Onkoloji hastalarında üstbiliş ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişki
Relationship between metacognition and psychological resilience in oncology patients
- Tez No: 967323
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SİBEL POLAT OLCA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sanko Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hemşirelik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 82
Özet
Kanser günümüzde giderek yaygınlaşan kronik bir süreçtir. Bu süreçte hastaların psikolojik sağlamlığının arttırılması oldukça önemli hale gelmiştir. Psikolojik sağlamlığın arttırılmasında etkili olan üstbilişle ilişkisini tanımlamak bu kapsamda yol gösterici olacaktır. Bu nedenle bu araştırma onkoloji hastalarında üstbiliş ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapıldı. Araştırmanın evrenini SANKO Üniversitesi Özel Sani Konukoğlu Hastanesi Tıbbi Onkoloji Bölümü'nde tedavi gören hastalar oluşturdu. Verilerin toplanması amacıyla Kişisel Bilgi Formu, Kısa Psikolojik Sağlamlık (KPSÖ) ve Üstbiliş Ölçeği-30 (ÜBÖ-30) kullanıldı. Veriler, yüz yüze görüşme tekniğiyle toplandı. İstatistiksel analizlerde Kolmogorov-Smirnov testi, tek yönlü ANOVA, Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis testi ve çoklu doğrusal regresyon analizi kullanıldı. Katılımcıların yaş ortalamaları 55,9±14,5 yıl olarak belirlendi. Katılımcıların%53,9'unun kadın, %46,1'inin ise erkek olduğu saptandı. Katılımcılarda görülen kanser türünde%27 oranla akciğer kanseri birinci, %23,5'lik oranla meme kanserinin ikinci sırada olduğu tespit edildi. Katılımcıların KPSÖ puan ortalaması 18,67±6,4; ÜBO-30 puan ortalaması 72,6±15,6'dır. ÜBÖ-30 Bilişsel Farkındalık alt boyutu 17,1±3,3 puan ile en yüksek olup Bilişsel Güven alt boyutunun 12,1±5,4 puan ile en düşük olduğu saptandı. Onkoloji hastalarında üstbiliş ile psikolojik sağlamlık arasında negatif yönlü güçlü bir ilişki olduğu belirlendi (r=-,697). Katılımcıların üstbiliş düzeyinin yüksek olması, psikolojik sağlamlık düzeyini azalttığını göstermektedir. Çalışma sonuçları doğrultusunda hastaların üstbilişlerini geliştirerek psikolojik sağlamlıklarını destekleyecek girişimsel çalışmalar planlanabileceği düşünüldü.
Özet (Çeviri)
Cancer is a chronic process that is becoming increasingly wide spread. Today, increasing the psychological resilience of patients has become very important in this process. Defining the relationship with metacognition, which is effective in enhancing psychological resilience, will be guiding in this context. Therefore, this study examined the relationship between metacognition and psychological resilience in oncology patients. The study universe consisted of patients receiving treatment at the Medical Oncology Department of SANKO University Private Sani Konukoğlu Hospital. The data were collected using a personal information form, Brief Psychological Resilience Scale (BPSS), and Metacognition Questionnaire-30 (MCQ-30). Data were gathered through face-to-face interviews. The Kolmogorov-Smirnov test, one-way ANOVA, Mann-Whitney U test, Kruskal-Wallis test, and multiple linear regression analysis were used for statistical analyses. The mean age of the participants was determined to be 55,9 ± 14,5 years. It was established that 53,9% of the participants were female and 46,1% were male. Lung cancer was found to be the most common cancer type, with a rate of 27,0%, and breast cancer was the second most common, with a rate of 23,5%. The participants' BPSS mean score was 18,67 ± 6,4, and the MCQ-30 mean score was 72,6 ± 1.6. The MCQ-30 Cognitive Awareness sub-dimension had the highest score of 17,1 ± 3,3 while the Cognitive Confidence sub-dimension had the lowest score of 12,1 ± 5,4. A strong negative correlation was found between the main problem statement of the study, MCQ-30, and BPSS (r = -0,697). Increasing levels of metacognition among participants indicate a decrease in their psychological resilience. In line with the study results, it was suggested that interventional studies could be planned to support the psychological resilience of patients by improving their meta cognition.
Benzer Tezler
- Kanser hastalarında depresyon ile psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkide üstbilişsel işlevlerin rolü
The role of metacognitive functions in relation between depression and resilience in cancer patients
BUKET YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiHaliç ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ATİLLA TEKİN
- Kanser hastalarında sigaraya devam edenler ile sigarayı bırakanların kaygı, umutsuzluk ve sigaraya ilişkin üstbiliş düzeylerinin karşılaştırılması
A comparison of anxiety, hopelessness and smoking-related metacognition levels between cancer patients who continue smoking and those who quit
NİDA ÜSTÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Onkolojiİzmir Demokrasi ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UMUT VAROL
- Meme kanseri tanılı hastalarda üstbilişler ile üstduyguların travma sonrası stres belirtileri ve travma sonrası büyümeyle ilişkisi
The relationship of metacognitions and metaemotions with posttraumatic stress symptoms and posttraumatic growth in patients with breast cancer
FATMA SEVİL GÖKHAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA KABADAYI ŞAHİN
- Kanser hastalarında ruminasyon ve üstbilişlerin travma sonrası büyüme ile ilişkisinin incelenmesi
Examining the relationship between rumination and metacognitions and post-traumatic growth in cancer patients
FULYAGÜL DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikAtatürk ÜniversitesiPsikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EDA AY
- Sosyal anksiyete bozukluğu olan hastalarda sosyal medya kullanım bozukluğu ve metakognisyonlarla ilişkisi
Social media use disorder and its relationship with metacognitions in patients with social anxiety disorder
OĞUZHAN UĞUR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ÇAYKÖYLÜ