN
- 5. sınıf yeni fen bilimleri öğretim programı ders kitabındaki etkinliklerin eleştirel düşünme, problem çözme, analitik düşünme becerilerini yansıtma durumlarının incelenmesi
An investigation of the reflection of critical thinking, problem-solving, and analytical thinking skills in the activities of the 5th grade new science curriculum textbook
DUYGU GÜLDEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL CENGİZHAN
- Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli bağlamında matematik öğretim programının matematik öğretmenleri tarafından değerlendirilmesi
Evaluation of the mathematics curriculum by mathematics teachers in the context of the Turkish Century Education Model
MUSTAFA ALİ ULU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ÜNAL
- Beşinci sınıf matematik ders kitaplarının K12 matematiksel alan becerileri bağlamında karşılaştırmalı olarak incelenmesi
A comparative analysis of fifth grade mathematics textbooks in the context of K12 mathematical content skills
BELGİN KÖRMUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KÜRŞAT YENİLMEZ
- 2018 ve 2024 öğretim programlarına göre hazırlanan matematik ders kitaplarındaki etkinliklerin matematiksel potansiyel düzeylerinin karşılaştırılması
A comparison of the mathematical potential of activities in mathematics textbooks prepared according to the 2018 and 2024 curricula
ŞEYMA KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimKastamonu ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM KEPCEOĞLU