Erken ve geç dönem psikoz hastalarında otistik belirti şiddeti ile frontal lob fonksiyonları, içselleştirilmiş damgalanma ve içgörü arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Investigation of the relationships between autistic symptom severity, frontal lobe functions, internalized stigma, and insight in early and late stage psychosis patients
- Tez No: 967200
- Danışmanlar: PROF. DR. ASLI KURUOĞLU, ÖĞR. GÖR. BUKET KOPARAL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Otistik belirtiler, içselleştirilmiş damgalanma, psikoz, içgörü, frontal lob işlevleri, Autistic features, internalized stigma, psychosis, insight, frontal lobe functions
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
Bu kesitsel araştırma, psikotik bozukluk tanılı bireylerde otistik belirti şidde-tinin yürütücü işlevler, içselleştirilmiş damgalanma ve içgörü ile ilişkisini incelemeyi ve bu ilişkileri hastalığın erken ve geç dönemleri arasında karşılaştırmalı olarak de-ğerlendirmeyi amaçlamaktadır. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Has-talıkları Anabilim Dalı'na ayaktan başvuran ya da yatarak tedavi gören, kriterlere uygun 140 psikotik bozukluk hastası çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışmaya dahil edilen hastalar kritik periyod hipotezi ile uyumlu şekilde hastalık sürelerine göre erken (N=55) ve geç dönem (N=85) olarak iki gruba ayrılmıştır. Gruplar sosyode-mografik ve klinik özellikleri açısından karşılaştırılmıştır. Otistik belirtilerin içselleş-tirilmiş damgalanma, içgörü, yürütücü işlevler üzerine etkisini inceleme amacıyla regresyon analizi ve otistik belirtilerin gruplar arasındaki farklılığını incelemek için kovaryans analizi yapılmıştır. Analizler sonucunda erken dönem psikoz hastalarının, geç dönemdekilere kıyasla daha yüksek otistik belirti şiddeti, daha düşük içgörü düzeyi, daha iyi yürütücü işlevler ve daha düşük içselleştirilmiş damgalanma düzeyi sergilediği bulunmuştur. Otistik belirtilerin, erken dönemde diğer klinik değişken-lerden bağımsız olarak daha yüksek olduğu saptanmıştır. Her iki grupta da içgörü düzeyi, otistik belirti şiddetinin anlamlı bir yordayıcısıdır. İçselleştirilmiş damgalan-ma sadece erken dönemde otistik belirtilerle anlamlı ilişki gösterirken, bu ilişkinin grup düzeyine göre değişmediği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
This cross-sectional study examines how autistic feature severity relates to executive functions, internalized stigma, and insight in individuals with psychotic disorders, and compares these relationships between early and late stages of the illness. A total of 140 patients diagnosed with psychotic disorders, who applied to or were hospitalized in the Department of Psychiatry at Gazi University Faculty of Medicine and met the inclusion criteria, were included in the study. In accordance with the critical period hypothesis, patients were divided into two groups based on illness duration: early-stage (N=55) and late-stage (N=85). The groups were com-pared based on their sociodemographic and clinical features. Regression analysis assessed how autistic features affect internalized stigma, insight, and executive func-tions, while covariance analysis examined group differences in autistic features. The analyses revealed that early-stage psychosis patients exhibited higher autistic feature severity, lower insight levels, better executive functions, and lower levels of inter-nalized stigma compared to late-stage patients. Autistic features were found to be higher in the early stage independently of other clinical variables. In both groups, insight level was a significant predictor of the severity of autistic features. While internalized stigma was significantly associated with autistic features only in the early stage, this relationship did not significantly differ by group level.
Benzer Tezler
- Sosyodemografik verilerin yüksek riskli gebelikler üzerine etkisinin incelenmesi
The examination of the impact of socio-demographic parameters on high-risk pregnancies
HACI KEMAL KÖKSAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Aile HekimliğiCumhuriyet ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. SAVAŞ KARAKUŞ
- Erken ve geç dönem koklear implant uygulanan okul çağı çocuklarının işitsel muhakeme becerilerinin karşılaştırılması
Auditory reasoning skills in early and late cochlear implanted school aged children
FİLİZ ASLAN
Doktora
Türkçe
2016
Kulak Burun ve BoğazHacettepe ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA YÜCEL
- The evaluation of substance use characteristics and psychosocial factors in individuals with early- and late-onset substance use disorder
Erken ve geç dönem başlangıçlı madde bağımlılığı olan bireylerde madde kullanım özellikleri ve psikososyal faktörlerin değerlendirilmesi
BEGÜM CEREN YÜKSEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OYA MORTAN SEVİ
- Erken ve geç dönem koklear implant kullanıcılarında ses özelliklerinin analiz edilerek kliniğe uyarlanması
Analiyzing of voice characteristics in early and late implanted cochlear implant users
BURAK ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2011
Kulak Burun ve BoğazHacettepe ÜniversitesiKulak Burun Boğaz ve Baş-Boyun Cerrahisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TANER YILMAZ
- Erken ve geç dönem medulla spinalis yaralanmalı hastaların anksiyete ve depresyon yönünden karşılaştırılması
Başlık çevirisi yok
IŞIL BİLGİN