Karabaş Tecvidi merkezinde son dönemlerde yazılmış tecvidlerin değerlendirilmesi
Evaluation of the recent Tajweeds in the Karabash Tajweed center
- Tez No: 967080
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YUSUF TOPYAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bayburt Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Hicri dördüncü asırdan itibaren Tecvid ilmine dair eserler telif edilerek belirli bir külliyat oluşmaya başlamıştır. İslam'ın gittiği her bölgede Kur'an eğitimi ve öğretimi hususunda önemli çalışmalar yapılmış olup bu noktada görmekteyiz ki çalışmalar uzun yıllar Arapça olarak telif edilmiştir. Osmanlı Dönemi'nde tecvid ilmi alanında en önemli isimlerin başında İbnü'l-Cezerî gelmektedir. İbnü'l-Cezeri kıraat ve tecvid alanında önemli çalışmalar yapmıştır. Abdurrahman Karabaşî ise Türkçe olarak Karabaş Tecvidi adlı eseri kaleme alarak yeni bir dönem başlatmıştır. Abdurrahman Karabaşî'nin hayatı ve ilmi kişiliği hakkında yeterli bilgiler bulunmamasına rağmen telif ettiği Karabaş Tecvidi adlı eseri varlığını asırla boyu devam ettirmiş ve günümüze kadar ulaşmıştır. Eser, Türkçe olarak kaleme alınmış, eserde tecvid kaideleri kısa ve net tanımlarla aktarılmıştır. Telif edildiği dönemden itibaren en çok tercih edilen eserlerin başında gelmektedir. Karabaş Tecvidi adlı eser özellikle son dönemde telif edilen tecvid eserlerine kaynaklık etmektedir. Bu nedenle çalışmamız kapsamında değerlendirdiğimiz eserlerde, tecvid kaidelerinin tanımlarının genellikle Karabaş Tecvidi adlı eserden alındığı görülmüştür. Ancak bazı eserlerde farklılıklar tespit edilirken, eserlerin bir kısmında Karabaş Tecvidi ne göre daha detaylı bilgiler verilmiştir. Yapılan incelemeler neticesinde Ramazan Pakdil, İsmail Karaçam, Abdurrahman Çetin ve Demirhan Ünlü'nün telif ettikleri eserlerinde birçok kıraat imamının görüşlerine yer vermişler ancak yine bazı bölümlerde farklılıkların kime ait olduğunu zikretmemişlerdir Bu durum, tecvid kaidelerinin anlaşılmasını güçleştirmekte ve özellikle Kur'an öğrenimine yeni başlayan okuyucular açısından kavramların sağlıklı biçimde içselleştirilmesini zorlaştırarak belirli düzeyde zihinsel karışıklığa yol açabilmektedir. Yine Fikri Yatı, Ali Kemal Belviranlı, Mahi Dağdağan ve Kadir Temir'e ait eserlerde farklılıklar mevcuttur. Ayrıca Osman Pamuk, Fazilet Neşriyat, Tayyar Altıkulaç, Yusuf Tavaslı, Süleyman Doğdu, Hasan Hüseyin Varol ve Ramazan Yıldız tarafından hazırlanan Karabaş Tecvidi'nin farklı versiyonlarında büyük oranda Karabaş Tecvidi adlı eserle benzerlik görülmüştür. Çalışma kapsamında ele alınan diğer eserlerde de genel olarak farklılıklar mevcuttur.
Özet (Çeviri)
With the Hijri 4th century, a certain corpus of Tajweed science began to form. In every region where Islam has gone, important studies have been carried out on Qur'anic education and training. These works have been written in Arabic for many years. During the period when the Ottoman Empire was on the rise, Ibn al-Jazarî, who was the tajweed authority in Bursa, carried out important studies. After this period, Abdurrahman Karabaşî wrote the work called Karabaş Tajvidî in Turkish. Sufficient information about the life and scientific personality of Aburrahman Karabaşî has not been found, and there are many copies of the work that have survived to the present day. In addition to being written in Turkish, the work has been one of the most used works in every period since the period it was written, due to the fact that it conveys the rules of tajweed with short and clear definitions. Karabaş Tajweed is the source of the tajweed works written especially in the Republican period. In the works we evaluated within the scope of our study, it was seen that the definitions of tajweed rules were generally taken from Karabaş Tajweed. However, while differences were detected in some works, it was seen that more detailed information was given in some of the works. As a result of the examinations, Ramazan Pakdil, İsmail Karaçam, Abdrrahman Çetin, Demirhan Ünlü included the opinions of many Qiraat imams in their works, but they did not mention who the differences belonged to in some sections. We think that this situation makes it difficult to understand the rules of tajweed and may cause some confusion in understanding. Again, there are differences in the works of Fikri Yatı, Ali Kemal Belviranlı, Mahi Dağdağan and Kadir Temir. In addition, the versions of Karabaş Tajweed prepared by Osman Pamuk, Fazilet Neşriyat, Tayyar Altıkulaç, Yusuf Tavaslı, Süleyman Doğdu, Hasan Hüseyin Varol and Ramazan Yıldız are largely similar to Karabaş Tajweed. There are general differences in the other works discussed in the scope of the study.
Benzer Tezler
- Osmanlı âlimleri Abdurrahmân Karabaşî'nin Karabaş Tecvidi isimli risalesi ile İmam Birgivî'nin Ed-Dürrü'l-Yetîm Fi 'İlmi't-Tecvid isimli risalesinin usul ve muhteva açısından karşılaştırılması
Ottoman scholars Abdurrahmân Karabashî's risala named Karabash Tajwidi and Imam Birgivî's risala named Al-Durru Al-Yatîm Fi 'Ilmi't-Tajwîd's comparasion in terms of method and content
MEHMET USTAOSMANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DinKocaeli ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KERİM ÖZMEN
- Debreli Abdülkerim Efendi'nin Mîzânü'l-Hurûf ve Şifâü'l-Ebdân adlı eserinin tecvîd literatüründeki yeri
The place of Debreli Abdulkarim Efendi's work called Mizânü'l-Hurûf ve Şifâü'l-Ebdân in tecvid literature
BÜŞRA TÜRÜT SARIHASAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KADİR TAŞPINAR
- Hasan b. Muhammed'in Şerh-i Cedîd-i Karabaş isimli eseri (İnceleme-metin)
Hasan b. Muhammed's work named Şerh-i Cedîd-i Karabaş (Review-text)
YASİN ÇÖLLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinYalova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET GÖKDEMİR
- Cumhuriyet döneminde yazılmış tecvid eserlerinin mukayesesi (M. Salih Tanrıbuyruğu, 'Kur'ân Tecvîdi', Yakup İskender, 'Sualli Cevaplı Tecvîd', Süleyman Doğdu, 'Tatbikatlı Karabaş Tecvîdi')
Comparison of tecvid works written in the Republican period (M. Salih Tanrıbuyruğu, 'Quran Tecvidi', Yakup İskender, 'Question and Answer Tecvidi', Süleyman Doğdu, 'Practical Karabash Tecvidi')
AHMET SAMİ ALTINIŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İRFAN ÇAKICI
- Sahaflar Şeyhizâde Mehmed Es'ad Efendi'nin el-Virdü'l-Müfîd fî Şerhi't-Tecvîd isimli eseri (İnceleme-Metin)
Bookkeepers Şeyhizâde Mehmed Es'âd Efendi's work named el-Virdü'l-Mufîd fî Şerhi't-Tecvîd (Review-Text)
ADEM ÇATAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinYalova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET GÖKDEMİR